Tôi đi khám sức khỏe được bác sĩ kết luận tăng cholesterol máu mặc dù tôi rất gầy. Chỉ số tăng chưa cần dùng thuốc, tôi có thể uống thêm nước lá ổi, lá sen không? Xin chuyên gia tư vấn. (Hà Thu Hồng, TPHCM).
Thạc sĩ, bác sĩ Dương Phan Nguyên Đức Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3 tư vấn:
Cholesterol là một loại chất béo, thành phần của lipid máu, được hình thành từ 2 nguồn là cơ thể tổng hợp hoặc từ thức ăn.
Nếu máu chứa quá nhiều cholesterol dạng LDL-C được gọi là mỡ máu cao. Khi không được điều trị, mỡ máu cao có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm đau tim hoặc đột quỵ.
Nguyên nhân do ăn quá mức thực phẩm có nhiều cholesterol, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có thể làm tăng nguy cơ phát triển cholesterol cao. Các yếu tố lối sống khác cũng có thể góp phần vào cholesterol cao bao gồm lười vận động và hút thuốc. Di truyền cũng ảnh hưởng đến tăng cholesterol.
Các tình trạng sức khỏe khác như bệnh tiểu đường và suy giáp cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển cholesterol cao và các biến chứng liên quan.
Khi bị cholesterol cao chưa cần dùng thuốc, bạn dùng thêm trà lá sen với lá ổi có tác dụng hạ mỡ máu nhưng nên thận trọng.
Trong y học cổ truyền, lá sen có vị đắng, tính bình, tác dụng thanh nhiệt, tiêu thấp, thường dùng trong béo phì do thấp nhiệt.
Các nghiên cứu hiện đại cho thấy lá sen chứa alkaloid, flavonoid, tanin có khả năng chống oxy hóa, ức chế hấp thu chất béo và điều hòa chuyển hóa lipid. Một số thử nghiệm nhỏ ghi nhận hiệu quả trong giảm triglycerid, hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ.
Người dân thường dùng lá sen khô 10-15g, sắc hoặc hãm uống như trà. Tuy nhiên, không nên lạm dụng, nhất là ở người huyết áp thấp hoặc phụ nữ mang thai.
Lá ổi trong y học cổ truyền có vị chát, tính ấm, được dùng trị tiêu chảy, kiết lỵ. Theo nghiên cứu hiện đại, lá ổi giàu flavonoid và tanin, có tác dụng chống oxy hóa, hạ đường huyết, cải thiện kháng insulin. Nhờ đó, gián tiếp góp phần điều hòa mỡ máu. Một số nghiên cứu nhỏ ghi nhận lá ổi có thể giúp cải thiện cholesterol và triglycerid, nhưng chứng cứ còn yếu.
Người dân thường dùng 10-15g lá ổi non, hãm trà uống sau bữa ăn. Lưu ý, do tính chát, nếu dùng thường xuyên có thể gây táo bón.
Theo các chuyên gia, lá sen và lá ổi có giá trị nhất định trong hỗ trợ điều hòa mỡ máu, nhưng không thể thay thế thuốc điều trị. Lá sen thiên về giảm triglycerid và hỗ trợ giảm cân, trong khi lá ổi tác động gián tiếp qua cơ chế điều hòa đường huyết.
Điều quan trọng, người bệnh không được tự ý ngưng thuốc của bác sĩ. Việc sử dụng thêm thảo dược cần tham khảo ý kiến chuyên môn để đảm bảo an toàn và tránh tương tác thuốc.
Kiểm soát mỡ máu hiệu quả cần sự kết hợp đồng bộ: tuân thủ điều trị, ăn uống hợp lý, tập luyện đều đặn, duy trì cân nặng chuẩn và khám sức khỏe định kỳ.
