Doanh nhân

Từ tuổi thơ nghèo khó đến cú ra giá 47 tỷ USD: Chủ sở hữu Circle K và tham vọng "nuốt chửng" 7-Eleven

9 tháng sau khi Alimentation Couche-Tard - đơn vị sở hữu Circle K, ngỏ ý mua lại Seven & i - chuỗi 7-Eleven, các cuộc đàm phán kéo dài cùng phản ứng không mấy thiện chí từ phía 7-Eleven đang đặt ra câu hỏi: liệu tập đoàn đến từ Canada sẽ theo đuổi thương vụ 47 tỷ USD này đến bao giờ?

Nhân vật giữ vai trò then chốt trong quyết định này là Alain Bouchard. Ông là đồng sáng lập, chủ tịch điều hành và cũng là cổ đông lớn của Couche-Tard. Dù đã ngoài 70 tuổi, ông vẫn tham gia sâu vào hoạt động của công ty, dù đã chuyển giao vị trí CEO từ năm 2014.

“Tôi không nghĩ họ sẽ rút lui”, Guy Gendron, người viết tiểu sử của Bouchard, nhận định. “Điều họ mong muốn là đề nghị của mình được đưa ra trước các cổ đông. Họ vẫn tin mức giá đó là hợp lý”.

Đây được xem là lời đề nghị lớn nhất từ trước đến nay của một công ty nước ngoài đối với một doanh nghiệp Nhật Bản. Gia đình sáng lập 7-Eleven cũng từng tìm cách phản hồi, nhưng không thể đưa ra mức giá tương xứng.

Đồng sáng lập kiêm Chủ tịch điều hành Couche-Tard ông Alain Bouchard. (Ảnh: Nikkei).

Bouchard là người nổi tiếng kiên trì. Ông xây dựng Couche-Tard từ con số 0 thành doanh nghiệp trị giá 66 tỷ đô la Canada (48 tỷ USD). Ông mở rộng chuỗi bán lẻ của mình bằng cách đi từng nơi, gõ cửa từng công ty để đàm phán mua lại từng cửa hàng.

Alain Bouchard là một trong những người giàu nhất Canada. Dù vậy, ông có lối sống kín đáo. Suốt 50 năm qua, ông cùng gia đình vẫn ở trong một căn nhà gỗ nhỏ ở phía bắc Montreal. Ông làm việc trong một văn phòng giản dị ở tầng trệt, nhìn ra bãi đậu xe.

Tuổi thơ của Bouchard gắn liền với nhiều biến cố. Sau khi công việc kinh doanh của cha phá sản, gia đình ông rơi vào khó khăn. Cha ông phải đi làm xa. Mẹ ông nhập viện tâm thần. Chị cả phải nghỉ học để chăm lo cho năm anh em. Những năm tháng đó đã tạo cho Bouchard một cảm giác như “phải đòi lại những gì cuộc đời từng lấy đi”.

Nếu thành công trong thương vụ mua lại 7-Eleven, ông sẽ tiến thêm một bước trong tham vọng xây dựng chuỗi cửa hàng tiện lợi lớn nhất thế giới. Đây cũng là cơ hội để ông khẳng định vị trí trong ngành bán lẻ, nhất là sau khi thất bại trong thương vụ mua lại Carrefour với giá 20 tỷ USD vào năm 2021.

Đầu tháng 5, Couche-Tard xác nhận đã ký thỏa thuận bảo mật với Seven & i Holdings. Thỏa thuận này liên quan đến kế hoạch mua lại toàn bộ công ty. “Chúng tôi đánh giá cao việc phía Seven & i đã tham gia thảo luận nghiêm túc và cho phép tiếp cận thông tin cần thiết”, ông Alex Miller, Chủ tịch kiêm CEO Couche-Tard, cho biết.

Trước đó, quá trình ký kết bị trì hoãn vì bất đồng về điều khoản “cam kết không hành động” mà Seven & i cho là bắt buộc. Cuối cùng, hai bên đã tìm được hướng giải quyết và thống nhất đưa điều khoản này vào nội dung thỏa thuận.

 

Trong buổi họp báo tại Nhật Bản hồi tháng 3, Bouchard khẳng định sẽ không từ bỏ thương vụ. Dù vậy, ông cũng thừa nhận sự chậm trễ trong đàm phán khiến ông cảm thấy không hài lòng.

Với ông, sự nghiệp kinh doanh luôn đòi hỏi sự kiên nhẫn. Ngay từ nhỏ, ông đã quen với cách suy nghĩ như một doanh nhân. 

Khi cha ông từ nơi làm việc trở về, ông thường đưa cả gia đình đi thăm các tiệm nhỏ, gara cũ để tìm cơ hội kinh doanh. Bouchard giỏi toán. Cha ông thường hỏi: “Tính thử xem, con có biến được chỗ này thành việc làm ăn không?” Từ đó, tư duy kinh doanh đã hình thành một cách rất tự nhiên trong ông.

Khi mới khởi nghiệp, Alain Bouchard tự mình đi tìm mặt bằng, tiếp cận từng cửa hàng để đàm phán mở rộng. Nếu bị từ chối, ông vẫn quay lại sau vài năm. 

Ông tin rằng mỗi cửa hàng gắn liền với con người, và hoàn cảnh của họ có thể thay đổi theo thời gian. Có thể hôm nay họ chưa sẵn sàng, nhưng năm sau hoặc vài năm nữa thì khác. Đó là cách công ty của ông dần lớn lên.

Tại cuộc họp báo vào tháng 3, Bouchard cho biết ông đã quan tâm đến Seven & i từ khoảng 20 năm trước. Ông từng đề xuất mua lại mảng kinh doanh tại Bắc Mỹ của Seven & i ngay từ thời điểm đó. Đến năm 2020, Couche-Tard tiếp tục tiếp cận Seven & i, cho thấy mối quan tâm này chưa bao giờ nguội đi.

Couche-Tard có nhiều kinh nghiệm trong việc sáp nhập và vận hành các công ty mới như một phần trong hệ thống của mình, ngay cả khi quy mô giao dịch khiến công ty tăng trưởng gấp đôi hoặc gấp ba. 

Công ty mở cửa hàng đầu tiên tại Quebec năm 1980. Năm 2001, Couche-Tard bước vào thị trường Mỹ bằng cách mua lại chuỗi Bigfoot. Năm 2003, công ty tiếp tục mua lại đơn vị vận hành Circle K từ ConocoPhillips.

Năm 2012, Couche-Tard thâu tóm Statoil Fuel & Retail – một công ty bán lẻ nhiên liệu tại Bắc Âu – và bắt đầu mở rộng sang châu Âu.

Một cửa hàng Circle K ở Hà Đông, Hà Nội. (Ảnh: Đức Huy).

Trong quá khứ, Couche-Tard từng cạnh tranh trực tiếp với Seven & i trong nhiều thương vụ. Năm 2010, cả hai cùng đề xuất mua lại chuỗi bán lẻ Casey’s General Stores tại Mỹ nhưng không thành công. Couche-Tard vấp phải sự phản đối mạnh từ Casey’s và thậm chí còn bị kiện ra tòa.

Công ty Canada này cũng được cho là đã tham gia vào quá trình đấu thầu mua lại Speedway – doanh nghiệp sau đó được Seven & i mua vào năm 2021.

Năm 2021, Couche-Tard từng đề xuất mua lại tập đoàn bán lẻ Carrefour của Pháp. Tuy nhiên, thương vụ này không được chính phủ Pháp chấp thuận do lo ngại ảnh hưởng đến an ninh lương thực và nền kinh tế trong nước. 

Couche-Tard khi đó đã cam kết niêm yết song song tại Pháp và Canada, đồng thời hứa đầu tư thêm vào hệ thống cửa hàng. Dù vậy, đề xuất vẫn bị từ chối và thương vụ bị hủy bỏ.

Couche-Tard hiện sở hữu khoảng 17.000 cửa hàng trên toàn cầu. Trong đó, 62% là cửa hàng có quy mô lớn và do công ty trực tiếp vận hành. 

Mô hình này khác hoàn toàn với 7-Eleven. Tại Nhật Bản, gần như tất cả các cửa hàng 7-Eleven đều được điều hành theo hình thức nhượng quyền, tính đến tháng 2/2024.

 

Cả hai công ty đều có mức doanh thu tương đương. Tuy nhiên, lợi nhuận ròng của Couche-Tard trong năm tài chính kết thúc tháng 4/2024 đạt 2,7 tỷ USD. Con số này cao hơn gấp đôi so với mức 1,2 tỷ USD (tương đương 173 tỷ yên) mà Seven & i ghi nhận trong năm tài chính kết thúc tháng 2/2025.

Couche-Tard không quan tâm đến việc chỉ mua lại mảng hoạt động tại Mỹ. Điều mà họ thực sự nhắm đến là thị trường Nhật Bản. Đây mới là phần giá trị cốt lõi của 7-Eleven. 

Sau thương vụ mua lại Statoil Fuel & Retail, Couche-Tard từng đưa mô hình máy pha cà phê lớn vào các cửa hàng khác trong hệ thống. Điều này cho thấy họ luôn học hỏi và áp dụng lại kinh nghiệm từ các công ty đã thâu tóm. 

Mảng thực phẩm tại Nhật Bản là yếu tố hấp dẫn nhất. Bởi Seven & i có chuỗi cung ứng riêng, có thể cung cấp thực phẩm tươi mỗi ngày.

Các tin khác

TP HCM có tân Phó Bí thư Thành uỷ

Ông Đặng Minh Thông, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ), vừa được Bộ Chính trị chuẩn y giữ chức Phó Bí thư Thành uỷ TP HCM (mới) nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Petrovietnam tiên phong thúc đẩy hợp tác, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia

Trong bối cảnh thị trường thế giới ngày càng biến động, khó dự báo, sự phối hợp giữa các doanh nghiệp nhà nước và với các doanh nghiệp tư nhân trở thành yếu tố sống còn. Thực hiện vai trò tiên phong, Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đã chủ động liên kết với các tập đoàn hàng đầu khu vực công - tư, tạo nên sức mạnh tổng hợp, gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần đưa nền kinh tế Việt Nam bứt phá và vững bước hội nhập.

Giá vàng bất ngờ giảm mạnh

Sáng nay (28/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm mạnh. Giá vàng miếng SJC mất mốc 120 triệu đồng/lượng nhưng vẫn cao hơn thế giới hơn 12 triệu đồng/lượng.

Miền Bắc đón mưa lớn kéo dài

Dự báo từ chiều tối và tối 25/6 đến ngày 27/6, miền Bắc sẽ có mưa rào rải rác theo từng đợt, cục bộ có mưa vừa đến mưa to, riêng vùng núi Bắc Bộ có mưa to đến rất to. Sau đó, khoảng từ đêm 28/6, miền Bắc lại đón một đợt mưa lớn diện rộng.

Giá vàng đồng loạt quay đầu giảm

Sáng nay (25/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm. Theo đó, vàng miếng SJC về mốc 119,5 triệu đồng/lượng còn vàng nhẫn cao nhất 117,5 triệu đồng/lượng.

Giá vàng diễn biến lạ

Sáng nay (24/6), giá vàng miếng SJC đứng im ở mốc 119,7 triệu đồng/lượng. Giá vàng nhẫn diễn biến trái chiều giữa các thương hiệu.

Chứng khoán lập đỉnh mới

VN-Index đóng cửa phiên hôm nay (23/6) ở mức 1.358 điểm - cao nhất trong khoảng 3 năm trở lại đây (kể từ tháng 5/2022). VIC của Vingroup tăng trần, lập công đưa chỉ số chính đạt mốc cao mới.

Thời tiết miền Bắc những ngày tới ra sao?

Những ngày tới, miền Bắc duy trì thời tiết ngày nắng nhẹ, ít mưa, riêng chiều tối và đêm, khu vực vùng núi, trung du có mưa vừa, mưa to đến rất to, kèm theo lốc sét và gió giật mạnh. Tây Nguyên và Nam Bộ tiếp tục mưa dông rải rác vào chiều tối. Miền Trung nắng nóng, ít mưa.

Giá vàng bất ngờ bật tăng

Sáng nay (22/6), giá vàng trong nước lại quay đầu tăng trở lại. Theo đó, giá vàng miếng SJC tiến sát mốc 120 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhẫn 117,5 triệu đồng/lượng.

Miền Bắc mưa đến bao giờ?

Hôm nay (22/6), miền Bắc tiếp tục có mưa vừa, mưa to đến rất to, lũ tiếp tục cao trên sông Cầu, sông Lô, sông Hồng. Tình trạng ngập úng cục bộ tiếp diễn tại các vùng trũng thấp ven sông. Nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất. Dự báo từ mai (23/6), mưa lớn giảm dần ở miền Bắc.

Ban Bí thư Trung ương Đảng chỉ định, chuẩn y nhân sự ở 4 tỉnh

Trong tuần (từ 16 đến 20/6), Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Vĩnh Long, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tiền Giang đã triển khai các quyết định của Ban Bí thư Trung ương Đảng về công tác cán bộ.

Chubb Life cập nhật giá đơn vị Quỹ Liên kết Đơn vị - Sản phẩm Kế hoạch Tài chính Chủ động

Sản phẩm Bảo hiểm Liên kết Đơn vị - Kế hoạch Tài chính Chủ động được thiết kế với các tính năng ưu việt nhằm đáp ứng đồng thời cả hai nhu cầu: Bảo vệ và Đầu tư. Với thông điệp “Đầu tư vững tâm – Bảo vệ vững vàng”, sản phẩm Kế hoạch Tài chính Chủ động góp phần hoàn thiện danh mục giải pháp tài chính toàn diện của Chubb Life Việt Nam trên hành trình thực hiện sứ mệnh bảo vệ người trụ cột và gia đình Việt.

Miền Bắc lại sắp đón mưa lớn

Dự báo trong chiều tối và đêm nay (16/6), khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ tiếp tục đón mưa vừa, mưa to đến rất to, khu vực đồng bằng có mưa rải rác. Miền Trung hôm nay tiếp tục nắng nóng gay gắt. Tây Nguyên, Nam Bộ mưa dông rải rác vào chiều tối.