Tesla vừa công bố báo cáo tài chính quý 2 với kết quả không mấy tích cực: doanh số ô tô giảm 16% so với cùng kỳ năm trước, đặc biệt yếu tại châu Âu và California. Đồng thời, lợi nhuận cũng bị co hẹp trong bối cảnh doanh thu từ tín dụng môi trường – một nguồn thu đáng kể – đang đối mặt nguy cơ sụt giảm do các chính sách mới từ Đảng Cộng hòa tại Mỹ.
Ngay sau báo cáo, cổ phiếu Tesla giảm mạnh tới 8% trong phiên giao dịch thứ Năm. Dù hồi phục nhẹ 3,5% vào ngày hôm sau, cổ phiếu này vẫn giảm 22% từ đầu năm – trở thành mã có hiệu suất tệ nhất trong nhóm các “đại gia công nghệ”. Trong khi đó, chỉ số Nasdaq vẫn tăng 9% từ đầu năm và lập kỷ lục mới vào thứ Sáu.
Musk cảnh báo các nhà đầu tư rằng Tesla sẽ còn đối mặt với “vài quý khó khăn phía trước” do tác động từ việc kết thúc ưu đãi xe điện và chính sách thuế của ông Donald Trump.
Những lời hứa về tương lai của Elon Musk có còn tạo niềm tin?
Elon Musk tiếp tục hứa hẹn một tương lai nơi xe điện Tesla sẽ hoàn toàn tự lái, thậm chí có thể “kiếm tiền cho chủ xe trong khi họ ngủ”. Ông cũng khẳng định dịch vụ taxi tự lái của Tesla – robotaxi – sẽ mở rộng ra nhiều bang ở Mỹ, với mục tiêu tiếp cận 50% dân số Mỹ vào cuối năm nay, “nếu được cấp phép”.
Tuy nhiên, thị trường dường như không còn mặn mà với những lời hứa. Các nhà phân tích của Canaccord Genuity dù vẫn khuyến nghị mua cổ phiếu Tesla, nhưng cũng thừa nhận: “Chúng tôi yêu thích robotaxi, nhưng chúng tôi cần thấy tăng trưởng thực tế ở hiện tại”. Jefferies đánh giá bản cập nhật tài chính lần này là “khá tẻ nhạt”, trong khi Goldman Sachs nhận xét robotaxi của Tesla “vẫn còn rất sơ khai”.
Sau hơn một thập kỷ hứa hẹn về xe tự lái mà không đạt được các cột mốc tự đặt ra, giờ đây Tesla bị đánh giá là đang tụt hậu so với Waymo (thuộc Alphabet) tại Mỹ và Apollo Go (thuộc Baidu) tại Trung Quốc.
Tesla đang gặp những trở ngại gì trong việc triển khai robotaxi?
Một trong những vấn đề lớn nhất là các rào cản pháp lý. Dù có thông tin rằng Tesla sẽ sớm đưa robotaxi hoạt động tại khu vực vịnh San Francisco, công ty hiện vẫn chưa xin giấy phép cần thiết từ Sở Giao thông và Ủy ban Tiện ích công cộng bang California. Theo quy định, Tesla hiện chỉ được phép vận hành dịch vụ chở khách có người lái.
Ngay trong cuộc họp cổ đông, Musk và các lãnh đạo Tesla cho biết họ đang làm việc để xin phép tại các bang như Nevada, Arizona, Florida… nhưng không đưa ra chi tiết cụ thể nào về thủ tục hay thời gian triển khai.
Tại Austin (Texas), nơi đang thử nghiệm robotaxi, Tesla chỉ cho phép xe chạy trên các tuyến đường có giới hạn tốc độ 40 mph. Đội xe thử nghiệm chỉ gồm 10–20 chiếc Model Y, với hệ thống giám sát từ xa và một người giám sát an toàn ngồi ở ghế hành khách để can thiệp nếu cần.
So với Tesla, đối thủ Waymo của Alphabet đang bỏ xa. Trong báo cáo tài chính cùng ngày với Tesla, Alphabet cho biết “Waymo Driver” – hệ thống xe tự lái – đã chạy hơn 100 triệu dặm trên đường công cộng và hiện đang thử nghiệm ở hơn 10 thành phố tại Mỹ, bao gồm New York và Philadelphia.
Thậm chí, Alphabet đã đưa doanh thu từ Waymo vào mục “Other Bets” – nơi ghi nhận các khoản thu từ dịch vụ vận tải tự động, y tế và internet. Trong quý vừa qua, “Other Bets” đạt doanh thu 373 triệu USD – con số còn khiêm tốn nhưng cho thấy Waymo đang có bước tiến vững chắc về mặt thương mại.
Trong khi đó, Tesla vẫn chưa đưa ra hướng dẫn cụ thể nào về kế hoạch tăng trưởng hay lợi nhuận trong tương lai gần, thay vào đó chỉ tuyên bố rằng quý 2 đánh dấu sự chuyển đổi của công ty từ một nhà sản xuất xe điện và năng lượng tái tạo sang “công ty dẫn đầu trong AI, robot và các dịch vụ liên quan”.
Elon Musk vẫn tự tin ra sao giữa hoài nghi của giới đầu tư?
Bất chấp những nghi ngờ ngày càng lớn, Elon Musk vẫn lạc quan như thường lệ. Trên nền tảng mạng xã hội X, ông tuyên bố tin rằng một ngày nào đó Tesla sẽ đạt giá trị 20.000 tỷ USD. Trong cuộc họp cổ đông, ông còn nhấn mạnh: “Về trí tuệ nhân tạo cho xe và robot, Tesla vượt xa Google. Thực sự vượt xa tất cả trong lĩnh vực AI thực tế”.
Dù không thể phủ nhận Musk là người có tầm nhìn xa và khả năng truyền cảm hứng cho thị trường, nhưng rõ ràng sự kiên nhẫn của nhà đầu tư đang dần cạn kiệt. Họ không chỉ muốn nghe về tương lai, mà còn cần thấy kết quả cụ thể trong hiện tại.
