Kiệt sức vì làm việc
Chị D.V.T (27 tuổi) làm điều dưỡng tại một cơ sở y tế ở TPHCM, thường xuyên cảm thấy mệt mỏi và áp lực vì công việc. Mỗi ngày, chị rời nhà từ 6h và chỉ trở về khi trời đã khuya, sau khi tranh thủ làm thêm tại phòng mạch.
Gánh nặng tài chính, trách nhiệm nuôi con nhỏ và lịch trình làm việc dày đặc khiến chị mất đi động lực, cơ thể uể oải và luôn lo sợ sai sót trong công việc y khoa. Khi chia sẻ với đồng nghiệp, chị được khuyên nên đi khám sức khỏe tâm thần. Sau sáu tháng điều trị tâm lý kết hợp với y học cổ truyền và yoga, chị T. cảm thấy khỏe khoắn hơn, dần lấy lại năng lượng và tinh thần làm việc.
Tương tự, chị B.H (31 tuổi, Hà Nội), làm việc trong ngành truyền thông, cũng đối mặt với những áp lực tương tự. Công việc kéo dài từ 6h đến 21h khiến chị gần như không có thời gian cho bản thân. Chị trở nên ít nói, mất tập trung, thậm chí bỏ qua các cuộc hẹn hay tin nhắn từ bạn bè vì cảm thấy quá sức. Căng thẳng kéo dài dẫn đến mất ngủ, đau đầu và những đêm dù kiệt sức, chị vẫn trằn trọc vì không ngừng nghĩ về công việc.
Một nghiên cứu do Bệnh viện Đa khoa Thủ Đức phối hợp với Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch (TPHCM) thực hiện từ tháng 8/2022 đến tháng 2/2023 trên 374 bác sĩ tại bệnh viện này cho thấy: hơn 41% bác sĩ có nguy cơ kiệt sức, 16% rơi vào tình trạng “kiệt sức cam” (mức trung bình), và hơn 12% ở mức “kiệt sức đỏ” (mức cao). Các triệu chứng phổ biến bao gồm mệt mỏi, suy giảm cảm xúc, suy giảm nhận thức và cảm giác xa cách tâm lý với công việc.
Các yếu tố góp phần vào tình trạng kiệt sức bao gồm độ tuổi, trình độ học vấn, số năm công tác, thời gian làm việc mỗi tuần, số ca trực đêm, số lượng bệnh nhân phải chăm sóc. Không chỉ trong ngành y tế, kiệt sức nghề nghiệp đang trở thành vấn đề phổ biến ở nhiều lĩnh vực, đặc biệt với những người làm việc trong môi trường áp lực cao như truyền thông, công nghệ, giáo dục.
Dấu hiệu kiệt sức nghề nghiệp
Bác sĩ chuyên khoa 2 Lâm Nguyễn Thùy An, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - cơ sở 3, cho biết - trong nhịp sống hiện đại, ngày càng nhiều nhân viên văn phòng và y tế rơi vào tình trạng căng thẳng kéo dài, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tinh thần, thể chất, và hiệu suất công việc.
Các dấu hiệu như mệt mỏi kéo dài, cảm giác kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần; mất hứng thú hoặc động lực làm việc; cảm thấy xa cách, tiêu cực hoặc hoài nghi về công việc; giảm năng suất và hiệu quả công việc. Người bệnh gặp vấn đề về giấc ngủ, đau đầu, rối loạn tiêu hóa, hoặc dễ cáu gắt.
Để phòng ngừa và khắc phục hội chứng kiệt sức, bác sĩ An cho rằng mỗi cá nhân cần chủ động điều chỉnh lối sống và tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết.
Thiết lập ranh giới giữa công việc và cuộc sống cá nhân, hạn chế mang công việc về nhà, dành thời gian cho gia đình, bạn bè và sở thích cá nhân.
Nghỉ ngơi hợp lý, đảm bảo ngủ đủ giấc, duy trì hoạt động thể chất như đi bộ, chạy bộ, hoặc tập gym. Thực hành các phương pháp như thiền, hít thở sâu, yoga, thái cực quyền giúp giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Bác sĩ An cho biết, điều trị hội chứng kiệt sức nghề nghiệp có thể dùng các biện pháp y học cổ truyền như châm cứu giúp điều hòa khí huyết, giảm căng thẳng, cải thiện giấc ngủ và phục hồi năng lượng.
Liệu pháp xoa bóp - bấm huyệt có tác dụng giải tỏa căng thẳng cơ bắp, thúc đẩy tuần hoàn máu, cải thiện chất lượng giấc ngủ và giúp thư giãn tinh thần. Các vùng thường xoa bóp gồm: vùng vai gáy, lưng, đầu và bàn chân.
Các phương pháp dưỡng sinh như thiền, khí công, yoga, thái cực quyền giúp cơ thể thư giãn, giảm căng thẳng, cân bằng tinh thần và cải thiện sức khỏe tổng thể.
