Được giới thiệu vào năm 2024 tại một triển lãm quốc phòng, ‘Tianyan’ không chỉ thể hiện sự sáng tạo trong thiết kế mà còn hứa hẹn thay đổi cách thức pháo binh hoạt động trên chiến trường hiện đại.
Với khả năng trinh sát nhanh, chỉ thị mục tiêu chính xác và tấn công linh hoạt, công nghệ này đang đặt ra thách thức mới cho các đối thủ trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Tổng quan về dự án ‘Tianyan’
Dự án ‘Tianyan’ là sản phẩm hợp tác giữa các tập đoàn quốc phòng hàng đầu của Trung Quốc, nhằm phát triển một loại đạn pháo 155mm có khả năng mang và phóng UAV nhỏ ngay từ nòng pháo.
Điểm độc đáo của ‘Tianyan’ nằm ở việc kết hợp giữa đạn pháo truyền thống và công nghệ không người lái, cho phép triển khai UAV trực tiếp trên chiến trường mà không cần bệ phóng chuyên dụng.
Công nghệ này được thiết kế để sử dụng với các hệ thống pháo binh tiêu chuẩn như pháo tự hành PLZ-05 hoặc pháo kéo FH-70 của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).
Sau khi được bắn ra từ nòng pháo, đạn ‘Tianyan’ sẽ đạt độ cao được lập trình, tách vỏ và giải phóng một UAV nhỏ gọn. UAV này sau đó chuyển sang chế độ bay điều khiển, thực hiện các nhiệm vụ như trinh sát, chỉ thị mục tiêu, hoặc thậm chí tấn công trực tiếp.
Với tầm bắn 25-30km và thời gian bay của UAV từ 15 đến 30 phút, ‘Tianyan’ mang lại khả năng tác chiến linh hoạt trong bán kính 10-15km.
Thiết kế và công nghệ tiên tiến
Đạn pháo ‘Tianyan’ được thiết kế để tương thích hoàn toàn với các hệ thống pháo binh 155mm hiện có, giúp giảm chi phí triển khai và tăng tính ứng dụng thực tiễn. Cấu trúc của đạn bao gồm các thành phần chính sau:
Vỏ đạn được chế tạo từ vật liệu chịu nhiệt và áp suất cao, đảm bảo độ bền khi được bắn ra từ nòng pháo.
UAV bên trong có thiết kế cánh gập, mở ra sau khi được phóng để đảm bảo khả năng bay ổn định. UAV được trang bị hệ thống dẫn đường kết hợp GPS và Beidou (hệ thống định vị vệ tinh của Trung Quốc), cùng với cảm biến quang-điện tử để phát hiện và theo dõi mục tiêu.
Tùy thuộc vào nhiệm vụ, UAV có thể mang camera trinh sát, thiết bị gây nhiễu điện tử, hoặc đầu đạn nhỏ để tấn công các mục tiêu giá trị cao như xe bọc thép hoặc sở chỉ huy.
UAV được lập trình để hoạt động tự động hoặc điều khiển từ xa, với khả năng chống nhiễu trong môi trường tác chiến điện tử phức tạp.
Thiết kế này không chỉ tối ưu hóa tính khí động học mà còn giảm thiểu thời gian chuẩn bị, giúp pháo binh triển khai UAV nhanh chóng và bất ngờ.
Ứng dụng chiến thuật
‘Tianyan’ mang lại nhiều lợi thế chiến thuật cho pháo binh Trung Quốc, đặc biệt trong các kịch bản tác chiến hiện đại:
UAV được phóng từ đạn pháo có thể nhanh chóng thu thập thông tin về vị trí, công sự hoặc di chuyển của lực lượng đối phương, cung cấp dữ liệu chính xác cho các cuộc tấn công tiếp theo.
Với cảm biến quang-điện tử và hệ thống dẫn đường tiên tiến, UAV có thể xác định tọa độ mục tiêu với độ chính xác cao, hỗ trợ pháo binh hoặc tên lửa tấn công hiệu quả hơn.
Trong một số cấu hình, UAV có thể mang đầu đạn nhỏ để tiêu diệt mục tiêu, giảm sự phụ thuộc vào các phương tiện tấn công khác.
Việc phóng UAV trực tiếp từ đạn pháo loại bỏ nhu cầu sử dụng bệ phóng chuyên dụng, giúp che giấu ý định chiến thuật và giảm nguy cơ bị phát hiện.
Khả năng hoạt động trong môi trường bị nhiễu sóng điện tử cũng là một điểm mạnh, giúp ‘Tianyan’ trở thành công cụ lý tưởng trong các chiến dịch đòi hỏi độ chính xác và tốc độ cao.
Ý nghĩa chiến lược
Dự án ‘Tianyan’ là minh chứng cho tham vọng của Trung Quốc trong việc hiện đại hóa lực lượng pháo binh và bắt kịp xu hướng công nghệ không người lái toàn cầu.
Trong bối cảnh các cuộc xung đột hiện đại ngày càng phụ thuộc vào vũ khí thông minh, ‘Tianyan’ mang lại lợi thế chiến thuật đáng kể bằng cách kết hợp tính cơ động của pháo binh với khả năng trinh sát và tấn công của UAV.
‘Tianyan’ nổi bật nhờ khả năng tương thích với các hệ thống pháo binh tiêu chuẩn, giúp giảm chi phí và tăng tính linh hoạt. Công nghệ này cũng thể hiện năng lực tự chủ của Trung Quốc trong lĩnh vực quốc phòng, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh với các cường quốc như Mỹ và Nga.
Việc triển khai UAV từ đạn pháo có thể giúp PLA duy trì lợi thế trong các kịch bản xung đột cục bộ hoặc quy mô lớn.
Thách thức và triển vọng
Mặc dù đầy tiềm năng, dự án ‘Tianyan’ cũng đối mặt với một số thách thức:
UAV nhỏ gọn phải chịu được lực gia tốc lớn khi được bắn ra, đòi hỏi thiết kế chắc chắn và vật liệu chất lượng cao.
Kích thước nhỏ của UAV giới hạn khả năng mang theo thiết bị hoặc đầu đạn, có thể ảnh hưởng đến hiệu quả trong các nhiệm vụ phức tạp.
Việc tích hợp công nghệ UAV vào đạn pháo có thể làm tăng chi phí so với đạn pháo thông thường, đặt ra bài toán cân bằng giữa hiệu quả và ngân sách.
Tuy nhiên, với sự đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ quân sự, Trung Quốc có đủ tiềm lực để khắc phục những thách thức này.
Các cuộc thử nghiệm thực địa dự kiến hoàn tất vào cuối năm 2025, mở đường cho việc sản xuất hàng loạt và triển khai trong lực lượng PLA.
Nếu thành công, ‘Tianyan’ có thể trở thành một vũ khí thay đổi cuộc chơi, định hình lại cách thức pháo binh được sử dụng trong tác chiến hiện đại.
(Theo Topwar)
