Con thông minh nhờ ai?
Theo Independent, các nhà khoa học tại Hội đồng Nghiên cứu y khoa và Cơ quan Khoa học y tế công cộng ở Glasgow, Scotland nghiên cứu hơn 12.000 người trẻ (độ tuổi 14 đến 22 tuổi) và khẳng định con thông minh hay không chủ yếu do mẹ.
Yếu tố dự đoán trí thông minh của trẻ rõ nhất chính là chỉ số IQ của người mẹ. Thực tế, chỉ số IQ của những người tham gia chỉ khác 15 điểm so chỉ số IQ trung bình của mẹ họ.
Theo nghiên cứu, các gen thông minh nằm rải rác trên chuỗi ADN, nhưng có tới 2/3 tập trung ở nhiễm sắc thể giới tính X. Trong khi nữ giới có hai nhiễm sắc thể X còn nam giới chỉ có một nhiễm sắc thể X nên trí thông minh của con chủ yếu được di truyền từ mẹ. Phát hiện này đồng thời cũng giải thích vì sao các vĩ nhân đều có những bà mẹ rất thông minh.
Nhà tâm lý học người Mỹ Jennifer Delgado đã chỉ ra rằng: "Điều này dựa trên cơ sở "các di truyền có điều kiện" phụ thuộc khác nhau vào nguồn gốc gen. Một số gen chỉ hoạt động nếu chúng được di truyền từ mẹ. Nếu cùng một gen đó nhưng thừa hưởng từ người cha thì nó sẽ không hoạt động".
Các nhà nghiên cứu đến từ Đại học Washington cũng phát hiện ra mối liên kết tình cảm giữa mẹ và con còn giúp phát triển một số bộ phận trong não. Những đứa trẻ được sống hạnh phúc bên mẹ trong 7 năm đầu đời có vùng hippocampus trung bình lớn hơn 10% so với những đứa trẻ phải sống xa mẹ. Hippocampus là một khu vực của bộ não liên quan đến trí nhớ, học tập và đối phó với căng thẳng.
Mối liên hệ chặt chẽ với mẹ còn giúp trẻ cảm thấy an toàn, cho phép chúng khám phá thế giới và đủ tự tin để tự giải quyết vấn đề. Ngoài ra, những bà mẹ tận tụy, chu đáo sẽ thường xuyên giúp đỡ trẻ, càng giúp trẻ phát huy hết tiềm năng của mình.
Tuy nhiên, điều này chỉ đúng một phần. Theo tạp chí Mỹ Cosmopolitan, chỉ số IQ của trẻ vẫn là kết quả từ sự chung tay của cha mẹ. Các nghiên cứu khác cũng cho thấy rằng, toàn bộ mảng đặc điểm gen xác định khác như khả năng trực giác và cảm xúc của trẻ được thừa hưởng từ người cha. Đây cũng là "chìa khóa" để mở ra sự thông minh tiềm năng cho trẻ.
Các nhà khoa học còn bổ sung thêm một thông tin vô cùng quan trọng rằng, trí thông minh không chỉ do di truyền quyết định, mà còn chịu sự tác động của nhiều yếu tố khác nữa. Chỉ khoảng 40 – 60% trí thông minh là do di truyền, phần còn lại phụ thuộc vào môi trường.
Những cách giúp trẻ tăng cường IQ
Theo Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, trí thông minh có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố di truyền và môi trường, bao gồm: gen, dinh dưỡng, giáo dục, cách dạy con cái, cuộc sống gia đình.
Nghiên cứu cho thấy có nhiều cách khác nhau để phát triển một số kỹ năng quan trọng nhất liên quan đến trí thông minh. Dưới đây là một số hoạt động có thể tăng chỉ số IQ của trẻ bằng cách cải thiện kỹ năng lập luận, lên kế hoạch và giải quyết vấn đề.
Luyện trí nhớ
Các hoạt động luyện trí nhớ có thể giúp cải thiện trí nhớ, khả năng lập luận và ngôn ngữ. Trên thực tế, trò chơi trí nhớ được sử dụng trong các nghiên cứu để khám phá mối liên hệ giữa trí nhớ với ngôn ngữ và đối tượng tri thức.
Lý luận và ngôn ngữ đều được sử dụng làm thước đo trí thông minh, có nghĩa là các hoạt động trí nhớ có thể phát triển chỉ số IQ. Các trò chơi liên quan đến việc rèn luyện trí nhớ bao gồm: câu đố ghép hình, câu đố ô chữ, sudoku, card game.
Học kiểm soát điều hành
Kiểm soát điều hành là khả năng kiểm soát các hoạt động nhận thức phức tạp. Nó là một phần của chức năng điều hành, bao gồm quản lý điều hành và quy định. Nghiên cứu cho thấy chức năng điều hành gắn chặt với lý luận linh hoạt, một khía cạnh của trí thông minh. Các trò chơi liên quan đến huấn luyện kiểm soát điều hành bao gồm: scrabble game, pictionary game, đèn đỏ đèn xanh, câu đố logic.
Rèn kỹ năng quan hệ
Lý thuyết khung quan hệ liên quan đến sự phát triển nhận thức và ngôn ngữ của con người thông qua các liên kết quan hệ. Nghiên cứu từ năm 2011 chỉ ra rằng, việc sử dụng lý thuyết khung quan hệ như một biện pháp can thiệp có thể cải thiện đáng kể điểm số IQ ở trẻ em.
Một nghiên cứu gần đây sử dụng can thiệp này cũng cho thấy những cải thiện về chỉ số IQ, suy luận bằng lời nói và con số. So sánh các đối tượng và con số là một trong những hoạt động giúp tăng cường trí thông minh ở trẻ.
Chơi nhạc cụ
Nghiên cứu cho thấy âm nhạc giúp kích thích trí não. Nó có sức mạnh khơi dậy cảm xúc và cũng ảnh hưởng đến trạng thái tâm lý của con người. Các nhà nghiên cứu nói rằng nghe nhạc hoặc chơi một nhạc cụ giúp tăng bộ nhớ, bộ óc thông minh hơn.
Học ngôn ngữ mới
Một nghiên cứu đã tìm hiểu mối quan hệ giữa việc học ngoại ngữ sớm và chỉ số IQ. Kết quả cho thấy việc học ngôn ngữ mới thông qua trò chuyện và tương tác từ 18 đến 24 tháng có lợi nhất cho khả năng nhận thức trong cuộc sống.
Đọc thường xuyên
Một nghiên cứu phát hiện ra rằng khi cha mẹ đọc sách cho con nghe, đứa trẻ có kỹ năng phát triển ngôn ngữ và nhận thức tốt hơn.
Giáo dục
Giáo dục dù ở bất kỳ hình thức nào cũng có ý nghĩa quyết định đối với sự phát triển trí tuệ con người. Trong một đánh giá các nghiên cứu về chỉ số IQ và giáo dục có hơn 600.000 tình nguyện viên, các nhà khoa học phát hiện ra rằng cứ thêm một năm học chính thức, những người tham gia sẽ tăng 1-5 điểm IQ.
Theo Independent, Healthline