Đó là lá xương sông. Xương sông là cây thân thảo sống dai, thường cao khoảng 1m hoặc hơn. Lá xương sông hình ngọn giáo, phần gốc thuôn dài, phần nhọn, mép lá có răng cưa; cuống lá có khi có tai ngắn.
Theo lương y Nguyễn Biên Thùy, xương sông là loại cây có tác dụng tốt để chữa các bệnh đau cơ khớp. Tính ấm và khả năng "thông kinh hoạt lạc" (làm thông suốt kinh mạch, huyệt đạo) của xương sông giúp nó trở thành vị thuốc tốt trong các chứng đau mỏi do phong hàn thấp (đau tăng khi trời lạnh, ẩm).
Lá xương sông chữa các bệnh về xương khớp rất tốt.
Chữa thoái hóa kèm thoát vị
Lấy lá xương sông tươi giã nát trộn với dấm. Hoặc lá xương sông và lá cúc tần, hai thứ giã nát đắp dọc sống lưng.
Đắp lá nên nhiều một chút, ngày nào cũng đắp và kết hợp nằm phản cứng như sập gỗ, hoặc giường không có đệm (tránh nằm đệm lún) và ít mang vác vật nặng.
Ngoài ra hàng ngày dùng lá xương sông đun uống thay nước nữa.
Chữa thấp khớp
Dùng lá xương sông giã nát, sao nóng, chườm lên vùng đau nhức hoặc viêm tấy, có thể bó lá tại chỗ, để qua đêm càng tốt. Số lượng lá xương sông tùy thuộc vào vùng tổn thương.
Bài thuốc trị thấp khớp từ cây xương sông chỉ có tác dụng giảm đau khi còn ấm. Do đó, trong quá trình sử dụng, nếu thuốc nguội, nên xào nóng lại hoặc thay đợt thuốc khác.
Bên cạnh đó, nên kiểm tra độ nóng của thuốc trước khi đắp lên nơi sưng đau, bởi thuốc quá nóng có thể tác động xấu đến da và dây thần kinh cảm giác dưới da.
Người bệnh đau xương khớp có thể vừa đắp lá xương sông vừa massage nhẹ vùng đau để các dưỡng chất từ thuốc thấm sâu qua da. Bổ sung chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe cho khớp và giúp hồi phục nhanh chóng.
Ngoài ra, lá xương sông còn có thể làm thuốc chữa các bệnh sau:
Chữa viêm họng: Sử dụng từ 5-10 lá xương sông bánh tẻ, rửa sạch để ráo nước, đập nhẹ (để giải phóng tinh dầu) sau đó nhúng vào giấm để ngậm. Làm liên tục từ 5 - 7 ngày bệnh sẽ tiến triển rõ rệt. Bài thuốc này có tác dụng tốt với viêm họng cấp hoặc mạn tính, viêm amidan, viêm thanh quản kể cả trường hợp đã mất tiếng.
Chữa ho có đờm, trẻ em nôn trớ: Dùng từ 2 - 3 lá xương sông bánh tẻ rửa sạch, thái nhỏ, cho vào bát con cùng với khoảng 5 thìa mật ong, đem hấp cách thủy trong khoảng 10 phút rồi lấy ra, chắt nước để uống nhiều lần trong ngày. Người lớn có thể ăn cả lá.
Chữa ho thông thường: Dùng lá xương sông cùng với lá húng chanh, lá hẹ, mỗi thứ 10g, cho tất cả vào hấp với đường phèn hoặc mật ong để ngậm. Bài thuốc này có kết quả tốt trong điều trị chứng ho thông thường do cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản.
