Thời nay, tivi là thứ không thể thiếu trong mọi gia đình và là nguồn vui của nhiều trẻ nhỏ. Tin rằng tất cả các bậc cha mẹ đều lo lắng con cái sẽ nghiện tivi, vì hiện nay có rất nhiều bộ phim truyền hình và hoạt hình hấp dẫn về cốt truyện lẫn hình ảnh được bày sẵn ra trước mắt con trẻ.
Tuy vậy, hầu như đa số cha mẹ chỉ nhắc nhở con bớt xem tivi, chứ ít khi có những hành động thiết thực để ngăn con.
Mặt khác, cũng có một số cha mẹ hoàn toàn không quan tâm đến việc xem tivi của con cái, họ cho rằng xem tivi giúp nâng cao kiến thức, nâng cao kỹ năng ngôn ngữ nên không muốn ngăn cấm con xem tivi. Tuy nhiên, có thể bạn chưa biết, 2 phương diện trên đều là những nhận thức sai lầm.
1. Tác hại của việc xem tivi
Nhà giáo dục người Anh, Martyn Rawson từng nói: "Nếu bạn có thể khiến trẻ em không xem tivi trước 12 tuổi, chúng sẽ được hưởng lợi cả cuộc đời."
Xem tivi không thể phát triển khả năng ngôn ngữ của trẻ, bởi vì việc học ngôn ngữ cần đi liền với thực tế cuộc sống, trẻ đúng là có thể học được một số từ khi xem tivi, nhưng trẻ không thể áp dụng chúng vào thực tế. Trẻ có học được bao nhiêu từ vựng thì cũng sẽ quên ngay, nếu nó không thể được sử dụng trong cuộc sống thực.
Xem tivi thậm chí còn có thể gây ra hàng loạt vấn đề bất lợi cho sự phát triển của trẻ. Ví dụ, xem tivi thường xuyên sẽ làm giảm khả năng phối hợp vận động của trẻ, xem TV quá nhiều khiến trẻ ít hoạt động thể chất, dẫn đến trì trệ. Một tác hại nữa là có thể dẫn đến giảm thị lực, đó là lý do vì sao thế hệ trẻ em ngày nay đeo kính rất sớm.
Ngoài ra, những đứa trẻ dành quá nhiều thời gian để xem TV sẽ có ít thời gian cho các trò chơi, giao tiếp xã hội và các hoạt động cùng cha mẹ. Điều này không có lợi cho sự phát triển về mọi mặt của trẻ.
Ảnh minh hoạ
2. Trẻ xem tivi và không xem tivi có khoảng cách rất lớn về năng lực học tập
Tóm lại, xem tivi có hại nhiều hơn có lợi, và trong số tất cả những bất lợi, bất lợi lớn nhất đó chính là ảnh hưởng xấu đến khả năng học tập. Khả năng học tập không chỉ có học tập mà còn bao gồm một số khả năng liên quan, như khả năng nhận thức và quan sát, khả năng ghi nhớ, khả năng đọc, khả năng giải quyết vấn đề, v.v.
Mặt khác, tivi còn có tác động tiêu cực đến sự tập trung của trẻ. Trong tâm lý học, sự tập trung thường được chia thành tập trung có ý thức và tập trung vô thức.
Trẻ tiếp nhận nội dung tivi ở dạng thụ động, khi đối mặt với một lượng lớn hình ảnh và thông tin trên tivi, trẻ sẽ khó sắp xếp lại các thông tin, từ đó dẫn đến sự tập trung của trẻ bị phá vỡ, đồng thời ngăn trẻ phát triển năng lực tập trung của mình. Do tivi có sức hấp dẫn quá mạnh mẽ với trẻ em, nên với khả năng tự kiểm soát kém của bản thân thì trẻ dường như rất khó chuyển hướng sự chú ý của mình từ tivi sang nơi khác, đó được gọi là chuyển hướng chú ý kém.
Những thay đổi mạnh về hình ảnh và âm thanh của tivi thường mang lại cho trẻ cảm giác thích thú mạnh mẽ, nhưng sau khi xem một thời gian, não bộ sẽ "ngừng hoạt động", đó là do hệ thần kinh não bộ của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, khả năng chịu đựng kém , khiến chúng bị mỏi não sau khi xem tivi trong một thời gian dài. Điều này không có lợi cho sự phát triển của não bộ cũng như sự tập trung.
Tập trung là quá trình đầu tiên của khả năng ghi nhớ, có thể giúp chúng ta lọc nhiễu từ bên ngoài. Vì vậy, nếu trẻ không có sự tập trung tốt thì khả năng ghi nhớ cũng sẽ giảm sút, năng lực học tập đương nhiên sẽ không được cải thiện.
Ảnh minh hoạ
3. Xem tivi đúng cách
Nhưng tivi không phải là không có lợi, xem tivi một cách phù hợp có thể giúp trẻ tăng vốn từ vựng và học hỏi nhiều hơn. Tuy nhiên vẫn phải tùy hoàn cảnh.
Sự tập trung của trẻ em trước 6 tuổi chủ yếu là sự tập trung vô thức và chúng dễ dàng bị thu hút bởi các đồ vật chuyển động, màu sắc tươi sáng hay âm nhạc. Và vì nội dung phát sóng của tivi, đặc biệt là phim hoạt hình có màu sắc phong phú, âm nhạc đa dạng cũng như hình ảnh liên tục thay đổi, nên được trẻ em vô cùng yêu thích.
Chúng không quan tâm nội dung và cốt truyện ra sao, chúng chỉ đơn giản bị thu hút bởi màu sắc và âm thanh. Vì vậy, trước 6 tuổi, chúng ta thực sự không nên cho trẻ xem tivi, điều này chỉ có hại không có lợi.
Sau 6 tuổi, trẻ sẽ dần bắt đầu chú ý đến nội dung tivi, bởi vì sau 6 tuổi, sự tập trung có ý thức của trẻ đã bắt đầu chiếm ưu thế. Đồng thời trẻ cũng đã bắt đầu biết suy nghĩ về nội dung trong tivi, thay vì tiếp nhận hoàn toàn một cách thụ động. Vì vậy, sau 6 tuổi, bạn có thể cho trẻ xem một số chương trình giáo dục phù hợp, và giới hạn thời gian xem tivi là một giờ đồng hồ mỗi ngày với khoảng cách xem tivi nên được giữ ở mức 2, 3 mét.
Các phương tiện truyền thông hiện nay đang rất bùng nổ, không chỉ tivi có ảnh hưởng đến trẻ em mà điện thoại di động và máy tính cũng sẽ có tác động tiêu cực đến trẻ em ở các mức độ khác nhau.Do đó, các bậc cha mẹ nên hướng dẫn trẻ sử dụng công nghệ đúng cách để mang lại lợi ích lâu dài.