Trong bối cảnh căng thẳng ngày càng gia tăng, Ấn Độ đã hoàn tất thử nghiệm tên lửa phòng không Akash-NG, một hệ thống vũ khí nội địa tiên tiến hứa hẹn nâng tầm khả năng bảo vệ không phận.
Với tầm bắn mở rộng lên đến 80km và khả năng đánh chặn mục tiêu cơ động cao, Akash-NG không chỉ là sự kế thừa hoàn hảo cho phiên bản Akash gốc mà còn khẳng định vị thế của Ấn Độ trong lĩnh vực công nghệ quốc phòng, sẵn sàng đối phó với các mối đe dọa từ máy bay không người lái đến tên lửa hành trình.
Akash-NG (Akash Next Generation) là hệ thống tên lửa phòng không tầm trung được phát triển bởi Tổ chức Nghiên cứu và Phát triển Quốc phòng Ấn Độ (DRDO), với sự tham gia của các ngành công nghiệp nội địa như Bharat Dynamics Limited và Bharat Electronics.
Hệ thống này bắt đầu được thiết kế từ những năm giữa thập niên 2010, nhằm khắc phục hạn chế của phiên bản Akash gốc, vốn chỉ có tầm bắn khoảng 25-30 km và khả năng đánh chặn hạn chế hơn đối với mục tiêu có radar cross-section (RCS) thấp.
Điểm nổi bật nhất của Akash-NG nằm ở việc tích hợp hơn 96% linh kiện nội địa, giúp giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung nước ngoài và tăng cường khả năng sản xuất hàng loạt.
Về mặt công nghệ, tên lửa sử dụng động cơ rocket rắn hai xung (dual-pulse solid rocket motor), nhẹ hơn và hiệu quả hơn so với động cơ ramjet thở không khí ở phiên bản cũ, cho phép duy trì năng lượng tốt hơn trong suốt hành trình bay, từ đó nâng cao độ cơ động và khả năng truy đuổi mục tiêu ở tốc độ cao.
Động cơ này kết hợp với thiết kế tên lửa mảnh mai hơn, giảm khối lượng xuống còn khoảng 350 kg, giúp hệ thống dễ dàng triển khai trên các phương tiện di động như xe tải hoặc máy bay vận tải.
Một trong những cải tiến công nghệ quan trọng nhất là đầu dò radar chủ động Ku-band (active radar seeker) do Ấn Độ tự phát triển, thay thế cho các hệ thống nhập khẩu trước đây.
Đầu dò này hoạt động ở tần số radio frequency (RF), cho phép tên lửa tự động theo dõi và khóa mục tiêu trong giai đoạn cuối cùng của hành trình, ngay cả trong điều kiện thời tiết xấu hoặc khi mục tiêu cố gắng né tránh bằng cách cơ động mạnh.
Hệ thống hướng dẫn kết hợp giữa định vị quán tính (INS) kèm liên kết dữ liệu hai chiều ở giai đoạn giữa và hướng dẫn radar chủ động ở giai đoạn cuối, đảm bảo độ chính xác cao khi đánh chặn.
Ngoài ra, Akash-NG còn tích hợp hệ thống chống nhiễu điện tử (electronic counter-counter measures - ECCM) và hệ thống ngắm bắn quang điện (electro-optical targeting system - EOTS), giúp nó chống lại các biện pháp gây nhiễu từ kẻ địch và hoạt động hiệu quả ngay cả khi radar bị vô hiệu hóa.
Radar đa chức năng AESA (Active Electronically Scanned Array) hỗ trợ hệ thống có khả năng phát hiện mục tiêu ở khoảng cách lên đến 120 km và điều khiển hỏa lực đến 80 km, cho phép theo dõi và tấn công đồng thời lên đến 10 mục tiêu, một bước tiến lớn so với khả năng hạn chế hơn ở Akash gốc.
Về thông số kỹ thuật, Akash-NG sở hữu tầm bắn linh hoạt từ 30 đến 80 km, tùy theo điều kiện và loại mục tiêu, với khả năng đánh chặn ở độ cao từ chỉ 30 mét đến 14 km và trần bay lên đến 18 km.
Điều này cho phép hệ thống bảo vệ hiệu quả các khu vực dễ bị tổn thương như cơ sở hạ tầng quan trọng hoặc biên giới, chống lại đa dạng mối đe dọa bao gồm máy bay không người lái (UAV) tốc độ cao, máy bay chiến đấu cơ động và thậm chí tên lửa hành trình có RCS thấp.
Tên lửa được trang bị đầu đạn phân mảnh (fragmentation warhead) kích nổ bằng ngòi nổ quang học gần (optical proximity fuze), giúp tăng khả năng chống nhiễu điện từ và đảm bảo phá hủy mục tiêu mà không cần va chạm trực tiếp.
Tỷ lệ bắn nhanh chóng, với một quả tên lửa mỗi 10 giây hoặc loạt bắn ba quả trong 20 giây, kết hợp với bệ phóng dạng canister (đóng hộp kín), giúp giảm thời gian triển khai xuống dưới 20 phút và thời gian nạp đạn chỉ 10 phút cho hai loạt.
Hệ thống hoạt động toàn thời tiết, có khả năng phân biệt bạn-thù (IFF - Identification Friend or Foe) và được thiết kế chủ yếu cho Không quân Ấn Độ, với kế hoạch mở rộng cho Lục quân.
Tên lửa Akash-NG đại diện cho sự tiến bộ vượt bậc trong công nghệ tên lửa phòng không của Ấn Độ, không chỉ nâng cao khả năng phòng thủ mà còn góp phần vào chiến lược tự cường quốc phòng.
Với các thử nghiệm thành công gần đây, bao gồm đánh chặn mục tiêu ở độ cao thấp và cao vào ngày 23/12, hệ thống này sẵn sàng được đưa vào biên chế, củng cố vị thế của Ấn Độ trước các mối đe dọa từ không trung trong khu vực.
(Theo defence)
