Nhiều ca bị u gan nguy hiểm nhưng xét nghiệm chỉ điểm ung thư "bình thường"

Tại Hội nghị lần thứ nhất của Hội hình ảnh Ung thư Việt Nam, chủ đề "Hình ảnh học ung thư vùng bụng - chậu", vừa diễn ra ở Bệnh viện Bình Dân (TPHCM), PGS.TS Phạm Hồng Đức, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Xanh Pôn đã có bài báo cáo về hình ảnh học các bệnh u gan hiếm gặp.

Theo báo cáo, trong thực hành chẩn đoán hình ảnh gan mật, các tổn thương phổ biến như ung thư biểu mô tế bào gan (HCC), ung thư đường mật (ICC) hay di căn gan đã có các hướng dẫn chẩn đoán rõ ràng.

Tuy nhiên, nhóm u gan hiếm gặp luôn là một "vùng tối" đầy thách thức, do hình ảnh không điển hình, chồng lấp và thường bị chẩn đoán nhầm.

Báo cáo viên đã thông tin nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 2.212 bệnh nhân có khối u gan, được thực hiện sinh thiết kim lõi dưới hướng dẫn của siêu âm tại Bệnh viện K (cơ sở Tân Triều), trong thời gian từ tháng 1/2022 đến tháng 7/2024.

Trong nghiên cứu trên, các bác sĩ phân tích tần suất, đặc điểm dịch tễ, lâm sàng và đối chiếu các dấu hiệu hình ảnh đặc trưng trên CT/MRI với kết quả giải phẫu bệnh.

Kết quả cho thấy, trong tổng số ca được sinh thiết, có 38 trường hợp phát hiện u gan hiếm gặp, chiếm tỷ lệ 1,72%. Về bản chất, đa số các u hiếm gặp là ác tính (hơn 84%), như: thể hỗn hợp ung thư biểu mô tế bào gan và đường mật, u lympho tại gan, sarcoma mạch máu, u nguyên bào gan...

Nhóm u lành tính là bệnh nhân mang u cơ mỡ mạch và viêm giả u. Đáng chú ý, có một "nghịch lý" về lâm sàng là dù tỷ lệ ác tính cao, nhưng 66% bệnh nhân có các xét nghiệm chỉ điểm ung thư trong giới hạn bình thường.

Tuy nhiên ở hình ảnh siêu âm, CT và MRI, nghiên cứu ghi nhận các "dấu hiệu then chốt" giúp định hướng bản chất các tổn thương khó, như: tình trạng co kéo bao gan trong u nội mô mạch máu biểu mô gan (EHE); tín hiệu T1 cao ở u mạch máu ác tính; u mỡ trong u cơ mỡ mạch thận (AML); vôi hóa ở u quái…

Báo cáo viên nhận định, u gan hiếm gặp chiếm tỷ lệ nhỏ nhưng ác tính cao và thường "im lặng" về mặt xét nghiệm sinh hóa. Do đó, việc kết hợp chặt chẽ giữa yếu tố dịch tễ (tuổi, giới) và các dấu hiệu hình ảnh then chốt trên CT/MRI là chìa khóa để thu hẹp chẩn đoán phân biệt.

Việc nắm vững các đặc điểm hình ảnh sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn và lựa chọn chiến lược điều trị phù hợp. Đồng thời, sinh thiết giải phẫu vẫn là tiêu chuẩn vàng bắt buộc để xác định và tiên lượng bệnh.