Theo KLTT của Thanh tra tỉnh Lâm Đồng (KLTT số 12 ngày 30.10), quá trình thanh tra dự án này, đoàn thanh tra phát hiện hàng loạt sai phạm, tập trung vào 4 nhóm sai phạm chính: chậm tiến độ đầu tư, vi phạm đất đai, xây dựng trái phép và giao dịch bất động sản không đúng luật.
Đây là những sai phạm kéo dài nhiều năm, gây hệ lụy lớn cho quản lý nhà nước, phát sinh đơn thư của người dân và tạo rủi ro pháp lý cho toàn bộ dự án.
Về tiến độ đầu tư, KLTT nêu dự án chậm trễ 11 năm nhưng nhà đầu tư không báo cáo giãn tiến độ cho cơ quan quản lý theo quy định. Hành vi này đã bị xử phạt hành chính vào năm 2021. Thanh tra tỉnh xác định trách nhiệm thuộc về Công ty TNHH Đầu tư Sài Gòn, nhưng Thanh tra không xử lý vì trước đó, các cơ quan chức năng của tỉnh Bình Thuận (cũ) đã xử lý.

Toàn cảnh dự án Dự án Sentosa, do công ty Công ty TNHH Đầu tư Sài Gòn làm chủ đầu tư tại P.Mũi Né, tỉnh Lâm Đồng
ẢNH: H.LINH
Cho chuyển đổi mục đích sử dụng đất sai quy định
Sai phạm nổi bật nhất nằm ở lĩnh vực đất đai. Sở TN-MT và Văn phòng UBND tỉnh tham mưu cho UBND tỉnh Bình Thuận (cũ) cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở đô thị với diện tích 88.687 m². KLTT cho rằng việc này trái với kế hoạch sử dụng đất năm 2016 - 2017 của TP.Phan Thiết (cũ) đã được phê duyệt. Quy trình tham mưu này vi phạm khoản 1 Điều 52 Luật Đất đai 2013. Trách nhiệm thuộc về Chi cục Quản lý đất đai, Sở TN-MT và ông H.L. ( cựu Giám đốc Sở TN-MT Bình Thuận), cùng các phòng chuyên môn thuộc Văn phòng UBND tỉnh.
Về xây dựng, Công ty TNHH Đầu tư Sài Gòn đã thi công nhiều hạng mục công trình trên đất trồng cây lâu năm, không giấy phép xây dựng (từng bị sạt lở tràn cát xuống đường ven biển Mũi Né). Sai phạm này đã từng được chỉ ra tại KLTT của Bộ TN-MT năm 2018 và của Sở Xây dựng năm 2020. Thanh tra tỉnh lần này xác định hành vi vẫn tồn tại, nhưng trách nhiệm đã được kết luận từ trước nên không xử lý lại.
Trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, công ty chưa hoàn thành đầy đủ điều kiện để đưa sản phẩm ra thị trường theo Điều 55 Luật Kinh doanh BĐS 2014 và Điều 24 Luật Kinh doanh BĐS 2023.

Sạt lở tại dự án Sentosa Villa vào ngày 21.5.2024
ẢNH: H.LINH
Dù vậy, chủ đầu tư vẫn ký nhiều hợp đồng "hợp tác góp vốn", "mua bán biệt thự hình thành trong tương lai" với tổng giá trị gần 230 tỉ đồng. Điều này khiến xảy ra tình trạng khiếu nại kéo dài. Trách nhiệm hoàn toàn thuộc về Công ty TNHH Đầu tư Sài Gòn. Theo Luật Đầu tư 2020 và Nghị định 31/2021, cơ quan quản lý nhà nước không giải quyết tranh chấp phát sinh từ các giao dịch này.
Về nghĩa vụ tài chính, doanh nghiệp đã nộp hơn 267 tỉ đồng tiền sử dụng đất và tiền thuê đất một lần. Tuy nhiên, cơ quan thuế chưa tổng hợp được tiền chậm nộp. Nếu UBND tỉnh điều chỉnh lại mục đích sử dụng đất (ví dụ chuyển từ đất ở sang đất thương mại - dịch vụ), phải tính toán hoàn trả hoặc bù trừ nghĩa vụ tài chính theo đúng quy định. Trách nhiệm liên quan thuộc về Công ty, Sở Tài chính, Sở NN-MT và cơ quan thuế.
KLTT cho biết, sai phạm chính của dự án là chuyển mục đích sử dụng đất trái quy hoạch, xây dựng trái phép, kinh doanh bất động sản không đúng điều kiện pháp lý và chậm tiến độ kéo dài 11 năm. Các sai phạm này đan xen giữa trách nhiệm của chủ đầu tư và lỗi tham mưu của các cơ quan nhà nước thời kỳ triển khai dự án. Đây là cơ sở quan trọng để UBND tỉnh xem xét xử lý tiếp theo, bảo đảm kỷ cương quản lý đất đai và đầu tư trên địa bàn.

Sai phạm về đất đai tại dự án được Thanh tra kết luận trách nhiệm chính thuộc về Sở TN-MT Bình Thuận (cũ)
ẢNH: H.LINH
Phải điều chỉnh chính sách đất đai của dự án
Thanh tra tỉnh Lâm Đồng kiến nghị "giữ lại" dự án Sentosa Villa nhưng phải điều chỉnh toàn bộ sai phạm về đất đai và mục tiêu đầu tư theo pháp luật hiện hành. Dự án đã chậm hơn 11 năm, thuộc diện bị thu hồi, nhưng được xem xét theo cơ chế đặc thù của Quốc hội và Chính phủ để tháo gỡ các dự án tồn đọng. KLTT kiến nghị cho phép Công ty TNHH Đầu tư Sài Gòn tiếp tục triển khai, nhưng phải chuyển phần đất ở sang đất thương mại – dịch vụ, đúng pháp luật và cam kết tiến độ mới.
Thanh tra tỉnh đề nghị UBND tỉnh giao Sở Tài chính lập hồ sơ trình Ban Chỉ đạo 751 của Trung ương để xin chấp thuận cho dự án được tiếp tục. Nếu được chấp thuận, Sở Tài chính hướng dẫn nhà đầu tư điều chỉnh lại mục tiêu dự án theo hướng thương mại - dịch vụ - du lịch nghỉ dưỡng; đồng thời rà soát năng lực tài chính và tính khả thi trước khi tham mưu UBND tỉnh quyết định.

Các hạng mục hạ tầng trong dự án đã được xây dựng nhưng không có giấy phép
ẢNH: H.LINH
Trước đó, ngày 4.4.2018, Bộ TN-MT có KLTT (số 1645/KL-BTNMT) việc chấp hành các quy định của pháp luật về TN-MT tại tỉnh Bình Thuận, trong đó có Dự án Sentosa Villa. Bộ TN-MT xác định Công ty TNHH Đầu tư Sài Gòn chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất, nhưng đã xây dựng hạ tầng toàn khu, trong khi không có giấy phép xây dựng và chưa nộp tiền sử dụng đất.
Ngày 21.6.2022, Tổng cục Quản lý đất đai (thuộc Bộ TN-MT) có Kết luận kiểm tra (số 69/TB) về việc quản lý, sử dụng đất đối với các dự án không đưa đất vào sử dụng, chậm tiến độ sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận, trong đó có Dự án Sentosa Villa và yêu cầu rà lại tính hợp pháp của việc chuyển mục đích sử dụng đất ở dự án này.
Trước đó, vào năm 2020, Sở Xây dựng Bình Thuận cũng chỉ ra chủ đầu tư tự ý hoàn thiện loạt hạng mục hạ tầng khi chưa có thiết kế thẩm định, chưa có giấy phép, đồng thời để dự án chậm nhiều năm so với tiến độ cam kết.
Mục tiêu của dự án xây dựng kinh doanh khu chung cư cao tầng, khách sạn 3 sao, biệt thự bán và cho thuê, công viên biển, cầu vượt và các công trình dịch vụ thương mại khác.
Diện tích đất dự kiến sử dụng khoảng 160.639 m² đất; tổng vốn đầu tư 260 tỉ đồng. Tiến độ thực hiện dự án 12 tháng kể từ ngày cấp điều chỉnh Giấy chứng nhận đầu tư (11.9.2013). Tại thời điểm thanh tra, dự án đã ký khoảng 200 hợp đồng góp vốn.











