Ngày 9/10, tại xã Bình Khánh (TPHCM), 100 người làm nghề ve chai và thu gom phế liệu đã tham gia buổi tập huấn chuyên đề với chủ đề “An toàn lao động & sinh kế bền vững: Kiến thức & Kỹ năng cho người lao động nghề ve chai và thu gom phế liệu”.
Trang bị kỹ năng và tri thức mới
Đây là hoạt động mở đầu trong chuỗi chương trình hỗ trợ hơn 200 lao động ve chai và thu gom phế liệu trên địa bàn thành phố, do BASF Starting Ventures phối hợp cùng Yunus Environment Hub Việt Nam triển khai. Buổi sinh hoạt thứ hai, dành cho nhóm còn lại, dự kiến sẽ được tổ chức vào cuối năm 2025.
Trong khuôn khổ tập huấn, các chuyên gia đến từ BASF Starting Ventures và Yunus Environment Hub đã truyền đạt nhiều nội dung thiết thực, từ kiến thức về môi trường, sức khỏe, an toàn lao động, cho đến kỹ năng sinh kế, quản lý chi tiêu hằng ngày và tiết kiệm.
Người dân giao lưu với chuyên gia tập huấn sáng 9/10 (Ảnh: Hà Duyên)
Những nội dung này được thiết kế để giúp những người lao động trong lĩnh vực thu gom phế liệu - vốn thường xuyên đối mặt với điều kiện làm việc không an toàn - có thể nâng cao hiệu quả công việc, bảo vệ sức khỏe cá nhân, đồng thời cải thiện thu nhập.
Đặc biệt, chương trình còn hướng đến việc khẳng định vai trò của họ như những “sứ giả môi trường” trong cộng đồng. Việc thu gom, phân loại và tái chế phế liệu của những người lao động này không chỉ góp phần giảm gánh nặng rác thải cho thành phố mà còn trực tiếp hỗ trợ mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn.
Theo ban tổ chức, Việt Nam hiện phát sinh 2,9-3,3 triệu tấn rác thải nhựa mỗi năm, nhưng chỉ khoảng 27-33% trong số đó được tái chế. Trong thực tế, hoạt động thu gom và phân loại chủ yếu dựa vào khu vực phi chính thức, mà lực lượng ve chai và thu gom phế liệu là nòng cốt. Riêng tại TPHCM, có hơn 2.000 người làm nghề này, phần lớn là phụ nữ trong độ tuổi 40-60, thường làm việc trong điều kiện thiếu an toàn và thu nhập còn bấp bênh.
Bà Phan Hạnh Tâm, Giám đốc Yunus Environment Hub Việt Nam, chia sẻ với kinh nghiệm hỗ trợ doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, đơn vị này mong muốn mang đến cho họ - đặc biệt là phụ nữ - những kỹ năng, nguồn lực và sự tự tin cần thiết để cải thiện sinh kế trong chuỗi giá trị rác thải, cùng xây dựng một tương lai bền vững hơn cho cộng đồng.
Thúc đẩy cộng đồng tái chế bền vững
Sáng kiến này nằm trong chương trình “Đồng hành cùng sứ giả môi trường - Thúc đẩy cộng đồng tái chế bền vững”, do BASF Starting Ventures thuộc Tập đoàn BASF khởi xướng.
Một phụ nữ thu mua phế liệu tại TPHCM (Ảnh: Hà Duyên)
Ông Erick Contreras, Tổng giám đốc BASF Việt Nam, nhấn mạnh về cam kết đóng góp vào một nền kinh tế tuần hoàn và bền vững hơn tại Việt Nam.
"Với sáng kiến này, chúng tôi mong muốn cải thiện cuộc sống của những người làm nghề ve chai và thu gom phế liệu, đồng thời đề cao vai trò của họ trong những nỗ lực chung triển khai quy hoạch quản lý chất thải rắn của TPHCM đến năm 2025 và mục tiêu giảm rác thải nhựa vào năm 2030", ông bày tỏ.
Bên cạnh các buổi tập huấn, chương trình cũng dành sự quan tâm thiết thực đến con em những gia đình làm nghề ve chai và thu gom phế liệu.
TPHCM mỗi ngày phát sinh trung bình khoảng 13.000 tấn chất thải rắn sinh hoạt. Trong đó, chỉ khoảng 10.000 tấn được xử lý qua các nhà máy, còn lại chủ yếu là chôn lấp (khoảng 69 %) và đốt (khoảng 10 %) - phần còn lại tái chế hoặc compost (khoảng 21 %). Thành phần rác dễ tái chế (nhựa, giấy, cao su…) chiếm khoảng 27 % tổng lượng rác.
Hệ thống thu gom rác của thành phố có phần đa dạng: có các đơn vị công ích, các hợp tác xã môi trường, nhưng phần lớn rác tái chế, phế liệu lại được thu gom qua các lực lượng phi chính thức - là các cá nhân, hộ gia đình hoặc các điểm thu mua nhỏ lẻ.
Việc hỗ trợ lực lượng thu gom ve chai và phế liệu, vốn hoạt động chủ yếu trong khu vực phi chính thức, được đánh giá là bước đi quan trọng để thành phố tiến gần hơn đến mục tiêu xây dựng hệ thống tái chế bền vững.
Khi được trang bị kiến thức, kỹ năng và phương tiện cần thiết, họ không chỉ cải thiện sinh kế cá nhân mà còn trở thành những tác nhân tích cực trong công cuộc bảo vệ môi trường, giảm thiểu rác thải và thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn tại thành phố.
