iPhone 16 là điện thoại thông minh bán chạy nhất quý III (Ảnh: Thế Anh).
Theo báo cáo Theo dõi và Dự báo Lượng xuất xưởng smartphone toàn cầu mới nhất từ Counterpoint Research, dự báo lượng xuất xưởng năm 2026 đã bị điều chỉnh giảm 2,6 điểm phần trăm so với kỳ vọng trước đó.
Cụ thể, thị trường dự kiến sẽ chứng kiến mức sụt giảm 2,1% về tổng lượng xuất xưởng. Nguyên nhân cốt lõi của sự sụt giảm này không đến từ nhu cầu, mà từ cuộc khủng hoảng chi phí linh kiện, đặc biệt là sự leo thang phi mã của giá bộ nhớ.
Báo động đỏ từ chi phí sản xuất
Tình trạng thiếu hụt và tăng giá bộ nhớ (DRAM) đang tạo ra áp lực chưa từng có lên chi phí nguyên vật liệu (BoM). Cụ thể, ở phân khúc điện thoại giá rẻ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất với mức tăng chi phí sản xuất lên tới 25%.
Trong khi phân khúc tầm trung tăng khoảng 15% và phân khúc cao cấp tăng khoảng 10%.
Giám đốc nghiên cứu MS Hwang nhận định: "Chúng ta đang thấy phân khúc dưới 200 USD bị “tổn thương” sâu sắc nhất với chi phí nguyên vật liệu đã tăng 20-30% kể từ đầu năm".
Đáng lo ngại hơn, theo báo cáo về Giải pháp bộ nhớ cho AI thế hệ mới, giá bộ nhớ có thể tiếp tục tăng thêm 40% đến hết quý II năm 2026, đẩy chi phí vật tư tăng thêm từ 8-15%.
Trung Quốc gặp khó, Apple và Samsung vững vàng
Gánh nặng chi phí không được phân chia đồng đều giữa các nhà sản xuất. Những tên tuổi lớn như Honor, Oppo và Vivo đang phải chịu sự điều chỉnh giảm mạnh nhất trong dự báo xuất xưởng.
Do phụ thuộc nhiều vào phân khúc giá rẻ và tầm trung, họ buộc phải cắt giảm danh mục sản phẩm để bảo toàn lợi nhuận.
Trong khi các gã khổng lồ quốc tế như Apple và Samsung; nhờ quy mô lớn, danh mục sản phẩm tập trung vào phân khúc cao cấp và khả năng tích hợp tính năng mạnh mẽ, được đánh giá là những đơn vị có vị thế tốt để vượt qua "cơn bão" này trong vài quý tới.
Để đối phó với chi phí đầu vào tăng cao, thị trường đang chứng kiến sự chuyển dịch rõ rệt trong chiến lược của các hãng:
Giá bán tăng vọt: Việc chuyển chi phí sang người tiêu dùng là điều khó tránh khỏi. Giá bán trung bình (ASP) toàn cầu dự kiến sẽ tăng 6,9% vào năm 2026 (cao hơn nhiều so với mức dự báo 3,9% hồi tháng 9).
Cắt giảm cấu hình: Nhà phân tích cấp cao Shenghao Bai tiết lộ một xu hướng đang lan rộng: "Để giảm thiểu rủi ro, các hãng đang âm thầm hạ cấp các linh kiện khác như module camera, loại bỏ kính tiềm vọng, giảm chất lượng màn hình và âm thanh để bù đắp cho chi phí bộ nhớ".
Tái cấu trúc danh mục: Các dòng máy giá rẻ biên lợi nhuận thấp đang bị cắt giảm. Thay vào đó, các hãng tập trung thúc đẩy người dùng nâng cấp lên các phiên bản "Pro" với thiết kế mới lạ hơn.
Nhà phân tích cấp cao Yang Wang cảnh báo: "Ở phân khúc giá thấp, việc tăng giá mạnh là không bền vững. Nếu người tiêu dùng không chấp nhận mức giá mới, các nhà sản xuất buộc phải cắt bỏ dòng sản phẩm đó. Đây là lý do chúng ta thấy khối lượng smartphone giá rẻ đang giảm đáng kể”.
