Tại Hội nghị góp ý sửa đổi về Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản, TS. Cấn Văn Lực đã đề xuất 10 vấn đề cần sửa đổi, nhằm rà soát lại để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất trong quản lý chung cư.
Thứ nhất, định nghĩa nhà ở hình thành trong tương lai không cần có giấy chứng nhận cần rõ ràng hơn, bởi khi ngân hàng làm hồ sơ, liên quan tài sản đảm bảo thì cần công nhận.
Thứ hai, không cho phép karaoke, quán bar kinh doanh ở khu chung cư vì dễ mất an toàn.
Thứ ba, cần cân nhắc lại vấn đề sở hữu nhà ở cho người nước ngoài. Đồng ý cho người nước ngoài sở hữu nhà ở nhưng phải có điều kiện. Đó là những khu vực không quá phức tạp, chúng ta có thể cho người nước ngoài sở hữu nhiều nhà ở hơn. Đối với khu vực nhạy cảm thì cần hạn chế việc người nước ngoài sở hữu nhà ở.
Thứ tư, về niên hạn sở hữu nhà chung cư cần nên có. Tại các nước như Singapore đều có quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư. Chúng ta nên phân biệt giữa niên hạn sử dụng chung cư và quyền sở hữu nhà ở.
Nhưng cách xác định chung cư nào 50 năm hay 70 năm cần làm rõ vì giá chung cư 50 năm khác giá chung cư 70 năm.
Thứ năm, hiện tại, chung cư mini đang khuyến khích quản lý vận hành như chung cư. Ông Lực cho rằng, nên đưa vấn đề quản lý thành bắt buộc.
Thứ sáu, cần xác định giá đền bù khi cưỡng chế tịch thu, thu hồi, các địa phương có khung thực hiện.
Thứ bảy, đối tượng hưởng nhà ở xã hội nên mở rộng. Dự thảo luật hiện tại tương đối thu hẹp vào đối tượng chính sách, không nộp thuế thu nhập. Nhưng nhiều người nộp thuế thu nhập vẫn rất nghèo khó. Ngoài ra, đối tượng được xây và phát triển nhà ở xã hội, ngoài doanh nghiệp, một số hộ có thể xây dựng và cho thuê nhà ở xã hội. Cái này chẳng lẽ lại cấm khi điều này tốt cho việc tăng nguồn cung nhà ở xã hội.
Thêm nữa, cần quan tâm đến hệ sinh thái cho nhà ở xã hội.
Thứ tám, quy định về quỹ đất chiếm 20% trong dự án không nên xác định cứng. Vì 20% quỹ đất tại nội thành khách ngoại thành và khác nhau giữa các tỉnh. Nhưng chúng ta vẫn phải đưa vào quy hoạch, và xác định nhà ở xã hội phải nằm ở vị trí này, khu vực kia.
Thứ chín, cần làm rõ thêm một dạng nhà ở phù hợp với nhu cầu của người dân. Đây là loại hình phù hợp với số đông thị trường.
Thứ mười, liên quan huy động vốn về đặt cọc ký quỹ. Cần cho phép doanh nghiệp huy động vốn để đặt cọc. Với dự án lớn thì huy động vốn đặt cọc cũng thu được khoản tiền lớn.
Thứ 11, các tổ chức nước ngoài không được nhận thế chấp nhà ở cho người Việt. Đề xuất cho phép người nước ngoài nhận thế chấp nhà ở của Việt Nam phải thông qua bên thứ 3.
Vấn đề cuối cùng, cần đưa ra quy định, ứng dụng công nghệ thông tin vào dữ liệu và thủ tục hành chính trong quản lý nhà ở.
Còn về Luật Kinh doanh bất động sản, TS. Cấn Văn Lực cho rằng: “Cần đưa vào căn hộ du lịch, biệt thự du lịch vào luật, tuy nhiên cần định nghĩa rõ hơn. Hai là, làm rõ định nghĩa tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.
Ba là định nghĩa các loại hình BĐS được đưa vào đầu tư kinh doanh, tôi đề nghị bổ sung thêm các loại hình khác.
Bốn là quan tâm BĐS công nghiệp, nghĩa trang, bất động sản số. 10 năm nữa, chắc chắn bất động sản số sẽ phát triển.
Năm là vấn đề mua bán giao dịch bất động sản qua sàn hay không qua sàn. Đối với bất động sản thứ cấp thì nên thông qua sàn. Nên tăng cường hơn nữa đào tạo cấp chứng chỉ online.
Ngoài ra Việt Nam nên cần làm chỉ số giá bất động sản để nhìn vào đó thấy được sức khoẻ của nền kinh tế.
Tiếp theo, xác định cơ quan xây dựng thông tin dữ liệu bất động sản và được phép rao bán. Cuối cùng là nên có một chương riêng về vấn đề tài chính bất động sản”.
