Kinh doanh

Vì sao Hoa Kỳ quan tâm ngành công nghiệp thuốc lá mới?

Chuyển đổi mạnh mẽ trong tư duy

Từ năm 2024, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố đây là ngành công nghiệp công nghiệp cần bảo hộ, bên cạnh việc kết hợp các biện pháp quản lý chặt chẽ với mục tiêu cải thiện sức khỏe cộng đồng.

Dữ liệu mới nhất từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) giai đoạn 2017-2023 cho thấy tỷ lệ người Mỹ trưởng thành sử dụng thuốc lá không có sự thay đổi đáng kể. Mặc dù tỷ lệ hút thuốc lá điếu đã giảm, nhưng số người chuyển sang sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới, đặc biệt là thuốc lá điện tử (TLĐT), lại tăng lên tương ứng. Điều này cho thấy nhu cầu sử dụng nicotine thực tiễn trong cộng đồng khó giảm. Tuy không thể giảm tổng số người sử dụng nicotine, nhưng đã có thay đổi trong hành vi tiêu dùng, khi người dùng có xu hướng lựa chọn các sản phẩm thuốc lá không đốt cháy, như là một cách tiêu thụ nicotine "sạch" hơn.

Trong quá khứ, Mỹ đã từng cấm thuốc lá điếu nhưng không thành công. Gần đây hơn, Bhutan - quốc gia hãn hữu còn lại từng cấm thuốc lá cho đến khi dịch COVID-2019 khiến Bhutan dỡ bỏ lệnh cấm đến hôm nay. Mặt khác, từ năm 2023 Bhutan đã chính thức hợp pháp hóa thuốc lá mới như là sản phẩm thay thế.

Ở nhiệm kỳ đầu tiên (2016-2020), Tổng thống Trump từng bài xích TLĐT có hương vị, khi tuyên bố sẽ ban hành lệnh cấm đối với loại này. Nhưng đến nhiệm kỳ thứ hai từ năm nay, ông Trump công khai thừa nhận tiềm năng của các nhóm sản phẩm thuốc lá mới như một giải pháp thay thế, vừa giúp các doanh nghiệp Mỹ phát triển, đáp ứng đủ nhu cầu trong nước để ngăn chặn buôn lậu, vừa là cơ hội cải thiện sức khỏe cộng đồng.

Nghi vấn liệu ngành công nghiệp thuốc lá có tác động đến chính phủ

Kể từ khi các sản phẩm thuốc lá mới được phát triển bởi các tập đoàn thuốc lá, nhiều nghi vấn được đặt ra liệu có phải các doanh nghiệp này đang tìm cách “thoát xác” từ thuốc lá truyền thống. Từ hoài nghi này, các nghiên cứu khoa học do ngành công bố đều bị đặt dấu hỏi về tính xác thực.

Thế nhưng, sau hơn 10 năm, ngày càng có nhiều chính phủ các nước đánh giá và tự nghiên cứu để có cùng kết luận tương tự với các doanh nghiệp về bằng chứng khoa học đằng sau các sản phẩm mới. Các chính phủ cũng công nhận, nếu hàm lượng các chất gây hại của thuốc lá mới thấp hơn thuốc lá điếu, đây vẫn là giải pháp phù hợp hơn, dù không phải là tốt nhất, cho người hút thuốc. Hiện các quốc gia cũng tiến hành ghi nhận dữ liệu đời thực để củng cố cho lập luận “liệu các sản phẩm thuốc lá mới có thể hỗ trợ cai thuốc lá hoàn toàn”.

Theo đó, đã có nhiều công bố khoa học cho thấy vai trò hỗ trợ cai thuốc lá truyền thống của thuốc lá mới. Cơ quan Y tế Công cộng Anh PHE (Bộ Y tế Anh) đã khuyến nghị các biện pháp hỗ trợ như tư vấn bác sĩ, điều trị cai thuốc và sử dụng sản phẩm thay thế nicotine (miếng dán, kẹo ngậm) hoặc thuốc lá mới (như TLĐT, TLNN) sẽ có tỷ lệ thành công cao hơn.

Nghiên cứu gần đây trên tạp chí y học uy tín The New England Jounal of Medicine cũng cho kết luận tương tự.

Tại Canana, cùng với sự phổ biến của các sản phẩm TLĐT và việc tăng giá thuốc lá, doanh số thuốc lá điếu giảm khoảng 42% trong giai đoạn từ 2013-2022, từ hơn 31 tỷ điếu xuống còn 18 tỷ điếu, theo số liệu được cung cấp cho Bộ Y tế nước này.

Tương tự, tại Nhật Bản – nước đã cho phép TLNN từ 2014, doanh thu thuốc lá truyền thống đã tụt giảm gần 52% trong giai đoạn từ 2015 - 2023.

Theo thông tin từ Bộ Tài chính Hàn Quốc, tổng số đơn vị gói thuốc lá bán ra trong 2024 là 3,53 tỷ gói, giảm 2,2% so với cùng kỳ năm 2023, đánh dấu một cột mốc giảm liên tục trong 4 năm, kể từ sau khi nước này cho phép TLNN từ 2018.

Mặc dù vậy, việc sử dụng thuốc lá mới vẫn gây ra nhiều tranh cãi trên thế giới. Hiện có hai quan điểm trái ngược về hướng tiếp cận giảm tác hại thuốc lá: một là cai hoàn toàn thuốc lá và nicotine, hai là thay thế thuốc lá truyền thống bằng các sản phẩm nicotine thế hệ mới ít độc hại hơn.

Nhiều chuyên gia cho rằng việc các quốc gia cấm thuốc lá mới có thể giúp các tổ chức chống thuốc lá dễ dàng đạt được mục tiêu theo nghị trình đặt ra, nhưng có thể gây tác động tiêu cực đến công tác quản lý và người hút thuốc. Sự bất bình đẳng trong việc tiếp cận các sản phẩm này đang trở nên nghiêm trọng, khi tại nhiều quốc gia người hút thuốc được chính phủ hỗ trợ chuyển đổi sử dụng, trong khi ở một số nước khác họ phải lén lút mua bán trên thị trường chợ đen.

Dẫn bài phân tích “Michael Bloomberg đã thắng cuộc chiến chống TLĐT tại Việt Nam” trên tạp chí Mỹ Filter, ông Clive Bates, cựu Giám đốc tổ chức chống hút thuốc lá ASH tại Anh và cựu công chức tại Liên Hợp Quốc bình luận trên trang X: “Các thị trường không đáp ứng nhu cầu hợp pháp đối với thuốc lá mới sẽ chứng khiến một kết quả trông thấy, đó là bệnh tật, tử vong vẫn tiếp tục xảy ra, trong khi tỷ lệ hút thuốc lá điếu vẫn không đổi. Điều này cũng thúc đẩy thị trường chợ đen phát triển, kéo theo là tỷ lệ phạm tội tăng cao.”

Vì sao Hoa Kỳ quan tâm ngành công nghiệp thuốc lá mới? ảnh 1

Các chuyên gia quốc tế quan ngại về thông tin sai lệch về thuốc lá mới và tác động vào chính sách quốc gia từ các tổ chức phi chính phủ chống thuốc lá (như Bloomberg Philanthropies) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). (Nguồn: filtermag.org

Nhìn chung, sự thay đổi trong quan điểm của Tổng thống Trump đối với ngành công nghiệp thuốc lá mới cũng như các kết quả khoa học, công bố từ chính phủ các nước G7 và các quốc gia khác cho thấy, việc tác động chính sách từ các doanh nghiệp thuốc lá lên chính phủ là không khả thi.

Những cường quốc cả về kinh tế và y tế như vậy không thể dễ dàng bị “qua mặt” bởi những chiêu trò của ngành này. Vấn đề còn lại là việc thực thi chặt chẽ chính sách kiểm soát sự vận động, quy định thiết kế sản phẩm, phân phối, thương mại nhằm tránh giới trẻ tiếp cận, tương tự như đối với thuốc lá truyền thống.

P.V

Các tin khác

Giá vàng tiếp tục tăng

Sáng nay (13/6), giá vàng trong nước tiếp tục tăng. Theo đó, vàng miếng SJC lên mốc 119 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhất lên tới 118 triệu đồng/lượng.

Giá vàng thế giới tăng vọt

Trong phiên giao dịch Mỹ ngày 12.6, giá vàng thế giới tăng thêm 20 USD, nâng tổng mức tăng trong ngày lên 55 USD/ounce, tiến sát mức 3.400 USD/ounce.

Home Credit trợ lực người tiêu dùng khi nhu cầu tăng cao dịp hè

Nắm bắt nhu cầu tiêu dùng tăng cao của người dân trong dịp hè, Home Credit triển khai chương trình “Ưu đãi hết cỡ - Sống vui hết mình” từ nay đến 8/7/2025 mang đến nhiều lựa chọn cho khách hàng khi sử dụng các sản phẩm, dịch vụ tài chính tiêu dùng của công ty.

Giá vàng tăng rất mạnh

Sáng nay (11/6), giá vàng trong nước tăng mạnh. Theo đó, giá vàng SJC lên trên mốc 118 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhất hơn 117 triệu đồng/lượng.

Miền Trung bước vào đợt mưa rất lớn

Hôm nay (11/6), do ảnh hưởng của hoàn lưu áp thấp nhiệt đới, khu vực miền Trung, Tây Nguyên, Nam Bộ bước vào đợt mưa rất lớn. Trọng tâm của mưa lớn là khu vực Quảng Trị - Quảng Ngãi, đỉnh điểm của mưa lớn ở miền Trung bắt đầu từ đêm nay, kéo dài đến 13/6.

Miền Bắc mưa đến bao giờ?

Trong sáng nay (10/6), mưa to còn tiếp tục ở một số tỉnh miền Bắc, từ trưa chiều nay, mưa giảm nhanh. Những ngày tới, miền Bắc có thể ít mưa. Trong khi đó, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông kích thích gió mùa tây nam hoạt động mạnh khiến Tây Nguyên, Nam Bộ mưa to vào chiều tối các ngày 10-11/6.

Điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021 - 2025

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã ký Quyết định số 1070/QĐ-TTg về việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021 - 2025 của các bộ, cơ quan trung ương để phù hợp với tổ chức bộ máy sau sắp xếp và điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021 - 2025 cho các nhiệm vụ, dự án của bộ, cơ quan trung ương và địa phương.

Người mua vàng lỗ nặng

Sáng nay (9/6), giá vàng miếng SJC quanh mốc 117 triệu đồng/lượng. Như vậy, chỉ sau 2 tháng, nhà đầu tư “đu" đỉnh vàng lỗ hơn 9 triệu đồng/lượng

Hải Phòng thu ngân sách cao kỷ lục

Trong 5 tháng đầu năm nay, TP. Hải Phòng thu ngân sách Nhà nước đạt gần 70.700 tỷ đồng, trong đó thu nội địa hơn 37.100 tỷ đồng, thu từ hoạt động xuất nhập khẩu hơn 32.900 tỷ đồng.

Giá vàng đồng loạt giảm mạnh

Sáng nay (7/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm mạnh. Theo đó, vàng miếng SJC về sát mốc 117 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhất 116,5 triệu đồng/lượng.

Chubb Life cập nhật giá đơn vị Quỹ Liên kết Đơn vị - Sản phẩm Kế hoạch Tài chính Chủ động

Sản phẩm Bảo hiểm Liên kết Đơn vị - Kế hoạch Tài chính Chủ động được thiết kế với các tính năng ưu việt nhằm đáp ứng đồng thời cả hai nhu cầu: Bảo vệ và Đầu tư. Với thông điệp “Đầu tư vững tâm – Bảo vệ vững vàng”, sản phẩm Kế hoạch Tài chính Chủ động góp phần hoàn thiện danh mục giải pháp tài chính toàn diện của Chubb Life Việt Nam trên hành trình thực hiện sứ mệnh bảo vệ người trụ cột và gia đình Việt.

Giá vàng đồng loạt tăng

Sáng nay (6/6), giá vàng trong nước đồng loạt tăng trở lại. Theo đó, vàng miếng SJC tiến sát mốc 118 triệu đồng/lượng và duy trì cao hơn giá vàng nhẫn 1,2 - 4 triệu đồng/lượng, tùy từng thương hiệu vàng.

Những smartphone Android mạnh mẽ nhất hiện nay

Việc chọn mua một chiếc smartphone Android chất lượng là điều quan trọng và người dùng thường dành thời gian nghiên cứu về chúng trước khi đưa ra quyết định.

Giá vàng quay đầu giảm mạnh

Sáng nay (4/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm mạnh. Theo đó, vàng miếng SJC lại quay về quanh mốc 117 triệu đồng/lượng.

Giá vàng tăng đồng loạt

9h30 sáng nay (3/6), Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn niêm yết giá vàng miếng SJC 116 - 118 triệu đồng/lượng mua vào - bán ra, tăng 200.000 đồng/lượng so với đầu giờ sáng. Trong khi đó, giá vàng nhẫn được điều chỉnh tăng mạnh.

Giá vàng giảm mạnh

Giá vàng giảm mạnh trong phiên giao dịch Mỹ ngày 30.5 sau khi nước này công bố chỉ số liên quan đến lạm phát.