Ảnh minh họa
Một quan chức Cuba cho biết nước này đã chứng minh được tiềm năng nuôi trồng thủy sản thông qua việc học hỏi kinh nghiệm từ Việt Nam và cam kết phát triển lĩnh vực này thành một ngành trọng điểm, góp phần đảm bảo an ninh lương thực và thúc đẩy xuất khẩu.
Tại tỉnh Pinar del Rio, những lồng cá nổi trên hồ chứa La Juventud ở thị trấn Palacios được xem là minh chứng rõ nét cho tình hữu nghị Việt Nam – Cuba. Công nghệ nuôi cá rô phi của Việt Nam đã biến khu vực này thành một trung tâm nuôi trồng thủy sản quan trọng, đóng vai trò thiết yếu đối với an ninh lương thực của đảo quốc Caribe.
Từ năm 2011, các chuyên gia Việt Nam đã chuyển giao kỹ thuật chuyển đổi giới tính cá rô phi cho đơn vị kinh doanh cơ bản (UEB) tại trang trại La Juventud. Bằng phương pháp tiêm steroid cho cá bột mới nở, tỷ lệ cá đực – loài có tốc độ sinh trưởng nhanh hơn và đạt trọng lượng thu hoạch cao hơn cá cái – đã được nâng lên 98%. Đây trở thành nền tảng kỹ thuật then chốt trong các mô hình nuôi trồng thâm canh.
Giám đốc UEB, ông Pedro Antonio Gonzalez Graveran, khẳng định kỹ thuật này là “chìa khóa tạo ra bước đột phá về năng suất”.
Dự án từng bị gián đoạn do đại dịch COVID-19, song đến năm 2023 đã đạt những kết quả tích cực khi hai lồng thí điểm, với 16.000 cá giống nặng 25–50g mỗi con, cho thấy hiệu quả vượt trội: cá rô phi đạt trọng lượng trung bình 860g chỉ trong 3–4 tháng, thậm chí có những con nặng hơn 1kg. Bác sĩ thú y Mercedes Dominguez cho biết tốc độ tăng trưởng 8g mỗi ngày trước đây từng được xem là “ước mơ” của ngành thủy sản Cuba.
Các chuyên gia Việt Nam cũng đã điều chỉnh công nghệ để phù hợp với điều kiện địa phương, thay thế hệ thống sục khí hiện đại bằng các lồng nổi tận dụng dòng chảy tự nhiên. Đồng thời, họ đề xuất sử dụng các nguồn thức ăn sẵn có như ngô và phụ phẩm từ sắn, thay vì thức ăn nhập khẩu có chi phí cao. Nhờ đó, năng suất tăng mạnh từ 4 tấn/ha năm 2011 lên 13,3 tấn/ha năm 2023. Thu nhập của công nhân cũng cải thiện đáng kể, từ 13 USD/tháng năm 2015 lên 58 USD/tháng năm 2023.
Mục tiêu của dự án là thu hoạch 70–80 tấn cá rô phi thương phẩm vào năm 2025, nâng tổng sản lượng lên hơn 100 tấn. Cuba kỳ vọng sẽ nắm vững toàn bộ công nghệ sản xuất cá giống và nuôi cá rô phi đơn tính vào năm tới, khi dự án kết thúc.
Thứ trưởng Bộ Công nghiệp Thực phẩm Cuba, bà Miladys Naranjo, bày tỏ hy vọng mô hình này sẽ được mở rộng trên toàn quốc, qua đó giúp giảm 2 tỷ USD chi phí nhập khẩu thực phẩm mỗi năm.
Bộ trưởng Alberto Lopez Diaz cho biết thêm Việt Nam đang hỗ trợ Cuba đào tạo các kỹ thuật viên nuôi trồng thủy sản có tay nghề cao. Ông nhấn mạnh Cuba đã chứng minh được tiềm năng của mình nhờ học hỏi kinh nghiệm từ Việt Nam, đồng thời khẳng định quyết tâm đưa nuôi trồng thủy sản trở thành một ngành trọng điểm phục vụ an ninh lương thực và xuất khẩu.
