Ngày 3-8, Bộ Tài chính cho biết từ đầu năm 2023 đến ngày 28-7, có 36 doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ với khối lượng 62,3 ngàn tỉ đồng (giảm 77,8% so với cùng kỳ năm 2022), chủ yếu của doanh nghiệp bất động sản (chiếm 54,2%).
Dư nợ trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ tại thời điểm 28-7 khoảng 1,02 triệu tỉ đồng (chiếm 10,8% GDP năm 2022), bằng 8,2% tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế.
Trong số 62,3 ngàn tỉ đồng TPDN riêng lẻ đã phát hành trong những tháng đầu năm 2023, có tới trên 54% là doanh nghiệp bất động sản (Ảnh minh hoạ)
Trong bối cảnh tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh khó khăn, căn cứ các quy định tại Nghị định số 08/2023/NĐ-CP, nhiều doanh nghiệp đã phải đàm phán với các chủ sở hữu trái phiếu để cơ cấu lại thời hạn trả nợ.
Một số tổ chức phát hành trong lĩnh vực bất động sản đã đạt được thỏa thuận gia hạn thanh toán trái phiếu từ 1 tháng đến 2 năm, lãi suất được thỏa thuận tăng 0,5 - 3% so với lãi suất ban đầu, như Tập đoàn Sovico, Novaland, Hưng Thịnh Land...
Theo Bộ Tài chính, việc các doanh nghiệp chủ động đàm phán với chủ sở hữu trái phiếu đã góp phần ổn định tâm lý của nhà đầu tư; đồng thời cũng tạo điều kiện để doanh nghiệp có thời gian tái cơ cấu, phục hồi sản xuất kinh doanh, qua đó có dòng tiền để trả nợ khi trái phiếu đến hạn sau quá trình tái cơ cấu. Việc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo quyết liệt Bộ Tài chính và các Bộ, ngành triển khai các giải pháp đã bước đầu đưa thị trường TPDN ổn định trở lại.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, thị trường chưa phục hồi ngay do kinh tế khó khăn nên nhu cầu vốn của doanh nghiệp giảm; nhà đầu tư cá nhân thận trọng sau các vụ việc về TPDN liên quan đến việc ngân hàng thương mại (NHTM) phân phối trái phiếu trong thời gian qua đang được cơ quan chức năng xử lý, doanh nghiệp và tổ chức cung cấp dịch vụ quan ngại về các vi phạm nên hạn chế việc phát hành mới.
Bên cạnh đó, cầu đầu tư TPDN giảm do theo Luật Kinh doanh bảo hiểm, các doanh nghiệp bảo hiểm từ năm 2023 không được đầu tư một số sản phẩm TPDN.
Để ổn định và phát triển thị trường TPDN công khai, minh bạch, an toàn, bền vững nhằm khơi thông nguồn vốn trung và dài hạn cho đầu tư và phát triển, Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ, ngành liên quan thực hiện chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ và các chính sách vĩ mô khác để giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, ổn định môi trường đầu tư, đảm bảo sự nhất quán, ổn định chính sách để nhà đầu tư yên tâm tham gia hoạt động, đầu tư trên thị trường.
Ngoài ra, Bộ Tài chính sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp về hoàn thiện chính sách theo hướng tăng cường quản lý giám sát thị trường TPDN, nâng cao chất lượng hàng hóa, cải thiện chất lượng của các tổ chức cung cấp dịch vụ; triển khai các giải pháp thúc đẩy việc phát hành TPDN ra công chúng đối với các doanh nghiệp đủ điều kiện bên cạnh kênh phát hành riêng lẻ để đa dạng hóa nhà đầu tư.
Bộ Tài chính tiếp tục theo dõi, yêu cầu các doanh nghiệp phải bố trí mọi nguồn lực để thanh toán gốc và lãi trái phiếu đến hạn theo đúng quy định của pháp luật, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.
Yêu cầu các doanh nghiệp trường hợp có khó khăn trong thanh toán thì phải làm việc, đàm phán với các nhà đầu tư để thống nhất phương án cơ cấu lại trái phiếu. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục tăng cường công tác truyền thông ổn định tâm lý, tạo dựng lại niềm tin của nhà đầu tư, giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư an tâm tham gia huy động và đầu tư trên thị trường vốn.
Bộ Tài chính tiếp tục chỉ đạo Ủy ban chứng khoán Nhà nước và các đơn vị chức năng tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm tại các doanh nghiệp phát hành, các công ty cung cấp dịch vụ để nâng cao chất lượng phát hành của doanh nghiệp phát hành, chất lượng cung cấp dịch vụ trên thị trường TPDN, củng cố niềm tin nhà đầu tư. Sau kiểm tra sẽ có công bố công khai rộng rãi ra thị trường về các sai phạm (nếu có).