Xã hội

Vì sao Công ty Thái Dương có thể khai thác trái phép cả ngàn tấn quặng đất hiếm?

Ngày 13.5, TAND TP.Hà Nội tiếp tục xét xử 27 bị cáo trong vụ án sai phạm về khai thác đất hiếm, xảy ra tại Công ty CP Tập đoàn Thái Dương (gọi tắt là Công ty Thái Dương).

Chủ tịch Công ty Thái Dương Đoàn Văn Huấn bị cáo buộc chỉ đạo nhân viên tổ chức khai thác trái phép hàng ngàn tấn quặng đất hiếm và quặng sắt tại mỏ Yên Phú (tỉnh Yên Bái), với tổng giá trị hơn 864 tỉ đồng. Trong đó, các bị cáo đã tiêu thụ số quặng trị giá hơn 763 tỉ đồng.

Để sai phạm này có thể diễn ra, cơ quan tiến hành tố tụng xác định có trách nhiệm của lãnh đạo Tổng cục Địa chất - Khoáng sản và Bộ TN-MT trong việc tham mưu, ký cấp giấy phép khai thác cho doanh nghiệp không đúng quy định.

Vìsao Công ty Thái Dương có thể khai thác trái phép cả ngàn tấn quặng đất hiếm?- Ảnh 1.

Cựu Thứ trưởng Nguyễn Linh Ngọc tại tòa

ẢNH: PHÚC BÌNH

Công ty Thái Dương chỉ có giấy chứng nhận đầu tư dự án khai thác, tuyển quặng (hết hạn nhưng chưa gia hạn hoặc cấp mới), không có giấy chứng nhận đầu tư dự án nhà máy thủy luyện, nhà máy chiết tách. Vốn chủ sở hữu chỉ có 200 tỉ đồng, tương ứng 10% tổng mức đầu tư dự án, trong khi yêu cầu phải đạt 30%.

Thiếu nhiều điều kiện là vậy, nhưng khi thẩm định, các cán bộ tại Tổng cục Địa chất - Khoáng sản vẫn đánh giá là đạt rồi trình lên Thứ trưởng Bộ TN-MT Nguyễn Linh Ngọc. Ông Ngọc sau đó ký cấp giấy phép khai thác cho doanh nghiệp.

Khai tại tòa, bị cáo Nguyễn Linh Ngọc cho biết, khi Công ty Thái Dương nộp hồ sơ lần đầu, chiếu theo quy định tại luật Khoáng sản năm 2005 thì đủ điều kiện. Tuy nhiên, tháng 7.2011, luật Khoáng sản năm 2011 có hiệu lực, việc cấp phép khai thác khoáng sản trên phạm vi cả nước tạm dừng cho đến khi có chỉ đạo mới.

Đến đầu năm 2012, Nghị quyết 02 và Chỉ thị 02 được ban hành, xác định điểm cốt lõi khi khai thác khoáng sản là "phải gắn liền với chế biến sâu, không được mang khoáng sản thô đi xuất bán".

Công ty Thái Dương sau đó xin cấp phép lại. Thời điểm này, theo yêu cầu thì doanh nghiệp phải có đề án nhà máy chế biến sâu, gồm nhà máy thủy luyện tại Yên Bái và nhà máy chiết tách tại Hải Phòng.

Thực tế cho thấy, hồ sơ của Công ty Thái Dương không có giấy chứng nhận đầu tư cả 2 nhà máy nêu trên, song doanh nghiệp này vẫn được cấp giấy khai thác tại mỏ Yên Phú.

Vìsao Công ty Thái Dương có thể khai thác trái phép cả ngàn tấn quặng đất hiếm?- Ảnh 2.

Các bị cáo trong vụ án sai phạm về khai thác đất hiếm

ẢNH: PHÚC BÌNH

Cựu thứ trưởng nhận sai, nói rất đau xót

Cựu Thứ trưởng Nguyễn Linh Ngọc cho hay, theo quy trình về cấp phép khai thác khoáng sản, Tổng cục Địa chất - Khoáng sản sẽ chuyển hồ sơ qua văn thư, rồi chuyển qua phòng bị cáo, chứ "không có cán bộ của tổng cục hay chuyên viên nào cầm hồ sơ trực tiếp lên báo cáo". Nhận hồ sơ, ông Ngọc nghiên cứu, nếu có vấn đề sẽ trả lại.

Mãi đến sau này, khi làm việc với cơ quan điều tra, ông Ngọc mới phát hiện giấy chứng nhận của Công ty Thái Dương đã hết hạn từ năm 2011. "Đó là cái sai của tôi, cảm thấy rất đau xót", bị cáo nói.

Vẫn theo cựu thứ trưởng, năm 2011 - giai đoạn Công ty Thái Dương nộp hồ sơ, Việt Nam và Nhật Bản có chương trình hợp tác thăm dò, khai thác, chế biến, chuyển giao công nghệ và đầu tư vốn về khai thác đất hiếm. Mỏ Yên Phú khi ấy được định hướng khai thác gắn với chế biến, không được bán thô. Do đó, Công ty Thái Dương đã hợp tác với một doanh nghiệp Nhật Bản nhằm hỗ trợ chế biến, tiêu thụ sản phẩm và thu xếp vốn cho dự án.

Cho rằng mọi thứ đã sẵn sàng, lại "đang rất cần công nghệ tốt của Nhật Bản", đây là những yếu tố thôi thúc ông Ngọc phê duyệt giấy phép cho doanh nghiệp.

Trước ông Ngọc, cựu thuộc cấp của ông là bị cáo Nguyễn Văn Thuấn, cựu Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất - Khoáng sản, khi khai trước tòa cũng nói "rất hy vọng" vào sự hợp tác giữa Công ty Thái Dương và công ty của Nhật Bản.

Xuất phát từ tâm lý trên, cộng thêm áp lực công việc, ông Thuấn đã "chủ quan, không xem kỹ hồ sơ". Khi cấp dưới trình hồ sơ lên, bị cáo "thấy đầy đủ theo quy định nên không kiểm tra, đọc dự thảo giấy phép thì ký tờ trình luôn".

Các tin khác

Petrovietnam tiên phong thúc đẩy hợp tác, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia

Trong bối cảnh thị trường thế giới ngày càng biến động, khó dự báo, sự phối hợp giữa các doanh nghiệp nhà nước và với các doanh nghiệp tư nhân trở thành yếu tố sống còn. Thực hiện vai trò tiên phong, Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đã chủ động liên kết với các tập đoàn hàng đầu khu vực công - tư, tạo nên sức mạnh tổng hợp, gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần đưa nền kinh tế Việt Nam bứt phá và vững bước hội nhập.

Giá vàng bất ngờ giảm mạnh

Sáng nay (28/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm mạnh. Giá vàng miếng SJC mất mốc 120 triệu đồng/lượng nhưng vẫn cao hơn thế giới hơn 12 triệu đồng/lượng.

Miền Bắc đón mưa lớn kéo dài

Dự báo từ chiều tối và tối 25/6 đến ngày 27/6, miền Bắc sẽ có mưa rào rải rác theo từng đợt, cục bộ có mưa vừa đến mưa to, riêng vùng núi Bắc Bộ có mưa to đến rất to. Sau đó, khoảng từ đêm 28/6, miền Bắc lại đón một đợt mưa lớn diện rộng.

Giá vàng đồng loạt quay đầu giảm

Sáng nay (25/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm. Theo đó, vàng miếng SJC về mốc 119,5 triệu đồng/lượng còn vàng nhẫn cao nhất 117,5 triệu đồng/lượng.

Giá vàng diễn biến lạ

Sáng nay (24/6), giá vàng miếng SJC đứng im ở mốc 119,7 triệu đồng/lượng. Giá vàng nhẫn diễn biến trái chiều giữa các thương hiệu.

Chứng khoán lập đỉnh mới

VN-Index đóng cửa phiên hôm nay (23/6) ở mức 1.358 điểm - cao nhất trong khoảng 3 năm trở lại đây (kể từ tháng 5/2022). VIC của Vingroup tăng trần, lập công đưa chỉ số chính đạt mốc cao mới.

Thời tiết miền Bắc những ngày tới ra sao?

Những ngày tới, miền Bắc duy trì thời tiết ngày nắng nhẹ, ít mưa, riêng chiều tối và đêm, khu vực vùng núi, trung du có mưa vừa, mưa to đến rất to, kèm theo lốc sét và gió giật mạnh. Tây Nguyên và Nam Bộ tiếp tục mưa dông rải rác vào chiều tối. Miền Trung nắng nóng, ít mưa.

Giá vàng bất ngờ bật tăng

Sáng nay (22/6), giá vàng trong nước lại quay đầu tăng trở lại. Theo đó, giá vàng miếng SJC tiến sát mốc 120 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhẫn 117,5 triệu đồng/lượng.

Miền Bắc mưa đến bao giờ?

Hôm nay (22/6), miền Bắc tiếp tục có mưa vừa, mưa to đến rất to, lũ tiếp tục cao trên sông Cầu, sông Lô, sông Hồng. Tình trạng ngập úng cục bộ tiếp diễn tại các vùng trũng thấp ven sông. Nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất. Dự báo từ mai (23/6), mưa lớn giảm dần ở miền Bắc.

Ban Bí thư Trung ương Đảng chỉ định, chuẩn y nhân sự ở 4 tỉnh

Trong tuần (từ 16 đến 20/6), Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Vĩnh Long, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tiền Giang đã triển khai các quyết định của Ban Bí thư Trung ương Đảng về công tác cán bộ.

Chubb Life cập nhật giá đơn vị Quỹ Liên kết Đơn vị - Sản phẩm Kế hoạch Tài chính Chủ động

Sản phẩm Bảo hiểm Liên kết Đơn vị - Kế hoạch Tài chính Chủ động được thiết kế với các tính năng ưu việt nhằm đáp ứng đồng thời cả hai nhu cầu: Bảo vệ và Đầu tư. Với thông điệp “Đầu tư vững tâm – Bảo vệ vững vàng”, sản phẩm Kế hoạch Tài chính Chủ động góp phần hoàn thiện danh mục giải pháp tài chính toàn diện của Chubb Life Việt Nam trên hành trình thực hiện sứ mệnh bảo vệ người trụ cột và gia đình Việt.

Miền Bắc lại sắp đón mưa lớn

Dự báo trong chiều tối và đêm nay (16/6), khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ tiếp tục đón mưa vừa, mưa to đến rất to, khu vực đồng bằng có mưa rải rác. Miền Trung hôm nay tiếp tục nắng nóng gay gắt. Tây Nguyên, Nam Bộ mưa dông rải rác vào chiều tối.

Giá vàng tiếp tục tăng

Sáng nay (13/6), giá vàng trong nước tiếp tục tăng. Theo đó, vàng miếng SJC lên mốc 119 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhất lên tới 118 triệu đồng/lượng.