Đại biểu Rơ Châm H′Phik (Gia Lai)
ẢNH: PHẠM THẮNG
Tuy nhiên, theo đại biểu Rơ Châm H′Phik (Gia Lai), quy định này rất chung chung, làm cho người thực thi nhiệm vụ sẽ hiểu theo hai trường hợp.
Trường hợp thứ nhất, có người sẽ hiểu diện tích tối thiểu là đất được quy hoạch, đất phi nông nghiệp. Trường hợp thứ hai lại hiểu là diện tích tối thiểu của đất phi nông nghiệp và cả đất nông nghiệp của từng loại đất nên nhiều thửa đất sau khi tách thửa đủ điều kiện diện tích tối thiểu của đất phi nông nghiệp nhưng không đủ điều kiện tối thiểu của đất nông nghiệp.
"Bắt buộc người dân phải chuyển mục đích toàn bộ diện tích thì kinh phí vô cùng lớn, vượt mức tài chính của người dân. Vì vậy rất nhiều hộ không thể thực hiện được việc tách thửa để chuyển nhượng, thừa kế, cho, tặng", nữ đại biểu nêu.
Để khắc phục vướng mắc này, bà Rơ Châm H′Phik đề nghị ban soạn thảo bổ sung quy định: các thửa đất sau khi tách thửa phải đảm bảo diện tích tối thiểu với loại đất đang sử dụng theo quy định của UBND tỉnh.
Đối với đất nông nghiệp mà trong quy hoạch sử dụng đất thuộc quy hoạch đất phi nông nghiệp thì diện tích tối thiểu sau khi tách thửa được áp dụng theo loại đất chính được xác định trong quy hoạch sử dụng đất.
Nhấn mạnh đây là đề xuất hợp lý, nữ đại biểu đoàn Gia Lai phân tích, với loại diện tích đất nông nghiệp này, nhất là đất nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp là đất vườn, ao liền kề và đất ở thì chủ yếu các hộ gia đình, cá nhân sẽ sử dụng vào mục đích xây dựng nhà ở, sản xuất, kinh doanh, thương mại dịch vụ trong tương lai.
Mục đích không phải là chuyên sản xuất nông nghiệp nên việc áp dụng diện tích tối thiểu tách thửa như đối với các loại đất phi nông nghiệp theo quy hoạch là phù hợp với thực tế. Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi khi tách thửa để thực hiện các thủ tục tặng, cho, thừa kế và khi có nhu cầu, điều kiện sẽ chuyển mục đích sử dụng theo quy hoạch sử dụng đất.
Chuyển một phần mục đích đất, không bắt buộc tách thửa
Bày tỏ đồng tình với đề xuất này, đại biểu Hà Sỹ Đồng, nguyên Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị, cho rằng các quy định về tách thửa trong luật Đất đai 2024 đang tạo ra vướng mắc trong thực tế. Nhất là tại khu vực nông thôn, nơi người dân thường có nhu cầu chính đáng chuyển một phần nhỏ đất nông nghiệp sang đất ở để ổn định cuộc sống.
Bộ trưởng NN-MT Trần Đức Thắng
ẢNH: PHẠM THẮNG
Theo ông, thực tế cũng cho thấy nhiều hộ gia đình hiện có các thửa đất nông nghiệp đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trồng cây lâu năm hoặc trồng cây hàng năm khác khi có đủ điều kiện chuyển mục đích và có nhu cầu chuyển sang đất ở để xây nhà, cũng buộc phải tách thửa theo quy định của luật.
Giải trình cuối phiên thảo luận, Bộ trưởng NN-MT Trần Đức Thắng nhắc lại ý kiến nhiều đại biểu nêu thực tế tại địa phương tách thửa đất nông nghiệp thường không đáp ứng điều kiện lối đi, người dân gặp khó khăn trong phân chia, thừa kế, tặng, cho.
Ông cho hay, Chính phủ đã tiếp thu và chỉnh lý theo hướng linh hoạt như chuyển mục đích một phần thửa đất không bắt buộc phải tách thửa. Việc hợp thửa thì không bắt buộc phải cùng mục đích sử dụng đất. Đồng thời, tiếp tục kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng đất có nguồn gốc do vi phạm, bảo đảm không hợp thức hóa các trường hợp lấn, chiếm.
"Chính phủ trân trọng tiếp thu ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các vị đại biểu Quốc hội và xin phối hợp với cơ quan thẩm tra tiếp thu tối đa các ý kiến để quy định ngay tại dự thảo nghị quyết này cũng như các văn bản hướng dẫn".
