Theo ArcTechina, một khảo sát toàn cầu do Stack Overflow thực hiện với sự tham gia của gần 50.000 lập trình viên đã ghi nhận một xu hướng nghịch lý: mặc dù số lượng người dùng các công cụ AI như GitHub Copilot, ChatGPT và Cursor ngày càng tăng, mức độ tin tưởng vào kết quả do AI tạo ra lại đang sụt giảm đáng kể. Tỷ lệ lập trình viên đánh giá cao độ tin cậy của AI trong viết mã đã giảm từ 40% xuống chỉ còn 29% trong vòng một năm qua.
Sự phổ biến của mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) đã làm thay đổi đáng kể cách các lập trình viên viết và kiểm thử mã. Nhiều người sử dụng công cụ AI để tăng tốc độ làm việc, nhất là trong các tác vụ lặp lại hoặc xử lý mã mẫu. Tuy nhiên, hiệu quả thực tế không hoàn toàn như kỳ vọng. Theo báo cáo, một trong những vấn đề chính là AI thường đưa ra "giải pháp gần đúng, nhưng không hoàn toàn đúng", khiến người dùng phải tốn nhiều thời gian hơn để kiểm tra và sửa lỗi phát sinh từ những đoạn mã tưởng chừng như hợp lý.
Minh họa về Cursor - một công cụ tích hợp AI hỗ trợ lập trình viên gợi ý tên file, đoạn mã và xử lý đầu vào
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH
Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng đối với các lập trình viên mới vào nghề. Họ có xu hướng tin tưởng hoàn toàn vào mã nguồn do công cụ AI tạo ra mà thiếu kỹ năng đánh giá độc lập. Hệ quả là những lỗi phức tạp, khó phát hiện được đưa vào hệ thống, làm gia tăng rủi ro trong quá trình phát triển phần mềm. Stack Overflow ghi nhận nhiều trường hợp người dùng phải quay lại diễn đàn sau khi gặp lỗi với mã do AI đề xuất - một dấu hiệu cho thấy AI chưa thể thay thế hoàn toàn vai trò của cộng đồng kỹ thuật.
Mặc dù những công cụ này tiếp tục được sử dụng rộng rãi, lập trình viên cũng tỏ ra thận trọng hơn. Phần lớn người tham gia khảo sát cho biết họ cảm thấy khó xác định khi nào nên sử dụng AI và khi nào nên tự viết mã. Áp lực từ phía quản lý cũng là một yếu tố khiến nhiều người phải sử dụng AI bất chấp các lo ngại, vì mục tiêu chung là cải thiện năng suất và rút ngắn thời gian phát triển sản phẩm.
Ngoài ra, một số nhà phát triển phàn nàn việc tích hợp công cụ AI vào môi trường làm việc hiện tại chưa đủ linh hoạt hoặc hiệu quả, dẫn đến các lỗi tương thích hoặc làm gián đoạn quy trình. Mặc dù AI có thể cung cấp gợi ý nhanh và đôi khi hữu ích, việc thiếu khả năng nhận biết ngữ cảnh sâu sắc và hiểu mục tiêu tổng thể của dự án khiến các công cụ này vẫn mang tính hỗ trợ hơn là thay thế.
Trong lúc công nghệ AI tiếp tục phát triển nhanh chóng, khảo sát của Stack Overflow cho thấy một thông điệp quan trọng: sự phổ biến không đồng nghĩa với sự chấp nhận vô điều kiện. Các công cụ AI có thể giúp tăng hiệu suất làm việc nhưng cần được sử dụng một cách có kiểm soát và hiểu biết. Cộng đồng lập trình viên và các nhà quản lý kỹ thuật cần cùng nhau xây dựng khung hướng dẫn rõ ràng về cách khai thác công nghệ AI sao cho hiệu quả mà không đánh đổi chất lượng hoặc độ an toàn của sản phẩm.
