Khoa Phẫu thuật Gan Mật tụy, Viện Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã từng tiếp nhận trường hợp nam thanh niên mới 20 tuổi (trú tại Hà Nội) bị ung thư biểu mô tế bào gan.
Bệnh nhân này đến viện khám vì có triệu chứng đau tức hạ sườn phải hơn 1 tháng. Sau khi siêu âm, bác sĩ phát hiện khối u trong gan đã có đường kính lên tới 15cm, các chỉ số ung thư như AFP và PIVKA 2 đều rất cao.
Người trẻ tuổi vẫn có thể mắc ung thư gan
Tương tự, anh Đ.C.T (28 tuổi, quê Hải Phòng) thấy người mệt, kèm theo có hạch ở bẹn nên đi khám. Tại Bệnh viện K Trung ương, các bác sĩ chẩn đoán anh T. bị ung thư biểu mô tế bào gan và có virus viêm gan B hoạt động mạnh. Lúc này, người bệnh mới biết bệnh viêm gan B anh nghĩ khỏi từ chục năm trước thực ra đã chuyển sang hoạt động mãn tính.
Từ những trường hợp nêu trên cho thấy, bệnh ung thư gan đang ngày càng trẻ hoá hơn và có xu hướng gia tăng. Tại Việt Nam, ung thư gan đứng vị trí số 1 về số ca mắc với trên 25.000 ca mắc mới mỗi năm (chiếm 15,4%), sau đó là ung thư phổi (14,4%) và ung thư dạ dày (10,6%)…
Đáng nói, ung thư gan có tỷ lệ tử vong hàng đầu cho cả hai giới. Bởi đa số bệnh nhân đến khám khi phát hiện bệnh đã muộn, thời gian sống trung bình không quá một năm. Trong khi đó, ung thư gan nếu được phát hiện sớm sẽ có rất nhiều cách chữa trị như phẫu thuật cắt bỏ phần gan có khối u, ghép gan, nút mạch gan bằng hóa chất, xạ trị, hóa trị...
Ung thư gan là gì?
Ung thư gan gồm ung thư gan thứ phát và nguyên phát. Ung thư gan thứ phát do các tế bào ung thư ở các bộ phận khác của cơ thể đi vào gan rồi gây ra các khối u di căn. Còn ung thư gan nguyên phát là do bệnh lý ác tính của gan, khi tế bào bình thường trở nên bất thường về chức năng và hình thái.
Viêm gan B là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ung thư gan
Các tế bào ung thư phát triển gây ảnh hưởng đến mô bình thường liền kề và có thể lây lan sang các vùng khác của gan cũng như các cơ quan bên ngoài gan.
Ung thư gan nguyên phát gồm 3 loại chính: Ung thư biểu mô tế bào gan (phát triển từ tế bào gan), ung thư biểu mô đường mật (phát triển từ đường mật trong gan) và u nguyên bào gan (Hepatoblastoma). Trong đó ung thư biểu mô tế bào gan là hay gặp nhất.
Đối tượng nào cần tầm soát ung thư gan sớm?
Theo các bác sỹ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, những người có nguy cơ mắc ung thư gan cao sẽ được chia làm hai nhóm, cụ thể:
Nhóm người đang nhiễm virus và các bệnh liên quan đến gan: Tiền sử gia đình có người bị ung thư gan; bị virus viêm gan B và viêm gan C; viêm gan do nguyên nhân tự miễn (có thể đi kèm các bệnh tự miễn khác: như ĐTĐ typ 1, Basedow, viêm khớp dạng thấp, Lupus ban đỏ,....); gan nhiễm mỡ không do rượu;
Nhóm người mắc các bệnh khác nhưng có nguy cơ bị ung thư gan: Các bệnh béo phì, tiểu đường; xơ gan do sử dụng rượu bia, các chất kích thích quá nhiều.
Dấu hiện cảnh báo căn bệnh ung thư gan
Ung thư gan ở giai đoạn đầu thường rất khó phát hiện do triệu chứng chưa rõ ràng hoặc dễ hiểu nhầm với những bệnh thông thường khác.
Ở giai đoạn sớm, người bệnh sẽ thường cảm thấy chán ăn; trướng bụng; vàng da; đau, nặng tức vùng hạ sườn phải; củng mạc mắt,…
Nếu trong gia đình đã từng có người mắc ung thư gan thì tuyệt đối không được coi thường
Trong giai đoạn muộn hơn, các triệu chứng trên sẽ trở nên rõ ràng hơn, xuất hiện liên tục hoặc kèm thêm các biến chứng khác như: Sụt cân không rõ nguyên nhân; buồn nôn, nôn ói, mệt mỏi; có cảm giác ngứa; vùng hạ sườn phải đau nặng hơn; đi ngoài phân trắng/bạc màu.
Ung thư gan hiện nay vẫn là nỗi ám ảnh với nhiều người vì tiên lượng khó hơn các bệnh ung thư khác và đặc biệt đây là căn bệnh đang gia tăng ở Việt Nam. Vì vậy, cách tốt nhất để phòng ngừa, phát hiện ung thư gan là mỗi người dân hãy khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần, đặc biệt là những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao. Ngoài ra, tiêm đầy đủ vacxin phòng viêm gan B và tránh tiếp xúc với các hóa chất độc hại dễ làm tổn thương gan để giảm nguy cơ mắc bệnh.
Tổng hợp
