Thông tin trên được nêu cụ thể trong văn bản Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng trả lời phiếu chất vấn của đại biểu Quốc hội, do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố ngày 15/7.
Văn bản trên cho biết, thực hiện nhiệm vụ được giao tại Nghị định 67/2014/NĐ-CP ngày 07/7/2014 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản (Nghị định 67), NHNN đã ban hành các Thông tư hướng dẫn triển khai và nhiều văn bản chỉ đạo, đôn đốc các ngân hàng thương mại và NHNN chi nhánh 28 tỉnh, thành phố ven biển đẩy mạnh triển khai thực hiện, làm tốt công tác tuyên truyền chính sách.
Kết quả, từ năm 2014 đến ngày 31/12/2017 (thời điểm dừng thực hiện ký kết mới hợp đồng cho vay đóng mới, nâng cấp tàu), các ngân hàng đã ký hợp đồng tín dụng đối với ngư dân để cho vay đóng mới, nâng cấp 1.177 tàu (chiếm 45,2% tổng số tàu cần đóng mới do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phân bổ cho các địa phương giai đoạn 2014 – 2020), với tổng số tiền cam kết cho vay đạt trên 11.700 tỷ đồng.
Đến cuối quý 1/2022, tổng dư nợ cho vay theo Chương trình là 9.482 tỷ đồng, tỷ lệ nợ xấu là 67,26%. Trong đó có tới 23/27 tỉnh, thành phố có tỷ lệ nợ xấu cao trên 50%, tại Bình Định tỷ lệ nợ xấu là 98%.
Trước thực trạng đó, để hạn chế nợ xấu phát sinh và hỗ trợ ngư dân trong quá trình vay, trả nợ ngân hàng, Thống đốc cho biết đã và đang có những hướng tháo gỡ.
Cụ thể, đối với những khó khăn, vướng mắc liên quan đến ngành ngân hàng và thuộc thẩm quyền của NHNN: NHNN đã có văn bản chỉ đạo 04 ngân hàng thương mại nhà nước, NHNN chi nhánh 27 tỉnh, thành phố ven biển thực hiện rà soát, đánh giá, phân loại thực trạng, hiệu quả hoạt động của từng khách hàng vay vốn theo Nghị định 67; theo dõi nợ quá hạn, nợ xấu theo từng loại nguyên nhân; tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan để xác định rõ nguyên nhân chủ tàu không trả nợ vay đúng hạn để có hướng xử lý cụ thể, hiệu quả đối với từng trường hợp.
NHNN đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại thực hiện các biện pháp hỗ trợ khách hàng trong trường hợp ngư dân gặp khó khăn chưa trả được nợ vay khi đến hạn như: cơ cấu lại thời hạn trả nợ; ưu tiên thu nợ gốc trước, nợ lãi sau; tạo điều kiện hỗ trợ ngư dân có nhu cầu chuyển đổi chủ tàu do không đủ năng lực tiếp tục đánh bắt,…
Đối với những khó khăn vướng mắc thuộc thẩm quyền xử lý của các bộ, ngành, đơn vị khác làm ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của ngư dân (như tàu đóng mới kém chất lượng, năng lực khai thác yếu kém, ngư trường khai thác không thuận lợi, chính sách bảo hiểm chưa hiệu quả, chuyển đổi nghề khai thác,…), NHNN đã kịp thời nắm bắt và nhiều lần báo cáo Thủ tướng Chính phủ, tổng hợp gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính để xem xét xử lý, đồng thời đề xuất giải pháp hoàn thiện cơ chế, chính sách để đảm bảo hiệu quả triển khai chương trình.
Để xử lý những tồn tại, vướng mắc hiện nay, đặc biệt là hỗ trợ ngư dân khai thác thủy sản hiệu quả hơn, Thống đốc cho rằng cần triển khai đồng bộ các giải pháp với sự phối hợp của nhiều bộ, ngành, địa phương, cụ thể: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẩn trương phối hợp các đơn vị có liên quan sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách theo Nghị định 67; Các bộ, ngành, địa phương thực hiện rà soát lại nguồn thủy sản, ngư trường, quy hoạch phát triển tàu cá, hướng dẫn ngư dân tổ chức lại sản xuất để phát triển bền vững; đẩy mạnh triển khai các chính sách hỗ trợ bảo hiểm, hỗ trợ tiền dầu, duy tu, bảo dưỡng.
