Từng được kỳ vọng sẽ chấm dứt kỷ nguyên 'loạn lạc' của các chuẩn kết nối, nhưng USB-C ngày nay lại đang biến thành một 'cơn ác mộng' cho người dùng. Mọi sợi cáp đều có vẻ ngoài y hệt nha, nhưng có khác biệt về tốc độ sạc lẫn truyền dữ liệu.
Cáp USB-C không đi đúng con đường từng được kỳ vọng?
Ra đời năm 2014, USB Type-C mang theo lời hứa hẹn về một thế giới công nghệ đơn giản với một cổng, một cáp cho tất cả mọi thứ, từ sạc điện thoại, kết nối máy in cho đến truyền dữ liệu trên máy tính. Thậm chí nó còn có thể cắm được cả hai chiều. Thế nhưng, kỷ nguyên trong mơ đó đã không bao giờ đến.

Cáp USB-C ra đời với hy vọng 'thống nhất' các chuẩn USB cũ kỹ
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH SLASHGEAR
Ngày nay, chính sự tiện lợi trong thiết kế của USB-C lại gây ra sự nhầm lẫn tai hại. Mặc dù cổng kết nối là một, nhưng khả năng bên trong mỗi sợi cáp lại là câu chuyện hoàn toàn khác.
'Ma trận' thông số đằng sau vẻ ngoài tương đồng
Một sợi cáp USB-C bạn mua vội ở cửa hàng tiện lợi và một sợi cáp cao cấp đi kèm laptop có thể trông không khác gì nhau, nhưng sự thật là:
- Về tốc độ truyền dữ liệu: Một sợi cáp có thể bị giới hạn ở chuẩn USB 2.0 cũ kỹ với tốc độ chỉ 480 Mbps (chỉ đủ chép vài file nhỏ). Trong khi đó, một sợi cáp khác có thể hỗ trợ chuẩn USB4 mới nhất với tốc độ lên đến 80 Gbps - nhanh hơn gấp 160 lần.
- Về công suất sạc: Sự khác biệt còn lớn hơn. Có những sợi cáp giá rẻ chỉ hỗ trợ sạc 15-18W, trong khi những loại cáp hỗ trợ công nghệ Power Delivery (PD) có thể tải được công suất lên đến 240W, đủ sức sạc cho cả những chiếc laptop gaming mạnh mẽ nhất. Vì thế, khi chọn sai cáp, chiếc laptop của bạn có thể sạc cả ngày không đầy.
- Về khả năng xuất hình ảnh: Không phải cáp USB-C nào cũng có thể dùng để xuất hình ảnh ra màn hình ngoài. Tính năng này đòi hỏi cáp phải hỗ trợ "Alt Mode" DisplayPort hoặc HDMI, một điều mà nhiều loại cáp giá rẻ đã cắt bỏ.

Có những sợi cáp USB-C 'cân' được cả việc sạc pin cho laptop gaming
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH SLASHGEAR
Làm sao để chọn đúng và không lãng phí tiền?
Trước khi mua, bạn cần xác định đúng nhu cầu của bản thân. Nếu chỉ để sạc điện thoại, hãy ưu tiên cáp có công suất (W) phù hợp. Nếu để truyền file lớn, hãy tìm thông số tốc độ (Gbps). Nếu để xuất ra màn hình, hãy chắc chắn nó có hỗ trợ 'Alt Mode'.
Cách chắc chắn nhất là kiểm tra thông tin trên bao bì hoặc trang bán hàng trực tuyến. Các nhà sản xuất uy tín luôn ghi rõ tốc độ truyền dữ liệu và công suất sạc tối đa.
Với những sợi cáp cũ không còn hộp, hãy tìm logo của tổ chức USB-IF trên đầu chuôi cắm. Các cáp được chứng nhận sẽ có logo 'Certified USB' kèm thông số tốc độ và công suất. Nếu cáp không có bất kỳ ký hiệu nào, hãy dùng chiều dài của nó để phán đoán. Cáp càng dài thì chuẩn công nghệ càng cũ. Một sợi cáp dài hơn 2 - 3 mét chắc chắn không phải là loại hỗ trợ các chuẩn USB 3.1 hay USB4 tốc độ cao, vốn bị giới hạn ở chiều dài dưới 1 mét.
Nhìn chung, đừng để sự tiện lợi của thiết kế USB-C đánh lừa bạn. Hiểu rõ nhu cầu và trang bị kiến thức cần thiết sẽ giúp bạn khai thác tối đa sức mạnh của thiết bị và tránh những phiền toái không đáng có.