Trung Quốc gánh thuế "sốc" 104% từ Mỹ, thị trường tài chính toàn cầu chao đảo

Các mức thuế "có đi có lại" mà cựu Tổng thống Donald Trump áp đặt đối với hàng chục quốc gia đã chính thức có hiệu lực, trong đó đáng chú ý là mức thuế khổng lồ 104% đánh vào hàng hóa Trung Quốc. Động thái này khiến căng thẳng trong cuộc chiến thương mại toàn cầu ngày càng leo thang, ngay cả khi ông Trump đang chuẩn bị bước vào các cuộc đàm phán với một số quốc gia bị ảnh hưởng.

Các biện pháp thuế trừng phạt từ chính quyền Tổng thống Trump đã làm lung lay trật tự thương mại quốc tế tồn tại suốt nhiều thập kỷ, làm dấy lên những lo ngại về nguy cơ suy thoái kinh tế và kéo theo làn sóng bán tháo cổ phiếu trên toàn thế giới.

Tài chính toàn cầu biến động

Theo dữ liệu từ Reuters Tariff Watch - bản tin cập nhật hằng ngày về thương mại và thuế quan toàn cầu - chỉ số S&P 500 bốc hơi gần 6.000 tỷ USD giá trị thị trường chỉ trong vòng một tuần, từ khi ông Trump công bố các mức thuế mới. Đây là đợt giảm sâu nhất trong 4 ngày kể từ khi chỉ số này ra đời vào thập niên 1950. Chỉ số S&P 500 đang tiến gần ngưỡng "thị trường giá xuống", tức giảm 20% so với mức đỉnh gần nhất.

Thị trường toàn cầu đối mặt sức ép lớn từ chính sách thuế quan của ông Trump.

Thị trường châu Á tiếp tục bị tác động tiêu cực. Tại Nhật Bản, chỉ số Nikkei (.N225) giảm hơn 3%, trong khi đồng won Hàn Quốc rớt xuống mức thấp nhất trong hơn 16 năm. Hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ cũng cho thấy khả năng Phố Wall sẽ tiếp tục lao dốc ngày thứ năm liên tiếp.

Tổng thống Trump gửi tín hiệu trái chiều đến giới đầu tư về tính chất lâu dài của các mức thuế quan mới. Dù tuyên bố đây là biện pháp “vĩnh viễn”, ông đồng thời cho rằng các mức thuế này tạo ra sức ép lớn, buộc nhiều lãnh đạo thế giới phải chủ động tìm đến đàm phán.

“Chúng tôi có rất nhiều quốc gia muốn ký kết thỏa thuận”, ông Trump phát biểu tại sự kiện ở Nhà Trắng chiều thứ Ba. Trong sự kiện khác ngay sau đó, ông nói thêm rằng hy vọng Trung Quốc sớm quay lại bàn đàm phán.

Chính quyền Tổng thống Trump lên lịch các cuộc đàm phán với Hàn Quốc và Nhật Bản - hai đồng minh thân cận và là đối tác thương mại lớn của Mỹ. Thủ tướng Italy Giorgia Meloni dự kiến có chuyến thăm Washington vào tuần tới.

Theo Reuters, Phó Thủ tướng Việt Nam sẽ có hội đàm với Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent của Mỹ vào cuối ngày hôm nay.

Tín hiệu về khả năng đạt thỏa thuận thương mại giúp các thị trường chứng khoán phục hồi nhẹ vào đầu ngày thứ Ba. Tuy nhiên, phần lớn mức tăng bị xóa sổ vào cuối phiên giao dịch, phản ánh sự bất ổn và hoài nghi của nhà đầu tư về triển vọng dàn xếp thương mại.

Trung Quốc sẽ chống trả

Ông Trump gần như tăng gấp đôi mức thuế với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, từ 54% lên 104%. Đây là phản ứng trước các biện pháp trả đũa gần đây của Bắc Kinh. Trung Quốc lên tiếng mạnh mẽ, khẳng định sẽ “chiến đấu” trước điều mà họ cho là hành vi “tống tiền”.

Các công ty môi giới hàng đầu Trung Quốc tuyên bố phối hợp để ổn định giá cổ phiếu trong nước, nhằm ứng phó với sự hỗn loạn mà các biện pháp thuế mới gây ra.

Trong khi đó, giới kinh tế học cảnh báo người tiêu dùng Mỹ sớm phải gánh chịu hậu quả, với giá cả tăng cao trên diện rộng từ giày thể thao cho đến rượu vang.

Hiệu lực đầy đủ của các mức thuế mới có thể sẽ mất một thời gian để thể hiện rõ ràng, do các lô hàng đã được vận chuyển trước thời điểm 0h ngày 9/4 (theo giờ miền Đông nước Mỹ) sẽ được miễn áp dụng nếu đến nơi trước ngày 27/5.

Việt Nam nằm trong nhóm nước bị áp thuế nặng nhất từ Mỹ.

Một cuộc khảo sát mới của Reuters/Ipsos cho thấy, gần 75% người dân Mỹ dự đoán giá cả các mặt hàng thiết yếu sẽ tăng trong vòng 6 tháng tới, dấu hiệu cho thấy tâm lý lo ngại đang lan rộng.

Trước đó, mức thuế 10% mà ông Trump áp dụng đối với toàn bộ hàng nhập khẩu từ nhiều quốc gia khác cũng đã có hiệu lực ngày 5/4. Đợt thuế quan mới nhất có hiệu lực từ 12h01, nhắm vào các quốc gia mà ông Trump cáo buộc là đang “lợi dụng” Mỹ.

Danh sách các nước bị áp thuế lần này bao gồm nhiều đồng minh lâu năm của Mỹ, trong đó có cả Liên minh châu Âu - nơi đang phải chịu mức thuế 20%. Theo ông Trump, các biện pháp này nhằm đáp trả các rào cản thương mại do các nước khác áp dụng với hàng hóa Mỹ, khiến doanh nghiệp Mỹ gặp khó khăn.

Ngoài ra, ông cũng cáo buộc các nước như Nhật Bản thao túng tỷ giá để giành lợi thế xuất khẩu - điều mà Tokyo đã lên tiếng bác bỏ. Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản cho biết, các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ trong thời gian tới có thể bao gồm cả vấn đề tỷ giá hối đoái.

Đáng chú ý, ông Trump cũng hé lộ rằng đây chưa phải là động thái cuối cùng. Trong bài phát biểu trước các nhà lập pháp đảng Cộng hòa vào tối thứ Ba, ông Trump cho biết đang xem xét áp thêm mức thuế “khổng lồ” đối với hàng nhập khẩu dược phẩm - một trong những mặt hàng hiện vẫn chưa bị đánh thuế trong đợt điều chỉnh lần này.