Phó Thủ tướng yêu cầu di dân để nhà máy điện hạt nhân trước 30/6

Tại cuộc họp rà soát tiến độ dự án điện hạt nhân Ninh Thuận diễn ra chiều 18/6, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh đây là lĩnh vực mới tại Việt Nam, với yêu cầu rất khắt khe về độ an toàn.

Do đó, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương và các tập đoàn, qua thực tiễn nghiên cứu, tìm hiểu, làm việc với các đối tác, tập trung rà soát, hoàn thiện thể chế, trong đó có Luật Năng lượng nguyên tử sửa đổi, phục vụ việc phát triển ngành công nghiệp năng lượng nguyên tử cũng như dự án nhà máy điện hạt nhân.

Về công nghệ, Phó Thủ tướng yêu cầu phải nghiên cứu, đánh giá và sử dụng công nghệ tốt nhất, tin cậy nhất, an toàn nhất, đã được kiểm chứng trên thực tế cho hai nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam.

Về đào tạo nguồn nhân lực, Phó Thủ tướng cho rằng đây không chỉ là trách nhiệm riêng của Bộ Giáo dục và Đào tạo, mà còn của các bộ, ngành và tập đoàn liên quan, cần được triển khai sớm.  Các bộ, ngành và tập đoàn cần chuẩn bị sẵn sàng cho việc tiếp nhận chuyển giao công nghệ và vận hành các nhà máy điện hạt nhân.

Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương và các tập đoàn tiếp tục chủ động triển khai những nhiệm vụ được giao, không chờ đợi. Trong quá trình triển khai, nếu phát sinh những vấn đề vượt thẩm quyền thì báo cáo ngay về Bộ Công Thương để tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết.

Phó Thủ tướng giao Bộ Công Thương là cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân và chủ trì đàm phán với các đối tác chủ động kiến nghị kiện toàn hoặc nâng cấp đoàn đàm phán nếu cần thiết. 

Song song đó, Bộ Công Thương khẩn trương phối hợp với các bộ, cơ quan ban hành kế hoạch triển khai Nghị quyết 189 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt đầu tư xây dựng dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận và đề xuất cơ chế điều chỉnh chủ trương đầu tư. Bộ Công Thương cần phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất hướng giải quyết các kiến nghị của tỉnh Ninh Thuận, hoàn thành trước ngày 30/6.

Bộ Khoa học và Công nghệ có nhiệm vụ chủ trì rà soát, thống nhất lại ranh giới, khoảng cách an toàn từ hàng rào các nhà máy điện hạt nhân đến khu dân cư, hướng dẫn UBND tỉnh Ninh Thuận triển khai, hoàn thành trước ngày 25/6.

Đồng thời, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, các bộ, ngành liên quan và Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường tiếp tục rà soát, khẩn trương hoàn thiện dự án Luật Năng lượng nguyên tử sửa đổi, trình Quốc hội thông qua. Theo yêu cầu, dự thảo Luật cần có điều khoản giao Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xử lý những vấn đề chưa có trong quy định của Luật.

Ngoài ra, chậm nhất trong tháng 8, Bộ Khoa học và Công nghệ phải hoàn thành Báo cáo đánh giá cơ sở hạ tầng điện hạt nhân của Việt Nam theo đúng tiêu chuẩn của Cơ quan Năng lượng nguyên tử Quốc tế (IAEA).

Về kinh phí để tỉnh Ninh Thuận thực hiện dự án di dân, tái định cư, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, trước mắt phân bổ 3.236 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương và báo cáo Thủ tướng trước ngày 30/6.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan chủ động đàm phán với các đối tác về thoả thuận cung cấp tín dụng cho các dự án nhà máy điện hạt nhân, trong đó cần làm rõ trách nhiệm của các bên và cơ chế thanh toán.

Đối với tỉnh Ninh Thuận, Phó Thủ tướng yêu cầu hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng trong năm 2025, đồng thời tiếp tục làm việc với Bộ Công Thương để thống nhất những kiến nghị về thể chế liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư, để trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Địa phương phải tăng cường kiểm tra, giám sát, không để xảy ra tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, bảo đảm người dân đến nơi ở mới có cuộc sống ổn định.

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn cũng đề nghị các Tập đoàn EVN, PVN tích cực tham gia các đoàn đàm phán, phối hợp chặt chẽ với tỉnh Ninh Thuận trong công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư.