Đó là trường hợp của chị S.K. (36 tuổi, quốc tịch Campuchia). Giữa tháng 10, người phụ nữ trên được chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy trong tình trạng đau ngực dữ dội, khi đang mang thai 38 tuần.
Hai bệnh viện tìm cách cứu cả người mẹ và thai nhi
BSCK2 Nguyễn Thái An, Trưởng khoa Hồi sức Phẫu thuật tim, Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM), kết quả thăm khám và chẩn đoán xác định sản phụ mang hội chứng Marfan bị bóc tách cấp tính loại A và phình gốc động mạch chủ, đe dọa tính mạng của cả mẹ và thai nhi.
Ê-kíp điều trị nhận định, nguyên nhân khiến biến chứng này xảy ra là do sự gia tăng lưu lượng tuần hoàn và áp lực huyết động sinh lý giai đoạn cuối của thai kỳ.
Người phụ nữ được xác định mắc hội chứng Marfan, tính mạng bị đe dọa (Ảnh: BV).
Đây là trường hợp cấp cứu tim mạch có tỷ lệ tử vong rất cao, cần được can thiệp càng sớm càng tốt, đặc biệt trong vòng 48 giờ đầu. Lúc này, các bác sĩ đối mặt với một bài toán sinh tử: làm sao để cùng lúc đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi?
Thách thức trong việc giải quyết bệnh nền của người mẹ chính là vấn đề chảy máu sau phẫu thuật. Một phụ nữ sau khi mổ lấy thai có thể bị chảy máu tử cung, điều này đặc biệt nguy hiểm và có thể ảnh hưởng đến tính mạng của thai phụ.
Ê-kíp khoa Hồi sức phẫu thuật tim của Bệnh viện Chợ Rẫy đã hội chẩn khẩn cấp cùng các bác sĩ sản khoa tại Bệnh viện Hùng Vương. Sau khi cân nhắc kỹ, cả 2 phía thống nhất tiến hành mổ lấy thai cấp cứu.
Ca phẫu thuật thực hiện thành công và bé trai khỏe mạnh đã chào đời an toàn. Đồng thời, ê-kíp sản khoa cũng thực hiện các kỹ thuật nhằm giảm thiểu nguy cơ băng huyết sau sinh cho người mẹ.
Sau phẫu thuật lấy thai 24-36 giờ, bệnh nhân tiếp tục được ê-kíp khoa Hồi sức Phẫu thuật tim xử lý tình trạng bóc tách động mạch chủ. Đây là ca phẫu thuật đặc biệt khó, vì ngoài thương tổn lan tỏa do hội chứng Marfan, gốc động mạch chủ của bệnh nhân bị phình rất lớn, kèm hở van động mạch chủ nặng.
Trước thách thức đó, các bác sĩ đã lựa chọn phương pháp thay toàn bộ gốc và đoạn động mạch chủ lên bằng mạch máu nhân tạo, đồng thời bảo tồn van động mạch chủ tự nhiên.
Ca phẫu thuật kéo dài khoảng 8 tiếng bằng kỹ thuật trên đã giúp người bệnh không phải thay van cơ học, tránh việc sử dụng
Sau khi được can thiệp, bệnh nhân và em bé trong bụng đã qua cơn nguy hiểm (Ảnh: BV).
Bệnh lý di truyền có nguy cơ tử vong cao
Bác sĩ Nguyễn Thái An phân tích, hội chứng Marfan là bệnh lý di truyền tương đối phổ biến (tỷ lệ 1/3.000-1/5.000), nhưng không phải người bệnh nào cũng gặp biến chứng nặng như phình hoặc bóc tách động mạch chủ khi mang thai.
Trong nhiều năm qua, Bệnh viện Chợ Rẫy chỉ điều trị khoảng 5 trường hợp sản phụ có tổn thương động mạch chủ trong thai kỳ, và tất cả đều được cứu sống thành công. Đặc biệt, đây là bệnh nhân đầu tiên có tổn thương động mạch chủ trong thai kỳ liên quan đến hội chứng Marfan được ghi nhận ở nơi này.
Chuyên gia khuyến cáo, những người mắc hội chứng Marfan cần được theo dõi định kỳ để phát hiện sớm tình trạng phình gốc động mạch chủ và có kế hoạch phẫu thuật chủ động khi cần thiết.
Hội chứng Marfan là bệnh lý di truyền có thể gây biến chứng nặng (Ảnh: BV).
Với phụ nữ mang bệnh lý này, nếu có ý định mang thai nên khám tim mạch và siêu âm động mạch chủ trước để đánh giá nguy cơ. Ngoài ra, người thân trong gia đình bệnh nhân bị Marfan cũng cần tầm soát di truyền, vì đây là bệnh có tính chất di truyền gen.
“Phụ nữ trước khi mang thai nên kiểm tra sức khỏe tim mạch, vì trong giai đoạn thai kỳ hệ tuần hoàn hoạt động mạnh hơn rất nhiều, có thể khiến những bệnh lý tiềm ẩn trở nên trầm trọng hơn.
Nếu phát hiện sớm, y học hiện nay có thể can thiệp để bảo vệ được cho cả mẹ và con", Trưởng khoa Hồi sức Phẫu thuật tim của Bệnh viện Chợ Rẫy nhấn mạnh.
