Sau hơn 2 giờ xét hỏi, TAND tỉnh Cà Mau nhận định còn nhiều tình tiết cần xác minh, đặc biệt là việc xác định phần vốn Quỹ đầu tư phát triển tỉnh góp vào Công ty CP đầu tư - phát triển nhà Cà Mau (Công ty phát triển nhà Cà Mau) có thuộc sở hữu nhà nước hay không. Đây là yếu tố then chốt để xác định tội danh của các bị cáo.
Phiên tòa khai mạc ngày 6.11. Sau khi kết thúc phần tranh luận, HĐXX nghị án và dự kiến tuyên án vào ngày 10.11. Tuy nhiên, đến sát thời điểm, phiên tuyên án dời sang ngày 12.11 và chiều nay (12.11) HĐXX tiếp tục thông báo hoãn tuyên án đến 14 giờ ngày 17.11 để xác minh thêm chứng cứ.
Công ty phát triển nhà Cà Mau bán đất công không đấu giá
3 bị cáo trong vụ án là Huỳnh Thế Giới (58 tuổi, cựu Giám đốc Công ty phát triển nhà Cà Mau), Tô Quang Phúc (63 tuổi, cựu Giám đốc Quỹ đầu tư phát triển tỉnh) và Lê Quốc Mỹ (52 tuổi, cựu Trưởng phòng Tín dụng đầu tư Quỹ đầu tư phát triển tỉnh), bị xét xử về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Cả 3 liên quan vụ chuyển nhượng hơn 13.500 m2 đất công trái quy định, gây thiệt hại hơn 11 tỉ đồng ngân sách.
Các bị cáo Tô Quang Phúc, Huỳnh Thế Giới và Lê Quốc Mỹ (từ trái sang) tại phiên tòa sáng 12.11
ẢNH: G.B
Theo cáo trạng, ngày 28.12.2016, các bị cáo này ký hợp đồng chuyển nhượng thửa đất số 33, diện tích 13.562 m2 tại xã Lý Văn Lâm (TP.Cà Mau cũ) cho Công ty T.T với giá 15,55 tỉ đồng, mức giá được giữ nguyên từ thời điểm định giá doanh nghiệp năm 2015, không được thẩm định lại và cũng không qua đấu giá tài sản công.
Kết quả định giá trong tố tụng hình sự xác định khu đất có giá thị trường 26,6 tỉ đồng, cao hơn 11 tỉ đồng so với giá chuyển nhượng. Dù phần đất thuộc tài sản Nhà nước do Quỹ đầu tư phát triển tỉnh Cà Mau góp vốn chiếm hơn 97% vốn điều lệ, nhưng các bị cáo không xin ý kiến chủ sở hữu vốn nhà nước và tự biểu quyết thông qua tại cuộc họp Hội đồng quản trị.
Trong phiên làm việc tại phiên tòa sơ thẩm, các luật sư bào chữa các bị cáo cho rằng phần vốn góp của Quỹ đầu tư phát triển không phải là vốn nhà nước, vì khoản góp vốn bằng giá trị thửa đất số 33 tại xã Lý Văn Lâm không được xác định thuộc sở hữu nhà nước. Tuy nhiên, cáo trạng của Viện KSND tỉnh Cà Mau xác định ngược lại, cho rằng Quỹ đầu tư phát triển tỉnh Cà Mau nắm giữ hơn 97% vốn điều lệ công ty, tức đại diện phần vốn nhà nước.
Hé lộ email nội bộ và "cú" chuyển nhượng kín đáo
Vụ án bắt đầu từ kiến nghị khởi tố của Thanh tra Chính phủ vào ngày 5.1.2023, sau khi phát hiện nhiều dấu hiệu sai phạm trong thương vụ chuyển nhượng đất công nêu trên.
Đến tháng 3.2024, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Phúc, Giới và Mỹ. Quá trình điều tra, cơ quan chức năng thu thập được hàng loạt chứng cứ điện tử, gồm thư điện tử trao đổi giữa các bị cáo về giá bán, phương thức thanh toán và lãi suất trả chậm.
Những email này không được lưu tại hồ sơ công ty mà nằm trong hộp thư cá nhân, thể hiện rõ sự thống nhất hành vi giữa 3 người. Cụ thể, Giới sử dụng email cá nhân để gửi báo cáo về việc chuyển nhượng đất cho 2 đồng phạm. Phúc trả lời qua email đồng ý giá và phương thức thanh toán, chia làm ba đợt, đồng thời đề nghị "tính lãi suất nếu trả chậm".
Điều tra còn xác định, tại 2 cuộc họp Hội đồng quản trị vào ngày 31.5.2016 và 9.12.2016, các bị cáo đã tự biểu quyết thông qua việc chuyển nhượng thửa đất, nhưng không có văn bản xin ý kiến chủ sở hữu vốn nhà nước. Cơ quan điều tra khẳng định đây là điểm mấu chốt khiến thương vụ vi phạm trở thành hành vi cố ý vượt thẩm quyền, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng.
Nguồn gốc khu đất trên thuộc Công ty phát triển nhà Minh Hải từ năm 1994, sau cổ phần hóa được xác định là tài sản nhà nước góp vốn vào Công ty phát triển nhà Cà Mau. Năm 2015, giá trị phần đất được định lại là 15,55 tỉ đồng.
Thay vì khai thác phục vụ dự án nhà ở, ban lãnh đạo Công ty phát triển nhà Cà Mau tự thương thảo bán cho Công ty T.T với lý do tạo điều kiện cho công ty này triển khai dự án khu dân cư. Việc thương luợng, thanh toán và thỏa thuận đều diễn ra nội bộ, không qua cơ quan quản lý vốn nhà nước. Số tiền chênh lệch hơn 11 tỉ đồng đã được khắc phục, chuyển vào tài khoản tạm giữ của cơ quan điều tra.
