Báo cáo triển vọng nửa cuối năm 2022 và 2023 mới đây của Trung tâm phân tích và tư vấn đầu tư CTCK SSI (SSI Research) nhận định rằng nhà đầu tư trong nước sẽ tiếp tục phải lo lắng về các rủi ro bên ngoài, bao gồm lạm phát tại Mỹ, Fed tăng lãi suất và suy thoái toàn cầu.
Trong khi số liệu kinh tế vĩ mô nửa cuối năm 2022 được kỳ vọng vẫn cho thấy sự kết hợp hài hòa giữa tỷ lệ lạm phát trong tầm kiểm soát và mức tăng trưởng GDP cao, (trên mức nền thấp của năm 2021), thì diễn biến vĩ mô năm 2023 có thể có nhiều khó khăn hơn.
Tất cả những rủi ro này có thể dẫn đến những khả năng về kim ngạch xuất khẩu giảm sút, từ đó gây áp lực lên VND và nhu cầu trong nước yếu đi do lạm phát cao.
3 kịch bản kinh tế vĩ mô năm 2023
Theo SSI Research, nhiều khả năng chỉ số CPI sẽ bật tăng cao vượt mức mục tiêu 4% nửa đầu năm 2023, trong khi đó tăng trưởng kinh tế sẽ bắt đầu chậm dần lại. Áp lực tăng giá đối với nhiều nhóm hàng hóa/dịch vụ vốn thuộc nhóm Nhà nước quản lý về giá (như điện, nước, giáo dục, y tế…) là khó có thể tránh khỏi. Ưu tiên hàng đầu của Chính phủ Việt Nam hiện tại đang là kiểm soát lạm phát, sau đó là tăng trưởng khi rủi ro lạm phát giảm dần.
Đội ngũ phân tích SSI xây dựng 3 kịch bản đối với kinh tế vĩ mô có thể xảy ra trong năm 2023:
Kich bản khả quan: SSI Research đánh giá cao triển vọng hạ cánh mềm cho nền kinh tế toàn cầu, xung đột Ukraine-Nga kết thúc vào năm 2022 và Trung Quốc cũng sẽ bãi bỏ chính sách Zero Covid. Trong nước, Việt Nam thực hiện thành công Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế trong năm 2023, với giải ngân đầu tư công cải thiện mạnh so với năm 2022.
Kịch bản cơ sở: SSI quan điểm nền kinh tế toàn cầu phải trải qua cuộc "hạ cánh cứng" (nhưng không phải là một cuộc suy thoái kéo dài), căng thẳng địa chính trị sẽ hạ nhiệt đáng kể trong khi giãn cách xã hội tại Trung Quốc được nới lỏng dần.
Kịch bản kém khả quan: Theo đội ngũ chuyên gia SSI, nền kinh tế toàn cầu phải trải qua cuộc "hạ cánh cứng" và cuộc suy thoái kéo dài, do đó cần thêm thời gian để giải quyết các vấn đề toàn cầu. Trong nước, chiến dịch lành mạnh hóa nền kinh tế tiếp tục diễn ra, làm trì hoãn việc thực hiện các chính sách hỗ trợ, dẫn đến tăng trưởng thấp hơn so với tiềm năng.
VN-Index sẽ tiếp tục sideway trong kịch bản lạc quan
Mặc dù các thách thức và rủi ro hầu hết sẽ trở nên rõ ràng hơn vào năm 2023 hoặc 2024, SSI vẫn kỳ vọng thị trường chứng khoán sẽ có thể phản ánh trước tương lai và tạo đáy sớm hơn. Các chuyên gia cũng cho biết các đợt điều chỉnh gần đây đã phản ánh được một phần những thách thức và rủi ro sắp tới.
Do đó, đội ngũ phân tích đưa ra kịch bản lạc quan rằng: "Chỉ số VN-Index có thể sẽ biến động theo xu hướng sideway cho đến khi các rủi ro và bất ổn lớn được giải quyết".
Đánh giá về triển vọng lợi nhuận dựa trên 86 công ty trong phạm vi phân tích của SSI, các chuyên gia giảm ước tính tăng trưởng lợi nhuận bình quân sẽ đạt 19,6% cho năm 2022, con số kỳ vọng trước đây là 21,3%. Sang năm 2023, SSI ước tính tăng trưởng đạt 14,8% cho cả năm.
Hiện tại, P/E của thị trường đang được định giá khoảng 11 lần cho năm 2022. Theo đó, P/E được dự báo rơi vào mức 9,7 lần vào năm 2023. Tuy nhiên, nếu không tính lĩnh vực ngân hàng, tỷ lệ P/E năm 2022 và 2023 lần lượt là 14,5 lần và 13,1 lần, SSI cho rằng đây không phải là mức quá hấp dẫn so với mức trong quá khứ.
Đáng chú ý, SSI Research đưa ra quan điểm tích cực cho nhóm ngành ngân hàng trong ngắn hạn, bởi rủi ro từ nợ tái cấu trúc do Covid có thể không đáng lo ngại tại các ngân hàng lớn.
"Chúng tôi dự báo tăng trưởng lợi nhuận 6 tháng cuối năm 2022 của các ngân hàng trong phạm vi nghiên cứu ở mức 38-39%. Tuy nhiên, rủi ro tiềm ẩn của ngành ngân hàng liên quan đến thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp sẽ trở nên rõ ràng hơn vào năm 2023. Theo ước tính của chúng tôi, một phần tư tổng số trái phiếu bất động sản đã phát hành sẽ đáo hạn vào năm 2022, trong khi 65% sẽ đến hạn vào năm 2023 và 2024. Rủi ro này sẽ thể hiện rõ hơn vào chất lượng tài sản của các ngân hàng từ năm 2023", SSI cho hay.
2023 sẽ là một năm tăng trưởng dựa vào hoạt động đầu tư
Theo SSI Research, các ngành đang có sự phân hóa khá rõ nét với mức tăng trưởng lợi nhuận đạt đỉnh ở các thời điểm khác nhau. Một số ngành được dự báo triển vọng lợi nhuận không khả quan trong 1-2 quý tới, trên thực tế giá cổ phiếu những ngành này đã bắt đầu điều chỉnh từ khi tăng trưởng lợi nhuận đạt đỉnh. Các chuyên gia SSI đưa ra ví dụ về ngành thép tăng trưởng lợi nhuận đã đạt đỉnh trong quý 2 năm 2021.
Trong khi đó, tăng trưởng lợi nhuận ở một số ngành khác vẫn chưa đạt đỉnh. Do đó, SSI khuyến nghị giảm tỷ trọng đối với những ngành mà lợi nhuận đã đạt đỉnh trong quý 2 hoặc quý 3 năm 2022.
Bên cạnh đó, SSI Research kỳ vọng rằng năm 2023 sẽ là một năm tăng trưởng dựa vào hoạt động đầu tư. Bởi các gói kích thích kinh tế có thể giải ngân mạnh hơn trong nửa cuối năm 2022, nhưng theo dự đoán của SSI, phần lớn các gói kích thích này sẽ được giải ngân vào năm 2023. Mặt khác, FDI vẫn là động lực quan trọng với tăng trưởng của Việt Nam. Cả hai yếu tố này sẽ là chủ điểm đầu tư của Việt Nam trong dài hạn.
