Chấp nhận lãi ít để giữ chân khách
4h30, bà Hồng Liên, chủ quán hủ tiếu sườn sụn tại chợ Hồ Thị Kỷ (phường Vườn Lài, TPHCM) mở cửa nhận rau được giao đến như mọi ngày. Nhìn vào hóa đơn, bà giật mình khi thấy dòng chữ: “Xà lách 60.000 đồng/kg, hành lá 80.000 đồng/kg”.
Không tin vào mắt mình, bà Liên liên tục hỏi lại vì nghĩ sạp rau ghi nhầm. Thế nhưng, người bán chỉ lắc đầu ngán ngẩm, khẳng định giá rau đã tăng gấp đôi từ hôm qua.
Bà Liên không khỏi bất ngờ khi giá rau tăng gấp đôi (Ảnh: Nguyễn Vy).
“Tôi bán hủ tiếu 15 năm rồi, chưa bao giờ thấy giá rau tăng vọt như vậy”, bà Liên sửng sốt.
Trước đây, mỗi ngày bà chỉ chi khoảng 300.000-400.000 đồng để mua rau để làm hàng. Giờ riêng tiền rau đã “ngốn” đến 800.000 đồng, có hôm vượt 900.000 đồng.
Sau giai đoạn Covid-19, tình hình kinh doanh vốn đã khó khăn vì lượng khách giảm quá nửa. Nay quán hủ tiếu của bà Liên thêm áp lực khi giá nguyên liệu liên tục tăng mà nữ chủ quán lại không dám đẩy giá bán, càng không muốn giảm khẩu phần của khách.
Chủ quán cho hay do ảnh hưởng của thiên tai, rau không chỉ tăng giá mà còn không giữ được chất lượng như thường lệ (Ảnh: Nguyễn Vy).
“Quán của tôi đa phần là khách quen. Nguyên liệu tăng chóng mặt như vậy nhưng chỉ cần tăng giá bán lên 1.000 đồng mỗi bát thôi tôi cũng phải đắn đo, nghĩ cách giải thích với khách”, bà chia sẻ.
Không muốn mất khách, bà Liên chấp nhận giảm lợi nhuận. Từ mức lãi 700.000–800.000 đồng/ngày, hiện chỉ còn thu về được tròm trèm 400.000 đồng.
Từ sau khi rau tăng giá, cảnh éo le đặc biệt diễn ra mỗi khi khách ngỏ ý xin thêm rau.
“Khách xin thêm thì làm sao từ chối được, dù biết cho nhiều sẽ có khả năng lỗ. Ngành ăn uống vốn cạnh tranh gay gắt, giờ còn phải đối mặt với giá nguyên liệu tăng, tôi cảm thấy như đang ngồi trên đống lửa”, bà nói.
Để níu chân khách, bà Liên vẫn phải vui vẻ phục vụ mỗi khi có khách xin thêm nhiều rau hơn (Ảnh: Nguyễn Vy).
Không những vậy, việc thời tiết thất thường khiến chất lượng rau không đảm bảo như trước càng thêm áp lực cho quán.
Anh Minh, chủ quán buffet chay tại TPHCM, than trời khi giá rau tăng gấp đôi trong những ngày qua. Anh Minh cho hay mô hình kinh doanh buffet chay cho phép thực khách ăn rau không giới hạn. Vậy nên dù giá rau tăng hơn cả giá vàng hiện nay, anh chủ quán không thể giảm số lượng hàng nhập về vì sợ không đủ nguồn phục vụ.
“Quầy rau cứ vơi là chúng tôi phải cho nhân viên bổ sung ngay, nếu không khách sẽ ấn tượng xấu, bỏ về. Giá rau tăng kéo theo tổng chi phí vận hành tăng lớn, tôi phải đong đếm, tính toán lại mọi thứ. Có hôm trời mưa to, quán ế ẩm, nhiều loại rau không để qua ngày được đành phải bỏ đi, thua lỗ là chuyện bình thường”, anh Minh chia sẻ.
Rau tăng giá tiểu thương cũng không phấn khởi
Ông Thành (50 tuổi), tiểu thương bán rau tại chợ Hồ Thị Kỷ, cho biết giá rau củ biến động liên tục, có ngày tăng gấp đôi bình thường. Theo ông, mức tăng giá như hiện tại chưa từng xuất hiện, kể cả trong dịp Tết Nguyên đán hay giai đoạn dịch Covid-19.
Ông Thành cho hay mức tăng giá của rau còn cao hơn cả dịp Tết hằng năm (Ảnh: Nguyễn Vy).
"Hành lá trước đó giá cao nhất cũng chỉ 50.000 đồng/kg, nay vượt lên 80.000 đồng, thậm chí có hôm 90.000 đồng/kg. Rau muống mấy hôm nay giá tới 60.000 đồng/kg trong khi thường ngày chỉ 25.000 đồng/kg. Giá dưa leo hiện 30.000-50.000 đồng kg, xà lách 60.000 đồng/kg…", ông Thành cho hay.
Nguồn cung khan hiếm, không ít ngày thương lái chợ đầu mối thông báo hàng về ít, không đủ để phân phối cho tiểu thương. Giá tăng còn khiến khách mua dè dặt hơn, tiểu thương vì thế cũng không dám nhập hàng số lượng lớn.
“Mỗi ký rau chỉ lời vài nghìn đồng nên chỉ cần ế hoặc hư một bó là đã đủ lỗ. Ở chợ truyền thống, người bán thường mua thêm hành lá để kèm tặng khách khi họ chọn các loại rau khác. Giờ giá hành lá tăng cao, tôi vẫn phải mua để tặng, bởi nếu không, khách sẽ không quay lại.
Thời buổi khó khăn, có một số ngày bán lỗ, tôi cũng không dám nghỉ bởi chỉ cần vắng mặt một ngày thôi cũng đủ mất khách”, ông Thành ngao ngán.
Một khách hàng khoe túi rau củ 20.000 đồng vừa mua, chỉ được 2 quả mướp đắng, một chút rau gia vị (Ảnh: Nguyễn Vy).
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội rau quả Việt Nam, cho biết giá rau tăng đột biến chủ yếu do bão lũ và triều cường kéo dài, gây thiệt hại nặng nề tại nhiều vùng trồng rau lớn từ Bắc vào Nam, đặc biệt là Đà Lạt và các tỉnh phía Nam.
Theo ước tính, thiên tai khiến sản lượng rau quả giảm 200.000-300.000 tấn, làm cho thị trường thiếu hụt nguồn cung, đẩy giá bán lẻ lên cao.
Tuy nhiên, ông Nguyên đánh giá đây chỉ là biến động tạm thời, do phần lớn rau bị ảnh hưởng là loại cây ngắn ngày. Vì thế, dự tính 2-3 tháng tới, khi nhà vườn phục hồi sản xuất, giá cả trên thị trường sẽ dần ổn định. Nguồn cung bổ sung từ thị trường Trung Quốc đối với một số mặt hàng củ quả như cà rốt, khoai tây, cà chua, sẽ góp phần kiềm chế đà tăng giá.
“Hiệp hội cũng đang triển khai một số giải pháp, trong đó đề xuất Nhà nước hỗ trợ người nông dân vay vốn, khắc phục thiệt hại và sớm quay lại sản xuất, nhằm nhanh chóng bình ổn giá cả thị trường”, ông Nguyên cho biết.
