Tôi mua thuốc theo đơn của bác sĩ và trong những lưu ý thường thấy trên tờ hướng dẫn là uống thuốc trước bữa ăn. Tuy nhiên, tôi có thói quen ăn no mới dám uống thuốc vì sợ hại dạ dày. Xin chuyên gia tư vấn uống thuốc sau bữa ăn tốt hơn đúng không? (Lê Văn Động - Hà Nội).
Các chuyên gia tại Khoa Dược, Bệnh viện 19-8 Bộ Công an (Hà Nội) tư vấn:
Quan niệm uống thuốc sau khi ăn là một cách tốt để bảo vệ dạ dày và tăng hiệu quả của thuốc thường gặp ở rất nhiều người. Tuy nhiên, việc uống thuốc vào thời điểm nào trong ngày lại phụ thuộc vào loại thuốc cụ thể bạn đang dùng. Việc uống trước hay sau ăn ảnh hưởng lớn đến khả năng hấp thu thuốc và mức độ kích ứng dạ dày nên không phải thuốc nào cũng uống giống nhau.
Vậy thời điểm thích hợp để uống thuốc là khi nào?
Tùy theo tính chất, thành phần của thuốc, mục đích điều trị bệnh mà mỗi loại thuốc sẽ có thời điểm uống thuốc khác nhau.
Nhóm thuốc uống sau ăn
Các thuốc chống viêm, thuốc giảm đau hạ sốt như paracetamol, ibuprofen, aspirin, diclofenac, meloxicam, piroxicam, … nên uống khi ăn đã no vì thành phần của thuốc dễ gây kích ứng dạ dày nếu uống lúc đói.
Các nhóm thuốc corticoid: prednisolone, dexamethasone, betamethasone,… nên uống sau bữa sáng để giảm nguy cơ loét dạ dày và phù hợp nhịp sinh học.
Ngoài ra, các thuốc bổ sung canxi, vitamin tan trong dầu (vitamin A, D, E, K) dùng sau ăn hấp thụ tốt hơn nhờ chất béo của thức ăn.
Một số thuốc tiểu đường như metformin: uống trong hoặc ngay sau bữa ăn để giảm tác dụng phụ trên đường tiêu hóa. Các thuốc kháng sinh như cefuroxime, amoxicillin + clavulanic acid uống sau ăn để tăng hấp thu hoặc metronidazole, doxycycline, minocycline giảm buồn nôn, khó chịu dạ dày.
Các thuốc nên uống lúc đói
Thuốc dạ dày ức chế bơm proton (PPI): omeprazole, esomeprazole, lansoprazole, pantoprazole,..: nên uống trước ăn 30 phút để ức chế tiết acid dạ dày hiệu quả.
Thuốc bổ sung sắt uống lúc đói giúp tăng hấp thu. Một số kháng sinh nhóm macrolid (ví dụ: azithromycin, erythromycin) để hấp thu tốt hơn.
Thuốc điều trị loãng xương nhóm bisphosphonate uống sau khi ngủ dậy, lúc bụng đói, với 1 ly nước đầy, sau đó ngồi/đứng ít nhất 30 phút để tăng hấp thu và tránh loét thực quản.
Hormone tuyến giáp (Levothyroxine) uống vào buổi sáng lúc đói, trước ăn ít nhất 30 phút, để đạt hiệu quả tối đa.
Nhóm thuốc không quy định thời gian
Nhóm này thường an toàn cho dạ dày và hấp thu ổn định như các loại vitamin nhóm B (B1, B6, B12) và vitamin C; thuốc hạ huyết, hạ mỡ máu có thể uống bất cứ lúc nào trong ngày.
Thuốc kháng histamin chống dị ứng uống lúc nào cũng được, không cần phụ thuộc bữa ăn. Một số thuốc chống dị ứng thế hệ 1 nên uống buổi tối trước khi đi ngủ để tránh tác dụng phụ buồn ngủ ban ngày.
Việc quyết định uống thuốc vào lúc nào còn phải tùy thuộc vào xuất hiện triệu chứng, bác sĩ sẽ dựa vào đó để quyết định kê đơn loại thuốc và thời điểm uống.
