Một nghiên cứu mới từ nhiều nhà khoa học NASA và các chuyên gia quốc tế đang làm dấy lên cuộc tranh luận nóng bỏng: liệu nhân loại có nên phá hủy một tiểu hành tinh có khả năng va chạm với Mặt Trăng vào năm 2032 hay không?
Nguy cơ từ một cú va chạm vũ trụ
Tiểu hành tinh có tên 2024 YR4 được phát hiện lần đầu vào tháng 12 năm ngoái bởi hệ thống cảnh báo va chạm tiểu hành tinh (ATLAS) đặt tại Chile.
NASA ước tính nó có đường kính lên tới 220 feet (khoảng 67 mét) – đủ lớn để được gọi là “kẻ hủy diệt thành phố” nếu lao thẳng vào Trái Đất.
Ban đầu, các chuyên gia lo ngại 2024 YR4 có 3% khả năng va chạm trực tiếp với Trái Đất. Nhưng sau khi phân tích quỹ đạo, nguy cơ này đã được loại bỏ.
Tuy nhiên, mối nguy vẫn còn đó: nó hiện có 4,3% khả năng va chạm với Mặt Trăng vào tháng 12/2032.
Hình ảnh động này cho thấy tiểu hành tinh 2024 YR4 khi nó bay ngang qua Trái Đất và hướng tới khả năng va chạm với Mặt Trăng. Nguồn: NOIRLab
Theo nhóm nghiên cứu, nếu 2024 YR4 đập vào Mặt Trăng, lượng mảnh vỡ bắn ra có thể vượt gấp 1.000 lần mức bình thường, trong vài ngày có thể đe dọa phi hành gia và vệ tinh trong quỹ đạo thấp của Trái Đất.
Điều này đặt ra câu hỏi nan giải: chúng ta nên làm gì? Để mặc nó lao vào Mặt Trăng? Hay can thiệp bằng các công nghệ phòng thủ hành tinh?
Các phương án đánh chặn 2024 YR4, phòng thủ Mặt Trăng
Một kịch bản được đề xuất trong nghiên cứu là sử dụng vũ khí hạt nhân để phá hủy 2024 YR4 trước khi nó chạm vào Mặt Trăng.
Các nhà khoa học gọi đây là một “cuộc tấn công mạnh mẽ” – nghĩa là phá vỡ hoàn toàn cấu trúc của tiểu hành tinh.
Nhưng giải pháp này cũng nhiều rủi ro, khi chưa bao giờ có thử nghiệm hạt nhân thực sự trong không gian để phá hủy tiểu hành tinh.
Và khối lượng chính xác của 2024 YR4 vẫn chưa được xác định. Nếu tính toán sai, vụ nổ có thể tạo ra một trường mảnh vỡ nguy hiểm hơn cả ban đầu.
“Nếu vụ nổ không đủ mạnh, bạn chỉ tạo thêm một đám mảnh vỡ khổng lồ mà thôi”, Julie Brisset, quyền giám đốc Viện Không gian Florida, cảnh báo.
Nếu phương án hạt nhân quá cực đoan, các nhà khoa học đề xuất một hướng khác: làm chệch hướng tiểu hành tinh.
NASA từng thử nghiệm thành công vào năm 2022 với sứ mệnh DART – cố tình đâm tàu vũ trụ vào tiểu hành tinh Dimorphos, khiến quỹ đạo của nó thay đổi.
Thí nghiệm này chứng minh con người có thể điều chỉnh quỹ đạo vật thể không gian mà không cần phá hủy nó.
Tuy nhiên, để lặp lại điều này với 2024 YR4, việc xác định chính xác khối lượng của nó là điều kiện bắt buộc.
Trả lời NBC News, bà Kelly Fast, quyền Giám đốc phòng thủ hành tinh của NASA, cho biết hiện cơ quan chưa có kế hoạch đánh chặn 2024 YR4.
Thay vào đó, NASA dự định quan sát tiểu hành tinh bằng Kính viễn vọng James Webb vào đầu năm tới.
Nếu có thêm dữ liệu, khả năng va chạm với Mặt Trăng có thể được xác định chính xác hơn, thậm chí giảm xuống 0%.
Ngay cả khi có giải pháp kỹ thuật, vấn đề sẽ đối mặt với các thách thức khác.
Trung Quốc đặt mục tiêu đưa phi hành gia lên Mặt Trăng vào năm 2030, và tuyên bố có thể xây dựng một nhà máy điện hạt nhân trên bề mặt vệ tinh này.
Trong khi đó, Mỹ cũng lên kế hoạch duy trì các sứ mệnh thường kỳ lên Mặt Trăng trong thập kỷ tới.
Nếu nổ hạt nhân trong không gian, căng thẳng giữa các cường quốc có thể leo thang. Câu hỏi được đặt ra: Quốc gia nào sẽ chịu trách nhiệm? Ai được phép triển khai vũ khí hạt nhân ngoài vũ trụ?
“Có lẽ chỉ 3-4 quốc gia có đủ năng lực kỹ thuật để làm điều đó. Nhưng liệu họ có chịu hợp tác hay không lại là chuyện khác”, Brisset nhận định.
Dù chưa chắc chắn tiểu hành tinh 2024 YR4 sẽ lao vào Mặt Trăng, nghiên cứu này nhắc nhở nhân loại rằng phòng thủ hành tinh không chỉ xoay quanh Trái Đất.
Một vụ va chạm trên Mặt Trăng cũng có thể gây hệ lụy cho hệ sinh thái không gian quanh chúng ta.
(Theo NBCnews, NewScientist, NASA)
