Sở GD-ĐT tỉnh Phú Thọ vừa ban hành văn bản về việc phối hợp triển khai chiến dịch chống "bắt cóc online". Động thái này được triển khai sau khi trên địa bàn xảy ra một số vụ việc thanh thiếu niên bị dụ dỗ, thao túng, lừa đảo qua không gian mạng.
Nam sinh viên Đ. tự nhốt mình trong căn nhà hoang
ẢNH: CACC
Tự nhốt mình trong nhà hoang
Hôm 1.10, Công an xã Phùng Nguyên nhận tin báo từ gia đình anh Đ. (18 tuổi, sinh viên đại học) về việc có người gọi điện thông báo con trai đang bị khống chế, chuẩn bị đưa sang Campuchia, yêu cầu chuyển 100 triệu đồng để "chuộc người".
Gia đình tìm mọi cách liên lạc với Đ. đều không được, tưởng là bắt cóc thật nên gom góp 30 triệu đồng mang đến ngân hàng để chuyển, đồng thời báo công an.
Vào cuộc làm rõ, công an tìm thấy Đ. ở một ngôi nhà hoang trên địa bàn. Thực tế không có chuyện bắt cóc mà chỉ là kịch bản của các đối tượng lừa đảo.
Theo đó, Đ. nhận được cuộc gọi của người tự xưng công an, nói liên quan đến vụ án rửa tiền, yêu cầu chuyển tiền để "chứng minh sự trong sạch". Nhóm này còn kết nối qua Zoom, hướng dẫn Đ. đến căn nhà bỏ hoang nêu trên, tự nhốt mình để "phục vụ điều tra".
Đ. không phải trường hợp đầu tiên "sập bẫy" lừa đảo như trên. Thời gian qua, lực lượng công an tỉnh Phú Thọ đã "giải cứu" một số thanh thiếu niên khác với kịch bản "bắt cóc online" tương tự.
Để ngăn chặn nguy cơ xảy ra vụ việc mới, Sở GD-ĐT tỉnh Phú Thọ đề nghị các đơn vị liên quan, nhất là cơ sở giáo dục, phối hợp tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề, nói chuyện chuyên sâu, truyền thông nội bộ bằng hình thức phù hợp về thủ đoạn "bắt cóc online".
Cùng đó là lồng ghép nội dung cảnh báo, kỹ năng phòng tránh vào các tiết học chính khóa, hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm hướng nghiệp, đặc biệt trong các môn Giáo dục công dân, Tin học, Kỹ năng sống...
Đặc biệt, Sở GD-ĐT tỉnh Phú Thọ yêu cầu các cơ sở giáo dục tăng cường quản lý việc sử dụng thiết bị điện tử, mạng xã hội trong nhà trường; hướng dẫn học sinh, sinh viên sử dụng internet an toàn, không chia sẻ thông tin cá nhân, hình ảnh căn cước công dân, tài khoản ngân hàng, hình ảnh riêng tư... cho người lạ.
Vì sao dễ "sập bẫy"?
Theo thượng tá Đào Trung Hiếu, chuyên gia nghiên cứu tội phạm, một bộ phận giới trẻ có sự phát triển không đồng đều giữa nhận thức và khả năng phản biện.
"Các em có thể thông minh về kỹ thuật, giỏi thao tác công nghệ, nhưng lại non nớt về tâm lý và dễ tin người", ông Hiếu nói và cho rằng đây chính là điểm yếu để tội phạm lừa đảo tấn công.
Để không rơi vào bi kịch, vị chuyên gia khuyến cáo, gia đình cần quan tâm đến đời sống hàng ngày, đồng thời kiểm soát tốt cầu nối giữa trẻ và không gian mạng - tức là chiếc điện thoại.
Gia đình không nên giao điện thoại cho trẻ như một công cụ "giữ con im lặng"; cần đặt ra quy tắc rõ ràng về thời lượng sử dụng, ứng dụng được phép cài đặt, quyền kiểm tra lịch sử tin nhắn, truy cập tài khoản mạng xã hội…
"Không nên đánh đồng việc tôn trọng quyền riêng tư với phó mặc hoàn toàn", thượng tá Hiếu nhấn mạnh.
Khi thấy con tách biệt với gia đình, cắt liên lạc với bạn bè hoặc bỗng dưng có nhu cầu ra ngoài, đi xa một cách bất thường, cha mẹ hoặc người thân cần lập tức cảnh giác.
Về phía nhà trường, vị chuyên gia gợi ý, nên tổ chức các buổi tập huấn, nói chuyện chuyên đề có sự tham gia của công an, chuyên gia tâm lý, nhằm giúp học sinh trang bị "hệ miễn dịch số"…
Lực lượng công an tỉnh Phú Thọ cũng khuyến cáo, người dân cần đặc biệt cảnh giác trước các cuộc gọi, tin nhắn có nội dung "bắt cóc người thân để đòi tiền chuộc". Đây là thủ đoạn lừa đảo tinh vi nhằm lợi dụng tâm lý lo sợ, hoang mang của gia đình để chiếm đoạt tài sản.
Khi gặp tình huống tương tự, người dân cần giữ bình tĩnh, không làm theo yêu cầu của kẻ xấu; liên hệ với người thân qua nhiều kênh để kiểm chứng thông tin; báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ kịp thời.
