Chuột lang nước (capybara) là loài gặm nhấm lớn nhất hành tinh từ lâu nổi tiếng với tính cách ôn hòa và khả năng chung sống hòa bình với hầu hết kẻ săn mồi đáng sợ bậc nhất ở Nam Mỹ, kể cả cá sấu.
Hình ảnh chuột lang nước nằm phơi nắng cạnh cá sấu, hay để chim chóc, rùa và các loài khác thoải mái trèo lên người đã trở thành biểu tượng trên mạng xã hội. Vậy vì sao cá sấu hầu như không tấn công capybara?
Trong điều kiện tự nhiên, capybara thường sinh sống ở các khu vực nhiều nước như hồ, đầm lầy và sông, chính là môi trường sinh tồn của các loài cá sấu nguy hiểm.
Theo các nhà nghiên cứu, hiện tượng này xuất phát từ đặc điểm sinh học và hành vi của cả hai loài.
Chuột lang nước và cá sấu caiman ở khu vực hoang dã (Ảnh: Shutterstock).
Dù có vẻ hiền lành, capybara sở hữu bộ răng cửa lớn, sắc và đủ mạnh để gây thương tích nghiêm trọng.
Kích thước cơ thể khi trưởng thành tương đối lớn, nặng từ 30-70kg, cùng khả năng chạy nhanh và bơi giỏi khiến chúng trở thành con mồi không dễ tiếp cận.
Tiến sĩ Elizabeth Congdon, chuyên gia nghiên cứu capybara tại Đại học Bethune Cookman, nhận định việc cá sấu chủ động tấn công loài gặm nhấm này trong tự nhiên là điều rất hiếm xảy ra.
Cá sấu luôn ưu tiên những nguồn thức ăn dễ bắt hơn như cá, chim hay các loài động vật nhỏ.
Vì thế, một capybara trưởng thành không phải lựa chọn tối ưu cả về năng lượng lẫn mức độ rủi ro. Những vụ tấn công hiếm hoi được ghi nhận chủ yếu xảy ra với capybara con, mục tiêu của nhiều loài săn mồi.
Đặc biệt, với tính cách ôn hòa, ít xung đột và không tranh giành lãnh thổ, capybara trở thành một biểu tượng thú vị trong hệ sinh thái, như một loài vật được chào đón ở hầu hết nơi chúng xuất hiện.
Theo Tiến sĩ Congdon, chỉ cần capybara có đủ cỏ để ăn và nước để tắm mát, chúng gần như có thể chung sống hòa bình với mọi loài.
Tuy nhiên, một số trường hợp ghi nhận chúng tấn công vật nuôi hoặc con người khi bị trêu chọc hay đe dọa. Vết cắn của capybara có thể gây nguy hiểm, nhắc nhở rằng chúng vẫn là động vật hoang dã với bản năng tự vệ rõ rệt.
Hiện tượng “sống chung với cá sấu” của loài vật này cho thấy hệ sinh thái tự nhiên luôn vận hành theo những quy luật riêng, đôi khi trái ngược với suy nghĩ thông thường về mối quan hệ giữa kẻ đi săn và con mồi.
