Thách thức mới và cơ hội lớn
Tại Hội thảo “Một chạm vạn niềm tin - Kiến tạo tương lai thanh toán số” do Báo Tiền Phong tổ chức sáng 7/10, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Tiến Dũng chỉ ra rằng ngành ngân hàng đang đứng trước những thách thức mới mẻ của kỷ nguyên số, như sự xuất hiện của tài sản số (token), đồng tiền ổn định (stablecoin), trí tuệ nhân tạo (AI), và xu hướng mô-đun hóa dịch vụ ngân hàng.
"Mỗi thay đổi đều mở ra cơ hội, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cao về quản trị rủi ro, bảo mật và an toàn hệ thống", lãnh đạo NHNN nhấn mạnh.
Theo Phó Thống đốc, thực tế cho thấy sự phát triển của dịch vụ thanh toán Việt Nam trong thời gian qua là hết sức mạnh mẽ. Hệ thống của NAPAS có quy mô giao dịch gấp 5 lần GDP, với những ngày cao điểm lên tới 120.000 tỷ đồng, tương đương 6 tỷ USD mỗi ngày, phản ánh tốc độ phát triển vượt bậc của hạ tầng thanh toán và lòng tin của người dùng.
Bên cạnh đó, các ngân hàng thương mại, trung gian thanh toán như Vietcombank, SHB, Momo, Viettel Money… đã trở thành động lực thúc đẩy kinh tế số, giúp dòng tiền lưu thông nhanh, an toàn và minh bạch hơn.
Phó Thống đốc khẳng định, mục tiêu cao nhất của mọi chính sách, công nghệ hay sáng kiến của ngành Ngân hàng vẫn là phục vụ người dân và doanh nghiệp. Mọi nỗ lực chuyển đổi số, đổi mới công nghệ hay kết nối liên ngành nếu không mang lại lợi ích trực tiếp cho người sử dụng thì đều không có ý nghĩa.
Đồng thời, Phó Thống đốc cũng bày tỏ mong muốn các ngân hàng, trung gian thanh toán và doanh nghiệp công nghệ cùng tiếp tục hợp tác, chia sẻ và hành động, để người dân có thể sử dụng dịch vụ ngân hàng tiện lợi, chi phí hợp lý, an toàn và liên tục.
Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hoạt động liên tục của hệ thống ngân hàng, song song với đảm bảo an toàn, bảo mật - hai yếu tố được coi là nền tảng niềm tin của khách hàng trong môi trường số hóa.

Ông Phạm Tiến Dũng - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước. (Ảnh: SBV)
Hướng tới hệ sinh thái thanh toán thống nhất, tiện ích toàn diện
Bên cạnh những thách thức và cơ hội, Phó Thống đốc cũng chỉ ra hạ tầng thanh toán của Việt Nam vẫn còn phân mảnh, chưa thực sự thuận tiện. Lãnh đạo NHNN đã chỉ ra một vấn đề khi người dân tham gia giao thông công cộng, đặc biệt là tàu điện đô thị, họ vẫn phải sử dụng nhiều loại thẻ khác nhau cho từng tuyến.
Theo Phó Thống đốc, nếu cả hệ thống chỉ giải quyết tốt một vấn đề duy nhất, đó là tích hợp các phương thức thanh toán cho giao thông công cộng, thì đó cũng đã là một bước tiến rất lớn, góp phần trực tiếp vào mục tiêu phục vụ người dân.
Phó Thống đốc chia sẻ trong nhiều năm qua, NHNN đã làm việc với các đơn vị quản lý vận tải để tìm hướng liên thông, nhưng còn vướng ở sự khác biệt tiêu chuẩn giữa các nhà tài trợ dự án.
Tuy nhiên, với quyết tâm của Tổng công ty Đường sắt đô thị Hà Nội và các ngân hàng thương mại, triển vọng hợp tác đang dần mở ra. Ngành ngân hàng đặt mục tiêu đưa các phương tiện thanh toán hiện có - thẻ ngân hàng, ví điện tử, mobile banking vào sử dụng trong giao thông công cộng, giúp người dân có thể thanh toán bằng chính tài khoản của mình mà không cần qua nhiều khâu trung gian.
Từ câu chuyện giao thông công cộng, Phó Thống đốc mở rộng vấn đề sang triết lý phát triển của ngành ngân hàng trong kỷ nguyên số. Theo đó, mọi dịch vụ phải dựa trên ba trụ cột - tiện ích, chi phí hợp lý và an toàn.
Lãnh đạo NHNN cho rằng “tiện” và “lợi” là hai từ khóa quan trọng nhất trong hành trình đổi mới dịch vụ. Tiện lợi để người dân sẵn sàng sử dụng, và chi phí hợp lý để khuyến khích giao dịch không tiền mặt.
"Không thể có chuyện một vé tàu điện giá 15.000 đồng lại phải trả thêm 1.000 đồng phí giao dịch, đó là điều không thể chấp nhận trong một hệ thống tài chính hiện đại. Mục tiêu của ngân hàng phải là mang đến trải nghiệm dễ dàng, nhanh chóng và tiết kiệm nhất cho khách hàng, đồng thời vẫn đảm bảo an toàn và bảo mật tuyệt đối", Phó Thống đốc nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, Phó Thống đốc cũng đánh giá cao các ngân hàng và công ty công nghệ tài chính (fintech) đã chủ động ứng dụng Open API, ngân hàng mở, và tài chính nhúng, giúp dịch vụ ngân hàng len vào từng ngóc ngách của đời sống.
“Ngân hàng mà không thấy ngân hàng ở đâu cả”, đó chính là hình ảnh mà ngành đang hướng tới, khi các tiện ích tài chính được tích hợp sâu vào các nền tảng thương mại, giao thông, tiêu dùng, mà không cần người dùng phải nhận ra sự hiện diện của ngân hàng.
Hiện nay, Việt Nam đã ban hành thông tư về Open API, tạo khung pháp lý cho các ngân hàng và doanh nghiệp công nghệ kết nối với nhau thông qua hệ thống chuẩn mở. Dù chưa đạt đến mức độ quy định như PSD2 của châu Âu, nhưng đây là bước khởi đầu quan trọng, đánh dấu nỗ lực của NHNN trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hợp tác đa ngành.
Cơ chế này giúp các bên liên kết với nhau như “hệ thống đường ống tiêu chuẩn”, dễ dàng kết nối, chia sẻ dữ liệu và mở rộng hệ sinh thái thanh toán thông minh.
Ngày 4/11 tại TP HCM, Diễn đàn Đầu tư Việt Nam (VIF), do Trang TTĐT Tổng hợp VietnamBiz và Việt Nam Mới tổ chức, trở lại với loạt nội dung nóng: “Bức tranh vĩ mô – bất động sản – thị trường tài chính – chứng khoán: Con đường thịnh vượng của Việt Nam”.
Sự kiện quy tụ chuyên gia kinh tế, nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo ngân hàng, các quỹ và hàng trăm nhà đầu tư, cùng phân tích triển vọng vĩ mô, chính sách, bất động sản, ngân hàng, tài sản số và chu kỳ mới của chứng khoán.
Trải qua nhiều mùa tổ chức, VIF đã khẳng định vị thế diễn đàn đầu tư số 1 Việt Nam, nơi kết nối tri thức và vốn đầu tư.
Thông tin chi tiết: vietnaminvestmentforum.vn
Đăng ký mua vé hoặc tham gia khảo sát để có cơ hội nhận vé mời đặc biệt.