Tổng thống Mỹ Donald Trump dự định gia hạn thêm thời gian cho ByteDance, công ty mẹ của TikTok, để bán lại hoạt động của ứng dụng này tại Mỹ. Đây là lần gia hạn thứ ba kể từ tháng 1 năm nay.
Theo Thư ký Báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt, thời hạn mới sẽ kéo dài 90 ngày. Mục đích là để TikTok tiếp tục hoạt động trong khi chính quyền tìm kiếm một thỏa thuận.
Thời hạn hiện tại là ngày 19/6/2025. Mốc thời gian này liên quan đến việc tuân thủ một đạo luật an ninh quốc gia được thông qua đầu năm nay.
Luật này yêu cầu ByteDance phải bán lại mảng kinh doanh TikTok tại Mỹ. Nếu không, các cửa hàng ứng dụng và nhà cung cấp dịch vụ internet có thể bị xử phạt vì tiếp tục phân phối ứng dụng.
Người Mỹ phản đối lệnh cấm TikTok. (Ảnh: Bloomberg).
Ban đầu, ByteDance đối mặt với hạn chót vào ngày 19/1, nhưng thời hạn này đã được gia hạn hai lần, lần lượt đến ngày 5/4 và sau đó là ngày 19/6, thông qua các sắc lệnh hành pháp do Tổng thống Trump ký.
Vụ việc của TikTok nằm trong một xu hướng lớn hơn của chính phủ Mỹ. Theo đó, chính phủ Mỹ ngày càng thường xuyên yêu cầu các công ty công nghệ nước ngoài phải thoái vốn. Lý do được đưa ra là để giải quyết các lo ngại về an ninh quốc gia.
Ví dụ, vào năm 2019, Ủy ban Đầu tư Nước ngoài (CFIUS) đã buộc các nhà đầu tư Trung Quốc phải bán lại cổ phần trong các công ty Mỹ như PatientsLikeMe và Grindr. CFIUS lo ngại rằng dữ liệu cá nhân của người dùng có thể bị lợi dụng để tống tiền hoặc để xác định danh tính của những người có quyền truy cập thông tin an ninh.
Điều này cho thấy một sự thay đổi lớn trong cách làm việc của CFIUS. Trước đây, họ chủ yếu quan tâm đến các lĩnh vực truyền thống như cảng biển và công nghệ quân sự. Giờ đây, họ tập trung nhiều hơn vào các vấn đề an ninh và quyền riêng tư dữ liệu.
Sự thay đổi này được củng cố khi Quốc hội Mỹ vào năm 2018 đã mở rộng quyền hạn của CFIUS, cho phép họ xem xét cả các khoản đầu tư không nắm quyền kiểm soát nhưng có liên quan đến dữ liệu cá nhân nhạy cảm.
Xu hướng này cho thấy các lo ngại về an ninh quốc gia ngày càng được áp dụng đối với cả những nền tảng công nghệ tiêu dùng. Các lý do tương tự cũng được đưa ra trong nhiều vụ việc khác liên quan đến việc Trung Quốc sở hữu các công ty công nghệ của Mỹ.
Hoạt động kinh doanh của TikTok tại Mỹ là một tài sản rất lớn. Nền tảng này có khoảng 150 triệu người dùng tại Mỹ, và doanh thu quảng cáo năm 2024 ước tính đạt 12 tỷ USD.
Các nhà phân tích dự đoán mức giá bán của TikTok sẽ vượt mốc 50 tỷ USD. Con số này phản ánh quy mô và tầm ảnh hưởng lớn của TikTok trên thị trường mạng xã hội Mỹ.
Một thách thức lớn trong thương vụ này liên quan đến thuật toán đề xuất độc quyền của TikTok. Do các quy định kiểm soát xuất khẩu công nghệ của Trung Quốc, thuật toán này có thể sẽ không được bán kèm.
Nhiều bên mua tiềm năng đã xuất hiện. Trong đó có các công ty công nghệ lớn như Oracle và Amazon. Ngoài ra còn có các liên danh, ví dụ như Project Liberty do cựu chủ sở hữu đội bóng chày Dodgers, Frank McCourt, dẫn đầu. Điều này cho thấy giá trị lớn của TikTok, bất chấp các rắc rối về pháp lý.
Việc buộc thoái vốn TikTok phản ánh rõ nét mối quan hệ Mỹ - Trung đang xấu đi, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ. Cả hai nước ngày càng coi các nền tảng công nghệ là một phần của quyền lực và an ninh quốc gia.
Quan điểm của chính phủ Mỹ đối với TikTok trở nên cứng rắn hơn sau các căng thẳng quốc tế. Về phía mình, Trung Quốc luôn cho rằng hành động của Mỹ là lấy cớ an ninh quốc gia để chèn ép các đối thủ cạnh tranh nước ngoài. Điều này cho thấy cả hai nước đang có cách tiếp cận tương tự nhau trong việc quản lý không gian mạng.
Tình hình hiện tại của TikTok đã thúc đẩy xu hướng tự chủ công nghệ tại Trung Quốc. Đồng thời, nó cũng củng cố thêm lo ngại của Mỹ về an ninh dữ liệu. Điều này tạo ra một vòng luẩn quẩn, ngày càng đẩy nhanh sự tách biệt về công nghệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
