Theo Bộ Công an, để phòng ngừa tội phạm sử dụng công nghệ cao, lợi dụng sự cố an ninh mạng xảy ra tại Trung tâm CIC ngày 10.9 để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Cục Cảnh sát hình sự đã đưa ra các phương thức mà tội phạm có thể sử dụng để phạm tội, cho người dân nhận diện và tránh trở thành nạn nhân.
Trong đó, tội phạm có thể giả mạo, mạo danh các ngân hàng, CIC, tổ chức tín dụng… nhắn tin hoặc gửi email, tin nhắn qua mạng xã hội thông báo những thông tin giả, ví dụ như: "Tài khoản ngân hàng của bạn đã bị lộ thông tin, lộ mật khẩu… đề nghị anh/chị cung cấp thông tin hoặc xác minh lại thông tin hoặc click vào links sau để đổi mật khẩu"; "Do sự cố tại CIC đề nghị quý khách hàng đăng nhập vào tài khoản theo liên kết sau để thay đổi mật khẩu"; "Ngân hàng XXX: Giao dịch 12,500,000 VND tại POS #HANOI. Nếu không phải bạn, vui lòng nhập mã hủy: https://xxx.vn/verify/xxx"; "Ngân hàng XXX: Tài khoản của bạn bị tạm khóa vì nghi vấn bất thường. Truy cập ngay: http://xxx.vn/unlock để xác thực thông tin."; "Ngân hàng XXX: Phát hiện đăng nhập khác địa điểm. Nếu không phải bạn, xác nhận tại: https://xxx-secure.com/confirm"… Các đường link này sẽ dẫn đến một trang web giả mạo hoặc chứa mã độc có khả năng đánh cắp thông tin đăng nhập, mật khẩu hoặc tải các ứng dụng giả mạo để chiếm quyền điều khiển thiết bị.
Thứ 2, tội phạm giả mạo tổng đài các ngân hàng, tổ chức tín dụng, CIC… gọi điện thoại thông báo tài khoản không an toàn, phát hiện rủi ro đề nghị cung cấp thông tin, mã OTP để xác minh.
Thứ 3 là giả mạo lực lượng công an, nhất là lực lượng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao… gọi điện thoại thông báo tài khoản có giao dịch bất hợp pháp đề nghị cung cấp thông tin để xác minh hoặc đe dọa, thao túng tâm lý bị hại (như: nộp tiền để chứng minh vô tội; thực hiện "bắt cóc online"…).
Cuối cùng các đối tượng có thể đưa ra thông tin giả mạo về việc có thể chỉnh sửa thông tin tín dụng trong hệ thống CIC, "xóa nợ xấu CIC" hoặc bán dữ liệu cá nhân liên quan đến sự kiện trên.
Bộ Công an bác bỏ tin giả liên quan vụ lộ dữ liệu tại CIC
Mục tiêu của các đối tượng lừa đảo thường là nhóm người lớn tuổi, trình độ về công nghệ còn hạn chế; nhóm học sinh, sinh viên ít kiến thức về đời sống, xã hội; nhóm công nhân, người lao động tự do thường xuyên sử dụng các dịch vụ liên quan đến thẻ tín dụng.
Mục đích của các đối tượng nhằm khai thác, thu thập thông tin cá nhân để xây dựng kịch bản lừa đảo tiếp theo; lừa đảo nạn nhân tự chuyển tiền; lừa nạn nhân tải ứng dụng độc hại để chiếm quyền điều khiển thiết bị, chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng.
Để không trở thành nạn nhân của tội phạm lừa đảo, Cục Cảnh sát hình sự khuyến cáo người dân thường xuyên cập nhật các thông báo, cảnh báo từ cơ quan công an, các ngân hàng và báo chí chính thống để biết các phương thức, thủ đoạn lừa đảo; biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân; biết cách phòng ngừa bảo vệ an toàn cho bản thân và gia đình; cách thức tố giác tội phạm…
Trong mọi trường hợp không cung cấp mật khẩu, mã OTP hay các thông tin bảo mật khác liên quan đến tài khoản ngân hàng cho bất kỳ ai qua điện thoại, tin nhắn, kể cả đối tượng tự xưng là lực lượng công an, cán bộ ngân hàng.
Đặc biệt người dân tuyệt đối không chuyển tiền đến bất kỳ tài khoản lạ nào mà chưa xác minh thông tin cụ thể, kể cả các tài khoản có tên tương tự cơ quan, tổ chức Nhà nước như: TK TAM GIU CA TINH ABC, CHI CUC THUE TINH ABC, DIEN LUC HA NOI… Tất cả cơ quan, tổ chức nhà nước khi thu tiền đều phải có hóa đơn, chứng từ theo quy định.
Khi cần thay đổi thông tin liên quan đến tài khoản ngân hàng phải đến trực tiếp quầy giao dịch hoặc thông qua ứng dụng chính thức (có trong Google Play hoặc Appstore), website chính thống của ngân hàng đó.
Người dân cũng cần tuyên truyền phương thức, thủ đoạn lừa đảo đến người thân, bạn bè để chủ động phòng ngừa, nhất là phụ huynh cần tăng cường hướng dẫn con cái các kiến thức về đời sống, xã hội, kỹ năng sống; trợ giúp, hướng dẫn ông, bà, bố, mẹ lớn tuổi thực hiện các vấn đề liên quan đến công nghệ, cách nhận biết và từ chối các cuộc gọi lừa đảo.
