Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho biết đang lấy ý kiến của các tổ chức, cá nhân đối với Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 01/2014/TT-NHNN ngày 10/12/2014 của Thống đốc NHNN hướng dẫn việc tổ chức thực hiện hoạt động quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước.
Trong đó, NHNN dự kiến sửa đổi quy định Điều 3 về xây dựng mức dự trữ ngoại hối nhà nước hàng năm. Theo đó, dự thảo mới bổ sung về cơ sở xác định mức dự trữ ngoại hối nhà nước dự kiến hàng năm "Dự kiến về nhu cầu can thiệp thị trường và cho các yêu cầu đột xuất, cấp bách của Nhà nước”.
Ngoài ra dự thảo còn bãi bỏ điểm e về "Dự kiến khả năng mua ngoại hối bổ sung dự trữ ngoại hối Nhà nước cho năm tiếp theo" để phù hợp với thực tế triển khai tại NHNN.
NHNN cho hay lý do của việc sửa đổi bổ sung này là khó có thể dự báo riêng nhu cầu can thiệp mua hay can thiệp bán ngoại tệ, NHNN chỉ có thể dự báo lượng ngoại tệ can thiệp ròng trên cơ sở dự báo về cán cân thanh toán quốc tế.
Cần xem xét "tình hình thanh khoản đồng Việt Nam" khi thực hiện can thiệp thị trường ngoại tệ
NHNN cũng đề xuất sửa Điều 15 Thông tư 01 thành “Can thiệp thị trường trong nước” để phù hợp với quy định tại Nghị định 50.
Theo đó, trong Điều 15 về can thiệp thị trường trong nước, NHNN đã sửa đổi bổ sung về việc thực hiện can thiệp thị trường trong nước thông qua các hình thức mua, bán ngoại tệ với đồng Việt Nam dưới hình thức mua, bán ngoại tệ giao ngay; mua, bán ngoại tệ kỳ hạn; mua, bán quyền chọn mua, quyền chọn bán ngoại tệ hoặc các hình thức mua bán khác do Thống đốc quyết định; hoán đổi ngoại tệ với đồng Việt Nam và các hình thức can thiệp thị trường trong nước khác được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Việc bán ngoại tệ cho các dự án đã được Chính phủ bảo lãnh và cam kết chuyển đổi ngoại tệ sẽ được thực hiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước về hướng dẫn quy trình chuyển đổi ngoại tệ của Ngân hàng Nhà nước cho các dự án được Chính phủ cam kết bảo lãnh và hỗ trợ chuyển đổi ngoại tệ.
Nội dung phương án can thiệp thị trường trong nước bao gồm: thời gian can thiệp, loại ngoại tệ can thiệp, tỷ giá can thiệp, số lượng ngoại tệ can thiệp, hình thức can thiệp, đối tác thực hiện can thiệp và các nội dung khác có liên quan.
Theo NHNN, trong quy định hiện nay chưa đề cập đến yếu tố “tình hình thanh khoản đồng Việt Nam”, trong khi đây là một yếu tố quan trọng cần cân nhắc, xem xét khi thực hiện can thiệp thị trường ngoại tệ. Đồng thời, quy định về tình hình thị trường ngoại tệ và tình hình thanh khoản VND sẽ bao hàm đầy đủ hơn các yếu tố cần thiết để quyết định phương án can thiệp. Vì vậy cần bổ sung yếu tố này vào Thông tư.
Ngoài ra, để có sự linh hoạt trong việc xây dựng phương án can thiệp, cần bổ sung thêm “Các yếu tố khác tùy theo từng trường hợp cụ thể (nếu có)”.
Tỷ giá mua, bán ngoại tệ của NHNN
NHNN cũng sửa đổi, bổ sung Điều 9 (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 4 Điều 1 Thông tư 01/2020/TT-NHNN) về mua bán ngoại tệ giữa dự trữ ngoại hối chính thức với ngân sách nhà nước.
Về mua ngoại tệ từ ngân sách nhà nước, căn cứ vào kế hoạch bán ngoại tệ hằng năm của ngân sách và văn bản đề nghị bán ngoại tệ của Bộ Tài chính và/hoặc các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Sở Giao dịch thực hiện mua ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối nhà nước từ ngân sách nhà nước với tỷ giá quy định tại khoản 3 Điều này.
Về bán ngoại tệ cho ngân sách nhà nước, căn cứ văn bản đề nghị mua ngoại tệ của Bộ Tài chính để đáp ứng nhu cầu ngoại tệ cho ngân sách nhà nước, Vụ Quản lý ngoại hối phối hợp với Vụ Chính sách tiền tệ, Sở Giao dịch xây dựng phương án cân đối bán ngoại tệ cho ngân sách nhà nước trình Thống đốc phê duyệt và thông báo với Bộ Tài chính.
Theo NHNN, căn cứ vào phương án cân đối bán ngoại tệ đã được Thống đốc phê duyệt, Sở Giao dịch thực hiện việc bán ngoại tệ cho ngân sách nhà nước với tỷ giá quy định tại khoản 3 điều này.
Đối với trường hợp mua, bán đô la Mỹ, tỷ giá mua và tỷ giá bán ngoại tệ bằng tỷ giá can thiệp tại phương án can thiệp; nếu tại thời điểm thực hiện không có phương án can thiệp hoặc tại phương án can thiệp không có tỷ giá giao ngay thì áp dụng tỷ giá mua và tỷ giá bán ngoại tệ bằng tỷ giá trung tâm.
Đối với trường hợp mua, bán ngoại tệ khác ngoài đô la Mỹ, tỷ giá mua và tỷ giá bán ngoại tệ được áp dụng trên cơ sở tỷ giá tính chéo của tỷ giá xác định tại điểm a khoản này và tỷ giá bình quân của giá mua và giá bán giữa loại ngoại tệ được mua, bán và đô la Mỹ được niêm yết trên thị trường ngoại hối quốc tế thông qua hệ thống mạng thông tin Refinitiv hoặc Bloomberg trước 10 giờ sáng của ngày giao dịch.
Trong một số giai đoạn, phương án can thiệp của NHNN chỉ có tỷ giá mua/bán kỳ hạn, trong khi giao dịch mua/bán giữa NSNN và NHNN thông thường áp dụng tỷ giá giao ngay. Để giải quyết vướng mắc nêu trên, Thông tư 01 cần bổ sung thêm quy định về tỷ giá áp dụng (là tỷ giá trung tâm) để vẫn đảm bảo thực hiện được giao dịch giữa NHNN và NSNN trong trường hợp phương án can thiệp không có nội dung về tỷ giá can thiệp giao ngay
Liên quan đến việc công bố tỷ giá trung tâm trên cổng thông tin điện tử của NHNN, để tránh việc chồng chéo quy định, đảm bảo tính thống nhất trong việc công bố thông tin của NHNN, dự thảo Thông tư bãi bỏ quy định khoản 16 Điều 1 Thông tư 01/2020/TT-NHNN.
V