Ta không thể chọn nơi mình được sinh ra nhưng ta được chọn cách mình sẽ sống. Câu nói này hoàn toàn đúng với Ramla Ali, một cô gái có tuổi thơ không may mắn như các bạn cùng trang lứa nhưng không có bất kỳ thứ gì có thể quật ngã cô gái bản lĩnh này, một bông hồng gai sắc nhọn nhưng cũng tỏa hương thơm độc đáo.
Ramla Ali từng có những năm tháng êm đềm cùng gia đình, xung quanh chỉ có niềm vui và hạnh phúc. Nhưng nó chỉ ngắn ngủi trong chốc lát. Cô sinh ra ở Mogadishu, thủ đô nước Somalia vào đầu những năm 1990, khi đất nước đang trong giai đoạn đầu của cuộc nội chiến tàn khốc.
Cha mẹ cô mở một cửa hàng bán vải vóc, mọi thứ vẫn diễn ra bình thường trên bờ vực nguy hiểm của chiến tranh. Và một sự cố đau lòng đã ập đến làm cho cuộc đời của cô gái nhỏ thay đổi mãi mãi.
Các cuộc không kích đã tàn phá khu phố vốn yên bình của Ramla Ali. Cha mẹ cô đã buộc phải đóng cửa hàng và anh chị cô cũng phải nghỉ học. Rồi vào một ngày, Abdulkadir, anh trai của Ali, đang chơi bên ngoài thì bất ngờ một quả lựu đạn rơi xuống và phát nổ.
Ramla Ali từng có tuổi thơ đầy bất ổn.
Người cha nhanh chóng đưa cậu con trai đến bệnh viện nhưng mọi thứ đã quá muộn rồi. Abdulkadir qua đời khi chỉ mới 9 tuổi, đây là nỗi đau mà cả đời cha mẹ của Ali không bao giờ quên được. Khi ấy, Ali còn quá nhỏ để hiểu rõ chuyện gì đang xảy ra và cũng chẳng thể cảm nhận nỗi mất mát của gia đình.
Sau tất cả, cha mẹ Ali quyết định đưa cả gia đình rời khỏi quê hương để quên đi vùng đất đau thương ấy. Họ đã di chuyển đến thành phố cảng Kismayo, với kế hoạch đi thuyền đến Mombasa (Kenya) trước khi bay đến Vương quốc Anh. Cả gia đình cô đã dốc hết tài sản để đủ chỗ cho cả gia đình chen chúc nhau trên chiếc thuyền buồm nhỏ bắt đầu hành trình về miền đất hứa.
Trên thuyền không có gì để ăn, chỉ có nước bẩn để uống và phải nằm ngủ co ro trên sàn. Sau 9 ngày lênh đênh trên biển mà tựa hàng thế kỷ, cuối cùng họ đã đến được Kenya. Cả gia đình đã ở lại thành phố Mombasa để tiết kiệm đủ tiền bay đến London.
Vào tháng 11/1992, trong cái lạnh cắt da cắt thịt, gia đình Ali đã đặt chân xuống sân bay Heathrow, bắt đầu xây dựng một cuộc sống mới với nhiều thử thách ở phía trước. Trong một lần phỏng vấn, khi được hỏi về tuổi của mình, Ali cho hay cha mẹ cô đã không còn nhớ ngày sinh của con gái vì gia đình khi ấy rất đông con. Tới năm 2021, Ali chỉ ước chừng mình khoảng 29 đến 31 tuổi và có ngày sinh nhật tượng trưng vào 16/9.
Khi gia đình được chuyển đến chỗ ở mới, Ali phải thay đổi số tuổi để có thể được đi học và nhận các bữa ăn miễn phí, nhưng lúc này cô không hề biết một chữ tiếng Anh nào. Ali nhớ lại năm tháng ấy: "Khi tôi mới bắt đầu đi học ở Anh, tôi nhớ có một bạn trạc tuổi mình muốn chơi với tôi nhưng tôi lại không biết cách giao tiếp thế nào".
Ramla Ali cùng gia đình đã trải qua rất nhiều điều khó khăn khi chuyển đến London sinh sống.
Sau 4 năm ở Anh, gia đình cô chuyển đến một căn hộ mới nơi có cộng đồng đa dạng hơn chủ yếu là người Pakistan, Ấn Độ và Bangladesh. Lúc này Ramla Ali vẫn phải vật lộn với cuộc sống mới. Cô thường xuyên bị bạn bè trêu chọc và bắt nạt vì có vẻ ngoài thừa cân. Mái tóc xoăn bông xù của cô cũng là một rào cản khiến Ali trở nên "dị biệt" với mọi người xung quanh.
"Khi tôi 10 tuổi, tôi đã tìm cách thay đổi mái tóc xoăn của mình. Tất cả những gì tôi muốn khi ấy đó là mái tóc thẳng vì đó là tất cả những gì tôi nhìn thấy ở trên TV. Tất cả các cô gái đều có mái tóc thẳng", Ali chia sẻ về những năm tháng cô ép tóc nhiều lần đến mức xơ và cháy tóc chỉ để hòa nhập hơn với cộng đồng.
Ngoại hình quá khổ của Ali cùng những lời chê bai từ mọi người xung quanh đã khiến cô quyết tâm lấy lại vóc dáng của mình. Trong một lần vô tình xem một trận đấu boxing trên truyền hình, Ali nhanh chóng bị môn thể thao này mê hoặc hấp dẫn. Và cô đã đưa ra quyết định đầy táo bạo: Giấu gia đình để học boxing (quyền anh), rèn luyện cơ thể và thay đổi bản thân mình.
Cha mẹ của Ali là những người theo đạo Hồi, nơi cho rằng con gái không được phép tham gia môn thể thao được mặc định là chỉ dành riêng cho nam giới. Do đó, Ramla Ali cố gắng giấu người thân để bắt đầu hành trình theo đuổi niềm đam mê với môn thể thao này. Mọi thứ bao giờ cũng khởi đầu vô cùng gian nan.
"Tôi bắt đầu tập gym và ăn uống lành mạnh. Trong 2 năm, tôi đã giảm cân từ 82kg xuống còn 60kg", Ali nói về chặng đường thay đổi bản thân của mình.
Ali vẫn còn nhớ như in những ngày đầu mới chập chững bước vào môn quyền anh: "Khi mới bắt đầu tập boxing, tôi là cô gái duy nhất trong phòng tập. Quyền anh nữ thực sự không được ai nhắc đến lúc đó. Tại phòng tôi tập luyện, không có phòng thay đồ cho phụ nữ cho nên sau mỗi buổi tập, tôi phải đợi tất cả võ sĩ nam tắm rửa và thay đồ xong thì mới được vào.
Thường sẽ phải chờ hơn 1 tiếng rưỡi. Bây giờ thì mọi thứ đã khác, có rất nhiều phòng tập thân thiện với phụ nữ. Nhiều nơi phòng thay đồ còn có sẵn những vật dụng thiết yếu dành cho phụ nữ nữa".
Ramla Ali đã kiên trì theo đuổi môn boxing, lĩnh vực từ xưa chỉ có đàn ông thống trị.
Để trở thành một nữ võ sĩ quyền anh chuyên nghiệp, Ali đã phải luyện tập rất nhiều. Cô chia sẻ với Glamour Magazine rằng: "Tôi rèn luyện hai lần một ngày, sáu ngày trong một tuần. Tôi có 3 huấn luyện viên khác nhau phụ trách về kỹ thuật, sức khỏe và điều hòa mọi thứ".
Rào cản khó khăn nhất đối với Ramla Ali khi theo đuổi con đường boxing chuyên nghiệp đó chính là gia đình cô. Tài năng ngày một tỏa sáng của cô giống như giấy không thể gói được lửa rồi vào một ngày cha mẹ Ali cũng biết được sự thật mà con gái mình cố gắng che đậy kỹ lưỡng.
Khi đó, một thành viên trong gia đình đã vô tình thấy Ali tham gia thi đấu quyền Anh trên một kênh truyền hình phát sóng trực tiếp vào năm 2014. Bí mật của cô đã bị bại lộ. Người mẹ nhất quyết "từ mặt con gái" nếu như Ali không chấm dứt công việc "trái với luân thường đạo lý".
Để làm yên lòng gia đình, Ali phải tạm thời dừng lại niềm đam mê ấy. Trong một cuốn sách viết về con đường chinh phục ước mơ, Ali từng chia sẻ rằng sự việc này đã khiến cô "đánh mất điều làm nên hạnh phúc đích thực". Thời điểm đó cô đã rơi vào trầm cảm.
"Nó hoàn toàn làm tan nát trái tim tôi. Tôi học luật ở trường đại học nên đã vào làm việc cho một công ty luật nhưng không cảm thấy thích thú gì" - Ali chia sẻ cảm giác đau đớn khi ấy trong cuộc phỏng vấn với Stylist.
Sự kìm hãm lâu ngày đã làm cho ngọn lửa nhiệt huyết của Ali sôi sục hơn bao giờ hết, đến năm 2015, cô quay lại với quyền anh và vẫn là bí mật với gia đình. Một năm sau, Ali trở thành người phụ nữ Hồi giáo đầu tiên giành chức vô địch quốc gia ở Vương quốc Anh và gia đình cô vẫn không hề hay biết gì.
Dần dà theo thời gian, gia đình Ali lại lần thứ hai phát hiện ra cô vẫn tiếp tục theo đuổi môn quyền anh. Sau khi thấy những chiến thắng vang dội của Ali trên đấu trường vốn được coi là nam giới thống trị và sự rèn luyện bền bỉ không ngừng của cô, cuối cùng gia đình đã chấp nhận sự thật này. Ramla Ali đã yêu boxing như chính bản thân mình vậy, do đó không có gì có thể ngăn cô tiếp tục sống với boxing từng phút từng giờ.
Trong số đó, mẹ Ali là người ủng hộ cô mạnh mẽ nhất. Nữ võ sĩ quyền anh chia sẻ về người mẹ của mình: "Mẹ tôi là chiến binh vĩ đại hơn tôi rất nhiều. Bà đã trải qua vô vàn khó khăn trong cuộc sống nhưng mẹ luôn vượt qua nó bằng nụ cười trên môi. Mẹ tôi không biết chữ nhưng đã nuôi dạy 6 người con nên người, đảm bảo tất cả chúng tôi đều được học hành đầy đủ".
Không chỉ chinh phục lãnh thổ vốn chỉ dành cho nam giới, Ramla Ali còn thành công khi từng bước phá bỏ những "định kiến" của xã hội đối với một phụ nữ từng đến từ một thế giới khác biệt.
CNN gọi cô là "nhà vô địch quyền anh định nghĩa lại vẻ đẹp". Ramla Ali từng cảm thấy rất chật vật với mái tóc xoăn của mình. Khi còn đi học, các nữ sinh trong trường đa phần đến từ Ấn Độ và châu Á, họ đều có mái tóc thẳng mượt. Do đó, cô từng ước rằng mình sẽ giống như những người khác và cố gắng duỗi tóc nhiều nhất có thể. Giờ đây mọi chuyện đã khác, Ali cảm thấy yêu mái tóc của mình vô cùng.
Ali chia sẻ với tờ Harpersbazaar: "Theo thời gian, tôi học cách nâng niu mái tóc của mình và trở nên tự tin hơn. Tôi dần nhận ra trên truyền hình ngày một đa dạng hơn, có cả những cô gái giống như tôi. Và bây giờ tôi kiêu hãnh với mái tóc này: Những lọn tóc xoăn bồng bềnh khác biệt. Làm gì có ai muốn trở thành bản sao của người khác?".
Nữ võ sinh quyền anh yêu mái tóc của mình, tự hào về sự khác biệt của bản thân.
Nữ võ sĩ quyền anh từng làm đại sứ thương hiệu cho một hãng dầu gội nổi tiếng. Câu chuyện của cô đã truyền cảm hứng cho biết bao cô gái khác nâng niu và trân trọng vẻ đẹp cho dù nó có khác biệt đi chăng nữa.
Ramla Ali cũng là người góp phần phá bỏ "khuôn mẫu sẵn có" trong suy nghĩ của nhiều người về một nữ võ sĩ quyền anh. Cô cho hay: "Mọi người luôn cho rằng một nữ boxing thường sẽ trông nam tính hơn hoặc ít nhất là họ phải ăn mặc như đàn ông. Điều đó là hoàn toàn sai lầm.
Với bất kỳ môn thể thao nào, các vận động viên sẽ luôn trông khác nhau vì không phải ai cũng có cơ thể giống nhau. Tôi yêu cơ thể mình và chắc chắn rằng nó không hề nam tính chút nào".
Không chịu bó buộc trong một khuôn khổ, Ali cũng nhanh chóng lấn sân sang lĩnh vực thời trang và làm đẹp khi cô nhận lời làm đại sứ cho một số thương hiệu nổi tiếng gồm Coach, Nike và Pantene. Cô ấy cũng đã ký hợp đồng với IMG Models. Ngoài ra, Cartier và Dior đã thuê Ali làm người mẫu cho họ. Bận rộn là vậy nhưng nữ võ sinh quyền anh luôn biết cách cân bằng giữa boxing và thời trang.
Nữ boxing đã định nghĩa lại vẻ đẹp của một nữ võ sĩ quyền anh, không có gì gọi là "khuôn mẫu điển hình, chuẩn mực" ở đây cả.
Khi bước vào con đường với tư cách là một người mẫu không chuyên, Ali coi sắc đẹp là một động lực chứ không phải là một thứ tài sản hào nhoáng bên ngoài.
"Vẻ đẹp là 100% sức mạnh bên trong chính con người bạn. Bạn phải cảm nhận được điều đó. Có rất nhiều người xinh đẹp ngoài kia nhưng nếu bạn không cảm nhận từ bên trong mình là một người đẹp thì bạn mãi mãi không thể tỏa sáng", Ali nhấn mạnh.
Tháng 9/2019, Ramla Ali đã vinh dự được Meghan Markle, Nữ công tước xứ Sussex, chọn là một trong 15 gương mặt tiêu biểu lên tạp chí Vogue.
Thông điệp về tình yêu bản thân và tôn trọng người khác được Ali lan tỏa mạnh mẽ trên trang Instagram cá nhân với hơn 100.000 người theo dõi. Ramla Ali tin rằng, mạng xã hội có thể là một công cụ tích cực để xây dựng cộng đồng và chia sẻ những ý tưởng về làm đẹp từ những góc nhìn mới. Ví dụ, một trong những người truyền cảm hứng nhất cho Ali đó chính là tay vợt huyền thoại Serena Williams.
"Tôi đã theo dõi cô ấy kể từ lần đầu tiên tham gia Instagram. Tôi yêu cô ấy vì Serena Williams không ngại là chính mình. Serena luôn yêu thương và tự hào về vẻ đẹp tự nhiên của cô ấy. Tôi thích điều đó vì không ai là hoàn hảo cả. Nếu ai cũng có suy nghĩ như Serena thì thế giới này thật tuyệt vời biết bao", Ali chia sẻ thêm.
Bông hồng đặc biệt luôn được các tạp chí và hãng thời trang ưu ái.
Tham dự Thế vận hội Olympic là đích đến của nhiều vận động viên trên khắp thế giới và Ali cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên vì nhiều lý do khác nhau mà cô không thể đại diện cho Vương quốc Anh tham gia thi đấu. Mặc dù vậy, Ali vốn là một bông hồng gai góc và bản lĩnh, không có bất kỳ điều gì khiến cô bỏ cuộc.
Ali đã cùng Richard Moore, huấn luyện viên và cũng là bạn đời của cô quyết tâm vạch ra một kế hoạch để Ali có thể đại diện cho quê hương Somalia thi đấu Thế vận hội. Nhưng quá trình này vô cùng khó khăn, cả hai đều không có kinh nghiệm và cũng ít mối quan hệ. Họ phải tự mình lo tài chính, kinh phí, tổ chức các cuộc gặp mặt, tham gia vô số cuộc họp để tìm kiếm sự giúp đỡ với hy vọng thành lập một Liên đoàn Quyền anh Somali, nơi mà có thể giúp Ali thực hiện ước mơ cháy bỏng.
Richard Moore, vị huấn luyện viên và người chồng luôn đồng hành với Ali chinh phục mọi thử thách.
Liên tiếp gặp những thất bại, Ali không hề nao núng. Cô đã quyết định dùng câu chuyện của đời mình để lan tỏa đến cộng đồng mạnh mẽ, tạo ra sự chú ý nhất định. Và thành công luôn đến với những người kiên trì đến cùng. Somalia và AIBA, Liên đoàn quyền anh quốc tế đã tổ chức các cuộc họp bàn với nhau. Tại Olympic Tokyo 2020, Ali chính thức trở thành đại diện cho quê nhà Somalia tham dự môn boxing. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Somali có một tay đấm boxing nữ tham dự Olympic.
Sau khi tham gia thi đấu Thế vận hội, Ali chưa từng cho phép mình được nghỉ ngơi. Cô tiếp tục chinh phục những đỉnh cao khác. Mới đây, Ramla Ali đã làm nên một chiến thắng lịch sử khi cô dễ dàng đánh bại Crystal Garcia Nova trong trận quyền anh hôm 21/8.
Ramla Ali được thế giới tung hô khi cô trở thành người chiến thắng ở trận quyền anh nữ đầu tiên trong lịch sử được tổ chức tại Saudi Arabia. Với quốc gia Trung Đông này, việc phụ nữ được thượng đài quyền anh là chuyện hiếm. Một trận đấu của một nửa thế giới được tổ chức tại Saudi Arabia rõ ràng là cột mốc lịch sử.
Cô gái đã làm nên lịch sử cho phụ nữ ở mặt trận boxing.
Eddie Hearn, ông bầu nổi tiếng trong giới quyền anh, đã phải phát biểu rằng: "Các trận tranh đai vô địch thế giới luôn tuyệt vời, nhưng chiến thắng của Ramla Ali mới là lịch sử. Đó thật sự là một di sản. Tôi tin cô ấy sẽ trở thành một nhà vô địch trong tương lai".
Không chỉ thành công trong lĩnh vực boxing và thời trang, Ramla Ali còn trở thành gương mặt tiêu biểu cho cuộc đấu tranh bình đẳng giới và chống phân biệt chủng tộc. Cô đang nỗ lực cố gắng từng ngày để đem câu chuyện của mình truyền cảm hứng cho những người phụ nữ khác có số phận tương tự.
Cô đã thành lập Câu lạc bộ Sisters, nơi cung cấp học boxing miễn phí hàng tuần, chỉ dành cho phụ nữ London với mục đích giúp họ nhìn thấy tài năng tiềm ẩn và đem lại sự mạnh mẽ để họ vượt qua những mặc cảm về quá khứ bị bạo hành, tấn công.
Với sự tài trợ từ Nike, Câu lạc bộ Sisters hiện tổ chức các lớp học ở nhiều địa điểm khác nhau trên khắp London. Jake Meskell, người truyền thông cho câu lạc bộ này chia sẻ rằng: "Họ cảm thấy an toàn vì đó là tình chị em. Mọi người đều là bạn của nhau. Họ quan tâm và chăm sóc lẫn nhau".
Hình vẽ về Ali trên một góc phố ở London cho thấy sự tác động mạnh mẽ của cô với cộng đồng.
Ali cũng thường xuyên tham gia các hoạt động nhân đạo và từ thiện. Vào tháng 12/2019, cô đã cùng với UNICEF của Anh có chuyến đi đến Jordan để thăm một trại tị nạn chỉ cách biên giới Syria 12km. Sau chuyến đi này, cô nhận ra tầm quan trọng về việc sử dụng tiếng nói của mình trở thành sức mạnh giúp cộng đồng thay đổi một cách tích cực hơn.
Ali muốn trở lại Somalia vào một ngày nào đó để kết nối lại nơi cô từng sinh ra. Ali hy vọng sẽ sớm biến ước mơ đó thành hiện thực. "Hãy chọn sự dũng cảm", đó là thông điệp mà ngày nay Ali muốn lan tỏa đến hàng triệu người khác trên thế giới.
"Tôi từng nhiều lần thất bại trong cuộc đời nhưng tôi đã chọn cách không để tâm đến nó. Tôi chưa bao giờ để chữ 'không thể' ngăn cản tôi làm điều gì đó. Boxing là một minh chứng rõ ràng nhất" - Ramla Ali.
Nguồn: CNN, Harpersbazaar, Glamourmagazine
