"Mặt nạ niêm yết". (Ảnh minh hoạ: X.N).
Theo thông báo của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), hơn 16,8 triệu cổ phiếu SPI sẽ bị hủy niêm yết do công ty không khắc phục được các vi phạm về công bố thông tin.
Trước đó, SPI đã bị đình chỉ giao dịch từ giữa tháng 2/2025 và tiếp tục không nộp báo cáo tài chính quý IV/2024 và báo cáo quản trị năm đúng hạn. Cổ phiếu này từng bị đưa vào diện kiểm soát do lỗ liên tiếp trong các năm 2022–2023, với tổng lỗ sau thuế hơn 50 tỷ đồng.
Đến nửa đầu năm 2024, tình hình vẫn không cải thiện khi doanh thu thuần chỉ đạt 261 triệu đồng, giảm 84% so với cùng kỳ và lỗ sau thuế gần 4,3 tỷ đồng, theo báo cáo đã soát xét.
SPI từng tăng nóng trong năm 2021 nhưng hiện đã bị đình chỉ giao dịch, chuẩn bị huỷ niêm yết. (Biểu đồ: TradingView).
Tại báo cáo quý III/2024 của công ty mẹ, Spiral Galaxy tiếp tục ghi nhận lỗ sau thuế 1,8 tỷ đồng – đánh dấu quý thua lỗ thứ 11 liên tiếp. Gần đây nhất, ông Nguyễn Trường Sơn cũng đã nộp đơn từ nhiệm chức vụ Tổng Giám đốc vào đầu tháng 6, chỉ sau chưa đầy một năm được bổ nhiệm.
Tuy nhiên, nếu nhìn lại cách đây vài năm, SPI từng là cái tên gây xôn xao thị trường trong giai đoạn 2020–2021. Từ mức dưới 3.000 đồng/cổ phiếu đầu tháng 2/2021, mã SPI bất ngờ tăng dựng đứng, vượt 21.000 đồng/cổ phiếu chỉ trong vòng vài tháng, trước khi bắt đầu chuỗi giảm sâu kéo dài.
Thời điểm đó, công ty vẫn hoạt động dưới tên gọi Công ty Cổ phần Đá Spilít – một doanh nghiệp khoáng sản nhỏ, kinh doanh nhiều năm thua lỗ, thị giá thấp và thanh khoản chỉ vài trăm nghìn đơn vị mỗi phiên. Tháng 5/2021, công ty chính thức đổi tên thành CTCP Spiral Galaxy, chuyển trụ sở từ TP HCM ra Hà Nội và thay toàn bộ ban lãnh đạo.
5 nhân sự mới được bầu vào hội đồng quản trị (HĐQT) gồm Phạm Đức Thắng, Nguyễn Quốc Hiến, Nguyễn Trường Sơn, Nguyễn Chí Tân và Trần Tấn Hải.
Trong đó, ông Thắng và ông Tân đều giữ chức vụ cấp cao tại Tập đoàn Crystal Bay – một đơn vị trong lĩnh vực du lịch và bất động sản nghỉ dưỡng. Ông Thắng là Chủ tịch CTCP Crystal Bay Consulting còn ông Tân là Tổng Giám đốc công ty này. Crystal Bay Consulting do Crystal Bay nắm 51% vốn và cả hai cá nhân nói trên đều là người đại diện pháp luật.
Ngay sau cuộc thay máu” lãnh đạo, Spiral Galaxy công bố kế hoạch thoái toàn bộ vốn khỏi công ty con duy nhất – Công ty TNHH MTV Môi trường Quốc Bảo, đồng thời chi hơn 70 tỷ đồng để mua 5,4 triệu cổ phần tại CTCP Cam Ranh Riviera Nha Trang, qua đó sở hữu 9,31% vốn điều lệ tại doanh nghiệp này. Cam Ranh Riviera là công ty con của Crystal Bay, chủ đầu tư dự án nghỉ dưỡng 5 sao đầu tiên tại Bãi Dài, Cam Ranh.
Những động thái diễn ra liên tiếp khiến giới tài chính thời điểm đó đặt nghi vấn: phải chăng Crystal Bay đang dùng Spiral Galaxy như một “vỏ” để thực hiện thương vụ niêm yết cửa sau (backdoor listing)?
Kịch bản này từng được kỳ vọng sẽ giúp Crystal Bay đưa các tài sản bất động sản của mình lên sàn nhanh hơn, bỏ qua các điều kiện niêm yết mà một doanh nghiệp cần đạt vào thời điểm đó.
Với sự hậu thuẫn từ nhóm cổ đông nội bộ, Spiral Galaxy hoàn toàn có thể tăng vốn hàng nghìn tỷ đồng để “giao dịch nội bộ” các dự án nghỉ dưỡng quy mô lớn như Sunbay Park, Ninh Chữ Sailing Bay, Mũi Dinh Ecopark hay Vân Đồn Heritage Road vào công ty.
Các mảng kinh doanh hiện tại của Spiral Galaxy. (Nguồn: Spiral Galaxy).
Khi đó, từ một công ty khoáng sản nhỏ lỗ triền miên, SPI có thể lột xác thành một doanh nghiệp bất động sản du lịch tầm cỡ.
Tuy nhiên, thực tế đã đi theo hướng ngược lại. Kế hoạch mua lại tài sản của Crystal Bay không được đẩy mạnh sau đó. Tăng vốn bất thành, kết quả kinh doanh của Spiral Galaxy ngày càng xấu đi, báo cáo tài chính chậm công bố, nhiều kỳ không được kiểm toán. Cổ phiếu SPI trượt dài, mất hơn 90% giá trị kể từ đỉnh năm 2021 và bị đình chỉ giao dịch từ tháng 2/2025, chỉ còn “nằm chờ” huỷ niêm yết.
Dù từng có giai đoạn “lột xác” đầy tham vọng, Spiral Galaxy vẫn không thể vượt qua những yếu kém nội tại kéo dài. Với việc chính thức rời sàn, câu chuyện SPI cũng trở thành một lời nhắc nhở cho nhà đầu tư về ranh giới giữa chiến lược tái cấu trúc và những kỳ vọng vượt xa nền tảng thực tế.
