Lương y Đỗ Minh Tuấn, Hội Đông Y Hà Nội cho biết ông vừa gặp trường hợp một người phụ nữ tên Hồng, ngoài 50 tuổi, đặt niềm tin vào lời khuyên uống cốt chanh buổi sáng là “thần dược thải độc”. Mỗi ngày, bà Hồng vắt 5-6 quả chanh nguyên chất, uống ngay lúc dạ dày còn trống, vì “ăn thế này mới sạch người”.
Khi chồng khuyên “đừng tin mạng lung tung” thì bà Hồng cáu kỉnh: “Mọi người chẳng biết gì, người ta làm được, tôi cũng làm được”.
Chỉ vài tuần, bà Hồng gầy rộc, da vàng, bụng chướng đau, mất ngủ triền miên, người mệt lả, hay cáu gắt nhưng vẫn mê muội cho rằng: “Tôi đang thải độc, sắp khỏe thôi”. Vì vậy, cả gia đình bất lực.
Những ngày qua trên mạng xã hội trào lưu uống nước cốt chanh chữa bệnh, thải độc. Nhiều người đã trải nghiệm “làm chuột bạch với cốt chanh”.
Chị N.T.G (28 tuổi, Bắc Từ Liêm, Hà Nội) nghe mọi người nói tới uống cốt chanh để giảm đau dạ dày nhưng cô không dám uống. Gần đây, G. tham gia vào một diễn đàn "lối sống xanh", G. thấy mọi người uống cốt chanh và có nhiều chia sẻ về công dụng nên cô đã thử. Một tuần, G. đã thử và thấy rất “êm”, dạ dày không bị đau.
“Ban đầu, tôi cảm giác cồn cào ruột vài phút sau đó bình thường, không đói, dễ uống hơn pha nước ấm gây xít răng”, G. chia sẻ.
Cùng với G, chị T.H.N (41 tuổi, TPHCM) cũng cho biết mình đang thử nghiệm nước chanh liều cao với thời hạn một tháng. Người phụ nữ này đã đi nội soi dạ dày trước khi bước vào liệu trình trải nghiệm nước cốt chanh.
Mỗi ngày, chị N. uống 10 quả chanh, sinh hoạt, vận động bình thường không có cảm giác đau dạ dày, xót ruột. Sau 25 ngày, chị N. giảm được 2kg, thấy người nhẹ tênh. Người phụ nữ này cho rằng, việc bổ sung nước cốt chanh tùy theo trải nghiệm của mỗi người. Có người nghe thấy đã sợ nhưng có người lại hợp.
Tuy nhiên, cũng có người không hợp với trải nghiệm này như chị D.T.D (31 tuổi, Thái Bình) sau khi uống 1 cốc cốt chanh vắt từ 5 quả, D. cảm thấy nhức đầu, cổ rát, đau tức vùng bàng quang.
Khi phản ánh lại tình trạng uống nước chanh, chị D. được những người trong nhóm hướng dẫn phải đủ combo “cốt chanh kết hợp chạy bộ chân đất, phơi nắng, thiền...” mới có tác dụng.
Theo lương y Đỗ Minh Tuấn, theo đông y uống cốt chanh lạnh thân, hại Tỳ. Vì chanh vị chua, tính hàn, uống ít thì thanh nhiệt, sinh tân dịch. Nhưng uống 5-6 quả mỗi ngày mà không biết lắng nghe cơ thể, lúc bụng đói, Tỳ Vị lạnh cứng, không tốt uống chanh có thể gây trướng bụng, mệt mỏi, gầy yếu. Ngoài ra, ăn chua nhiều quá cũng hại Tỳ Vị theo quan niệm của y học cổ truyền.
Một số người uống vào thấy "êm", theo lương y Đỗ Minh Tuấn, chanh hợp với người nhân nhiệt nóng uống chanh sẽ mát, cảm thấy người nhẹ nhàng, can thông khí huyết nên hợp.
Tuy nhiên, vị lương y này khuyến cáo mọi người cần lắng nghe cơ thể, không chạy theo phong trào. Bất cứ món ăn, thức uống hay bài thuốc nào, người dân cần hiểu đúng, áp dụng đúng.
Phó Giáo sư Nguyễn Trọng Hưng – Viện Dinh Dưỡng quốc gia (Hà Nội) cho biết, đến nay chưa có nghiên cứu nào khẳng định uống nước chanh thải độc cơ thể hay giúp chữa khỏi đau dạ dày hay trào ngược dạ dày.
Theo bác sĩ Hưng, nước chanh có nhiều tác dụng cho sức khỏe như có chứa nhiều chất chống oxy hóa, nhiều vitamin C, cung cấp nước cho cơ thể, giúp giải nhiệt khi thời tiết nắng nóng... Nhưng thành phần nước chanh có tính axit. Nếu buổi sáng bạn đói bụng dịch vị dạ dày tiết ra nhiều, lượng axit nhiều hơn, nếu uống thêm chanh đậm đặc có thể gây tổn thương thêm niêm mạc dạ dày.
Lý giải việc uống nước cốt chanh không xót dạ dày như những người chia sẻ trên, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Vũ, từng công tác tại Viện Nghiên cứu City of Hope (Mỹ) cho rằng đến nay chưa có một nghiên cứu khoa học nào lý giải uống nước chanh đậm đặc như trên tốt cho dạ dày, giảm triệu chứng đau dạ dày. Thực tế, nước chanh có độ PH thấp, độ axit cao nên uống khi đói chắc chắn tổn thương cơ quan này và những người bị viêm loét cũng tương tự.
Tiến sĩ Vũ cho rằng người dân hết sức cảnh giác trước khi thử uống vì còn ảnh hưởng tới men răng. Qua trào lưu này, ông còn nghi ngờ tính xác thực và tốt nhất không nên thử.
"Việc thải độc cơ thể chỉ cần bạn uống nước đủ là tốt nhất, không cần bất cứ nước chanh, nước hoa quả nào", vị chuyên gia này nói.
