(Ảnh minh họa: Thủy Long).
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa chủ trì cuộc họp trực tiếp kết hợp trực tuyến liên quan đến Dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành Nghị quyết số 171/2024/QH15 về thí điểm thực hiện nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất.
Dự thảo gồm 3 chương, 10 điều quy định việc thực hiện thí điểm đối với dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản nhận quyền sử dụng đất; đang có quyền sử dụng đất; đang có quyền sử dụng đất và nhận quyền sử dụng đất; thực hiện trên diện tích của cơ sở sản xuất, kinh doanh phải di dời do ô nhiễm môi trường, cơ sở phải di dời theo quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị.
Theo đó, việc thực hiện dự án thí điểm phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị; chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương đã được phê duyệt…
Nội dung cơ bản của dự thảo Nghị định bao gồm: Lập, thông qua và công bố danh mục khu đất dự kiến thực hiện dự án thí điểm; việc thực hiện dự án thí điểm của tổ chức kinh doanh bất động sản đối với trường hợp thực hiện dự án trên đất quốc phòng, đất an ninh; thực hiện thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất; thực hiện thủ tục về đầu tư, xây dựng và các thủ tục có liên quan để thực hiện dự án; thực hiện thủ tục đất đai để thực hiện dự án thí điểm.
Tại cuộc họp, đại diện UBND TP Hà Nội mong muốn Bộ Nông nghiệp và Môi trường có ngay hướng dẫn trình tự, thủ tục để các nhà đầu tư, địa phương thực hiện sau khi Nghị định được ban hành; tiêu chí xác định thứ tự ưu tiên khi lập danh mục dự án thực hiện thí điểm.
Phó Chủ tịch UBND TP HCM Võ Văn Hoan kiến nghị bổ sung quy định đối với diện tích đất được giao ổn định lâu dài; điều chỉnh thời gian thực hiện đối với những dự án bị dừng quá lâu nên hết thời gian hoạt động; những trường hợp đã nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhưng chưa hoàn thiện thủ tục pháp lý.
Kết luận về nội dung này, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu phương án tính toán tiêu chí không vượt quá 30% diện tích đất ở tăng thêm trong kỳ quy hoạch (so với hiện trạng sử dụng đất ở) tại các địa phương trong thời gian tới khi tổ chức lại bộ máy tổ chức, điều chỉnh địa giới hành chính, bảo đảm nguyên tắc công bằng, khách quan, khoa học.
Bên cạnh đó, cơ quan soạn thảo cần làm rõ trình tự thủ tục, tiêu chí sàng lọc, xây dựng danh mục dự án thực hiện thí điểm; bảo đảm tính kế thừa đối với những thủ tục đã thực hiện liên quan đến lựa chọn nhà đầu tư; bổ sung quy định thời gian triển khai thí điểm, và trách nhiệm của địa phương.
Trước đó, tháng 11/2024, Quốc hội đã tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết về thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất. Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/4/2025 và được thực hiện trong 5 năm.
Nghị quyết này quy định thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất trên phạm vi toàn quốc đối với các trường hợp sau đây: Dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản nhận quyền sử dụng đất; dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản đang có quyền sử dụng đất; dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản đang có quyền sử dụng đất và nhận quyền sử dụng đất;
Bên cạnh đó là dự án của tổ chức kinh doanh bất động sản được các tổ chức đang sử dụng đất thành lập để thực hiện dự án nhà ở thương mại trên diện tích của cơ sở sản xuất, kinh doanh phải di dời do ô nhiễm môi trường, cơ sở phải di dời theo quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị.
Việc thực hiện dự án thí điểm phải đáp ứng một số điều kiện. Thứ nhất, phạm vi khu đất, thửa dựng, quy hoạch đô thị; phạm vi khu đất, thửa đất thực hiện dự án phù hợp với chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương đã được phê duyệt.
Thứ hai phạm vi khu đất, thửa đất thực hiện dự án nằm trong danh mục các khu đất dự kiến thực hiện dự án thí điểm do HĐND cấp tỉnh thông qua theo quy định tại khoản 2 Điều 4 của Nghị quyết này.
Thứ ba, có văn bản chấp thuận của UBND cấp tỉnh về việc thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất để thực hiện dự án thí điểm đối với trường hợp quy định tại điểm a và điểm c khoản 1 Điều 1 của Nghị quyết này.
Thứ tư, tổ chức kinh doanh bất động sản phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật về đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, đầu tư và quy định khác của pháp luật có liên quan.
Việc lựa chọn dự án thí điểm phải đáp ứng một số tiêu chí. Thứ nhất là được thực hiện tại khu vực đô thị hoặc khu vực được quy hoạch phát triển đô thị.
Thứ hai là tổng diện tích đất ở trong các dự án thí điểm (bao gồm đất ở hiện hữu và đất dự kiến chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở) không vượt quá 30% của phần diện tích đất ở tăng thêm trong kỳ quy hoạch (so với hiện trạng sử dụng đất ở) theo phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai trong quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030 đã được phê duyệt.
Thứ ba là không thuộc các dự án quy định tại khoản 4 Điều 67 của Luật Đất đai.
Thứ tư là đối với trường hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 1 của Nghị quyết này, khu đất thực hiện dự án thí điểm phải không thuộc danh mục công trình, dự án phải thu hồi đất được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua theo quy định tại khoản 5 Điều 72 của Luật Đất đai.
