Tôi 42kg, cao 1m60, vừa qua đi khám sức khỏe tổng quát và làm các xét nghiệm bác sĩ nói tôi có bệnh mỡ máu. Xin hỏi người gầy ốm có thể nào bị mỡ máu không, hay bác sĩ nhầm? (Dung, Hà Nội)
Trả lời
Mỡ máu, hay còn gọi là lipid máu, là các chất béo có trong máu, bao gồm cholesterol và triglyceride (chất béo trung tính). Cơ thể cần một lượng mỡ máu nhất định để hoạt động, nhưng khi lượng mỡ máu quá cao sẽ dẫn đến các vấn đề sức khỏe, đặc biệt là các bệnh tim mạch.
Chỉ số mỡ máu thấp hoặc cao hơn mức bình thường là dấu hiệu cảnh báo của bệnh rối loạn mỡ máu trong cơ thể. (Ảnh minh họa)
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh mỡ máu, chủ yếu do lối sống sinh hoạt và ăn uống không phù hợp gây tổn hại đến sức khoẻ, làm giảm hiệu quả chuyển hoá lipid trong máu.
Ngoài ra, còn có thể do người đó lười vận động, thừa cân, béo phì. Thường xuyên dùng các chất kích thích như hút thuốc lá, uống rượu bia; khẩu phần ăn chứa nhiều chất béo, mỡ động vật; do di truyền, có thể liên quan đến vấn đề gen và đột biến.
Một số nguyên nhân khác cũng tác động vào quá trình làm tăng mỡ máu như biến chứng của các bệnh đái tháo đường, suy thận, suy gan, bệnh nhiễm trùng, hội chứng cushing, viêm ruột…
Sử dụng thuốc tránh thai, thuốc lợi niệu, thuốc an thần… cũng có nguy cơ làm rối loạn chuyển hóa lipid, tăng mỡ máu dẫn đến bệnh mỡ máu.
Bệnh mỡ máu thường không có hoặc có ít triệu chứng ban đầu mà phát triển âm thầm. Các lipid xấu trong máu sẽ tích tụ dần vào trong lòng mạch (nguy hiểm nhất là ở động mạch) lâu ngày sẽ tạo thành các mảng bám lớn hơn chèn ép lối đi của dòng máu. Điều này cản trở sự lưu thông máu đến các cơ quan, gây ra các hiện tượng như: đau đầu, tê bì chân tay, chóng mặt, mệt mỏi…
Khi các mảng bám lớn xuất hiện ở các mạch máu lớn ở tim, gan, thận gây tắc nghẽn mạch máu có thể khiến các cơ quan này ngừng hoạt động, gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.
Người có cân nặng, chiều cao như bạn chứng tỏ bạn là tuýp người gầy. Người gầy vẫn thể bị mỡ máu cao do một số nguy cơ như các bệnh lý của gan, yếu tố di truyền, rối loạn chuyển hóa lipid máu, cao tuổi...
Để theo dõi chỉ số mỡ máu, bạn nên khám sức khỏe định kỳ đều đặn. Khẩu phần ăn nên giảm chất béo bão hòa, tăng cường rau củ quả, thực phẩm giàu omega-3, các loại trà giúp giảm mỡ máu; thường xuyên tập thể dục, vận động; hạn chế mỡ động vật, các món ăn từ nội tạng, hút thuốc, uống rượu bia…