Trong một buổi thử nghiệm ngoạn mục ngoài khơi Địa Trung Hải ngày 19/6/2025, tên lửa MICA NG (Missile d'Interception, de Combat et d'Autodéfense Next Generation) từ máy bay Rafale của Pháp đã lao vút với tốc độ vượt Mach 4, tiêu diệt mục tiêu drone chỉ trong chớp mắt.
Không chỉ là phiên bản nâng cấp, MICA NG đại diện cho bước nhảy vọt công nghệ, biến không quân Pháp thành 'người gác cổng' bất khả xâm phạm trước các mối đe dọa tàng hình và thông minh.
Với khả năng 'săn lùng im lặng' qua hồng ngoại và radar quét điện tử chủ động AESA, đây chính là vũ khí định hình lại cuộc chơi không đối không toàn cầu.
MICA NG: Di sản từ "tiền bối" MICA và bước đột phá công nghệ
Tên lửa MICA NG không phải là một phát minh từ con số không. Nó kế thừa từ dòng tên lửa MICA (Missile d'Interception, de Combat et d'Autodéfense) – vũ khí chủ lực của không quân Pháp từ những năm 1990, đã được xuất khẩu sang hơn 10 quốc gia và tích hợp trên các nền tảng như tiêm kích Rafale, Mirage 2000 hay thậm chí hệ thống phòng không mặt đất VL MICA.
Dự án nâng cấp bắt đầu từ cuối năm 2018, dưới sự dẫn dắt của MBDA – tập đoàn vũ khí châu Âu – hợp tác chặt chẽ với Cơ quan Trang bị Quốc phòng Pháp (DGA), Dassault Aviation và Không quân Vũ trụ Pháp.
Mục tiêu ban đầu là thay thế dần 500 quả MICA cũ, nhưng đến nay, Pháp đã ký hợp đồng cho hơn 500 quả MICA NG, với giao hàng dự kiến từ năm 2030.
Điều thú vị là, dù được "lột xác" toàn diện, MICA NG vẫn giữ nguyên kích thước vật lý, giao diện điện và đặc tính khí động học của phiên bản gốc, giúp nó dễ dàng "cắm" vào các máy bay hiện có mà không cần nâng cấp lớn – một lợi thế chiến lược giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.
Sự đột phá thực sự nằm ở công nghệ cốt lõi, biến MICA NG thành "người đa năng" trong môi trường chiến trường hiện đại.
Đầu tiên phải kể đến hệ thống dẫn đường kép, cho phép tên lửa hoạt động ở hai chế độ: hồng ngoại thụ động (IIR – Imaging Infrared) và radar điện từ chủ động (AESA – Active Electronically Scanned Array).
Phiên bản hồng ngoại sử dụng cảm biến ma trận tiên tiến, tăng cường khả năng tính toán và độ nhạy với các mục tiêu có tín hiệu IR rất thấp – như drone nhỏ hay máy bay tàng hình.
Điều này mang lại "khả năng đánh chặn lén lút" (stealthy interception), vì nó không phát ra tín hiệu radar, giúp tránh bị phát hiện bởi hệ thống cảnh báo của kẻ thù.
Trong khi đó, phiên bản AESA sử dụng anten truyền phát mô-đun hoạt động ở dải J-band, với hàng trăm mô-đun gallium nitride, cho phép tạo "lỗ hổng" trong mẫu bức xạ để chống nhiễu điện tử (ECCM).
Đây là chỉ số hai tên lửa trên thế giới sử dụng công nghệ AESA seeker, sau Type 99B của Nhật Bản, giúp MICA NG phát hiện mục tiêu có diện tích phản xạ radar (RCS) chỉ 0,1 m² ở khoảng cách lên đến 15km, hoặc 3 m² ở 40km.
Bên cạnh đó, động cơ đẩy hai xung (dual-pulse motor) là "trái tim" mới của tên lửa MICA NG. Gồm hai giai đoạn nhiên liệu rắn nối tiếp, giai đoạn đầu cung cấp lực đẩy ban đầu mạnh mẽ để tăng tốc nhanh chóng, trong khi giai đoạn hai kích hoạt ở giữa và cuối hành trình, kéo dài thời gian bay và tăng tầm bắn lên 40% so với MICA cũ.
Kết hợp với hệ thống dẫn đường quán tính và liên kết dữ liệu hai chiều, tên lửa hỗ trợ chế độ khóa mục tiêu trước/sau khi bắn (Lock-On-Before/After-Launch), cho phép phóng ở góc 360 độ – lý tưởng cho cận chiến.
Hơn nữa, MICA NG còn tích hợp cảm biến nội bộ để theo dõi "sức khỏe" suốt vòng đời, nâng cao độ sẵn sàng và giảm thời gian bảo dưỡng.
Thông số kỹ thuật: Sức mạnh "nhỏ nhưng có võ"
Với trọng lượng khoảng 110kg, chiều dài 3,1m và đường kính 0,16m – giữ nguyên như MICA gốc – MICA NG không thay đổi về kích thước, nhưng "nội lực" thì vượt trội.
Tốc độ tối đa vượt Mach 4 (khoảng 4.900 km/h), kết hợp khả năng cơ động vượt quá 50g, giúp nó theo đuổi các mục tiêu lắt léo như tên lửa hành trình địa hình thấp hay drone tự động thay đổi hướng.
Tầm bắn chuẩn dao động 60-80km, nhưng có thể vươn tới 95-110km khi phóng từ độ cao 10.500-11.500m với tốc độ siêu thanh – một bước tiến lớn so với MICA cũ tầm bắn chỉ khoảng 60-80km.
Đầu nổ (warhead) khoảng 12kg, hỗ trợ cả chế độ va chạm trực tiếp và nổ gần, đảm bảo hiệu quả cao ngay cả với mục tiêu nhỏ.
Những thông số này không chỉ lý thuyết. Trong thử nghiệm đầu tiên ngày 19/6/2025 tại Trung tâm Thử nghiệm Tên lửa DGA ngoài khơi Địa Trung Hải, một quả MICA NG phiên bản hồng ngoại (màu cam, không đầu nổ) được phóng từ tiêm kích Rafale đã đánh trúng mục tiêu drone ở khoảng cách xa, chứng minh chuỗi chức năng dẫn đường và tích hợp avionics hoàn hảo.
Các thử nghiệm tiếp theo sẽ kiểm tra ở tốc độ siêu thanh, độ cao khác nhau và cả phiên bản radar, theo lời DGA: "Hệ thống vũ khí thế hệ mới này sẽ giúp lực lượng đối phó với các mối đe dọa tương lai tàng hình hơn, hiệu quả hơn và nhanh hơn, duy trì ưu thế hoạt động trong không phận tranh chấp".
MBDA cũng tự hào: "MICA NG IR vượt trội các tên lửa BVR khác nhờ khả năng đánh chặn lén lút từ seeker hồng ngoại im lặng".
So sánh với "kẻ thù" AIM-120 AMRAAM: Linh hoạt Pháp vs phổ biến Mỹ
Để đánh giá vị thế của MICA NG, không thể không so sánh với AIM-120 AMRAAM – "vua không đối không" của Mỹ, được sử dụng rộng rãi trên F-16, F-15 và xuất khẩu cho hơn 40 quốc gia.
AMRAAM phiên bản D (2025) có tầm bắn vượt trội khoảng 100-160km, nhờ động cơ đẩy cải tiến và seeker radar chủ động, cùng tốc độ Mach 4 tương đương.
Tuy nhiên, MICA NG "ăn điểm" ở tính linh hoạt: seeker AESA kép (IR/RF) cho khả năng chống nhiễu và phát hiện tàng hình tốt hơn, trong khi AMRAAM chủ yếu dựa vào radar (dù có phiên bản nâng cấp).
Off-boresight (mục tiêu nằm lệch khỏi trục ngắm chính) của MICA NG rộng hơn (hỗ trợ 360° phóng), lý tưởng cho không chiến (dogfight), trong khi AMRAAM mạnh ở tầm xa BVR nhưng kém cơ động hơn (khoảng 30-40g).
Theo các phân tích từ cộng đồng hàng không như Key Aero và Quora, MICA NG có tầm bắn ngắn hơn nhưng vượt trội ở khả năng khóa mục tiêu sau phóng và chống ECM, đặc biệt với drone/UAV – bài học từ xung đột Nga-Ukraine và Trung Đông.
AMRAAM phổ biến hơn nhờ chi phí thấp (khoảng 1-2 triệu USD/quả so với 2-3 triệu của MICA NG) và tích hợp dễ dàng, nhưng MICA NG đang dẫn đầu xu hướng "đa năng" cho các mối đe dọa mới, như MBDA nhấn mạnh: "Nó mở rộng phổ đe dọa, bao gồm drone và tên lửa hành trình cơ động cao".
Trong bối cảnh NATO, MICA NG có thể bổ sung cho AMRAAM, tạo lợi thế châu Âu trước các đối thủ như PL-15 của Trung Quốc.
Tương lai không trung nằm trong tay "sát thủ" Pháp
MICA NG không chỉ là tên lửa – nó là minh chứng cho sự khôn ngoan chiến lược của Pháp: tập trung vào công nghệ cao thay vì "to lớn".
Với khả năng đối phó drone, stealth và tên lửa hành trình, MICA NG hứa hẹn nâng tầm tiêm kích Rafale thành "siêu chiến binh" châu Âu.
Khi giao hàng bắt đầu vào cuối thập kỷ, MICA NG sẽ định hình lại cán cân không đối không, nhắc nhở rằng trong tác chiến hiện đại, "im lặng" đôi khi chính là vũ khí chết người nhất.
