Ngày 6/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh tăng thuế nhập khẩu với hàng hóa từ Ấn Độ thêm 25%, nâng tổng thuế lên 50%, với lý do nước này liên tục mua dầu thô Nga. Thuế này sẽ có hiệu lực từ ngày 27/8 và đây là mức thuế thuộc nhóm cao nhất áp dụng với các đối tác thương mại của Mỹ.
Tuy nhiên, các dữ liệu mới nhất cho thấy dòng chảy dầu mỏ của Nga vẫn duy trì ổn định, bất chấp việc Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định áp thuế quan thứ cấp.
Cụ thể, lượng dầu thô xuất khẩu bằng đường biển trung bình trong 4 tuần qua đã giảm nhẹ tuần thứ hai liên tiếp, nhưng khối lượng vận chuyển trong tuần gần nhất đã phục hồi.
Từ đầu năm đến nay, trung bình mỗi ngày các nhà máy lọc dầu Ấn Độ nhập khẩu khoảng 1,7 triệu thùng dầu thô từ Nga. Trong khi đó, trước khi xung đột Nga - Ukraine bùng nổ vào năm 2022, con số này gần như bằng 0.
Phần lớn số dầu sau khi tinh chế sẽ được xuất khẩu sang châu Âu. Cách làm này giúp các doanh nghiệp Ấn Độ thu về lợi nhuận đáng kể, bởi dầu thô Nga có giá rẻ hơn hẳn những loại dầu tiêu chuẩn trên thế giới như dầu Brent.
Một mỏ dầu của hãng dầu Rosneft tại Nga (Ảnh: Reuters).
Trong bối cảnh OPEC+ nhất trí tăng mạnh sản lượng vào tháng 9 và thị trường dầu mỏ thế giới nhiều khả năng sẽ dư cung trong nửa cuối năm nay, các chuyên gia cho rằng Nhà Trắng thấy giờ là thời điểm thích hợp nhất để hạn chế nguồn thu từ dầu mỏ của Moscow.
Tuy nhiên, theo một nguồn tin của Chính phủ Ấn Độ, đến nay New Delhi vẫn chưa đưa ra chỉ thị nào yêu cầu các nhà máy lọc dầu trong nước ngừng mua dầu của Nga hoặc tìm kiếm các nhà cung cấp khác. Theo một số nguồn tin, nguồn cung dầu của Nga có thể đã giảm trong bối cảnh giá dầu thế giới giảm và chiết khấu thu hẹp.
Bộ Ngoại giao Ấn Độ ngày 1/8 khẳng định, Nga và Ấn Độ có mối quan hệ đối tác vững chắc và đã được kiểm chứng qua thời gian. Trước đó, Bộ Thương mại nước này ra tuyên bố khẳng định, New Delhi sẽ đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu trong mọi cuộc đàm phán thương mại. Giới chuyên gia Ấn Độ đã bày tỏ đồng tình với quan điểm này.
"Hiện nay, chúng ta nhập khẩu một phần ba lượng dầu từ Nga. Nga là một nhà cung cấp quan trọng. Chúng ta đã tiết kiệm được hàng tỷ USD nhờ nhập khẩu từ Nga. Vì vậy, tôi nghĩ chính phủ cần phải xem xét cách thức thực hiện", ông Ajay Srivastava, Cựu quan chức Thương mại Ấn Độ, thông tin với báo chí.
Theo các chuyên gia, các nhà máy lọc dầu quốc doanh hiện kiểm soát hơn 60% trong tổng công suất lọc dầu 5,2 triệu thùng/ngày của Ấn Độ. Tuy nhiên, các nhà máy lọc dầu tư nhân có liên hệ với Nga mới là khách hàng mua gần 60% trong tổng số 1,8 triệu thùng dầu nhập khẩu từ Nga mỗi ngày của Ấn Độ trong nửa đầu năm nay.
Chính phủ Ấn Độ khẳng định đã đa dạng hóa các nguồn cung ứng và tự tin có thể đáp ứng nhu cầu dầu mỏ nếu nguồn cung từ Nga bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt thứ cấp. Dù vậy, việc phải chuyển hướng khỏi nguồn cung từ Nga sẽ khiến các nhà máy lọc dầu Ấn Độ đối mặt với chi phí cao hơn và cạnh tranh quyết liệt hơn trên thị trường Trung Đông và Đại Tây Dương.
