Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu mặt hàng phương tiện vận tải và phụ tùng của Việt Nam trong tháng 5 đã thu về hơn 1,4 tỷ USD, tăng 5% so với tháng trước đó. Lũy kế trong 5 tháng đầu năm mặt hàng này đã thu về tổng cộng 6,7 tỷ USD, tăng 8,6% so với cùng kỳ năm 2024.
Xét về thị trường, Mỹ là nhà nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam ở mặt hàng này với kim ngạch đạt hơn 1,37 tỷ USD, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm trước.
Nhật Bản đứng thứ 2 về kim ngạch với hơn 1,32 tỷ USD, tăng 14,1% so với cùng kỳ. Đứng thứ 3 là thị trường Hàn Quốc với gần 700 triệu USD, tương ứng mức tăng 2% so với 5T/2024.
Thống kê của Tổng cục Hải quan chỉ ra, kim ngạch xuất khẩu phụ tùng ô tô của Việt Nam giữ được nhịp độ tăng trưởng hai con số những năm gần đây. Đây là kết quả của quá trình chuyển dịch sản xuất từ các thị trường lớn như Trung Quốc sang các thị trường nhỏ hơn nhưng có tiềm năng tại Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp (DN) Việt cũng đang bắt nhịp với nhu cầu sản xuất quy mô lớn và ngày càng tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Theo chuyên gia của Tổ chức Phát triển công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO), các DN của Việt Nam có thế mạnh lớn trong sản xuất dây điện cho ô tô và thực tế đang là quốc gia xuất khẩu đứng thứ 3 thế giới về mặt hàng này, sau Trung Quốc và Ấn Độ.
Hiện các trung tâm ô tô lớn như Nhật Bản, Mỹ, EU và ngay cả Thái Lan cũng đang nhập khẩu dây cáp điện ô tô từ Việt Nam, khẳng định vị thế mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng vật tư lắp ráp ô tô toàn cầu.
Giới chuyên gia kinh tế nhận định, dư địa thị trường để phát triển ngành sản xuất và xuất khẩu linh kiện đối với các DN Việt là khá tiềm năng nếu như DN biết nắm bắt các cơ hội. Trong tương lai, xuất khẩu linh kiện, phụ tùng ô tô sẽ là ngành đem lại giá trị xuất khẩu cao trong số các nhóm ngành tỉ USD ở Việt Nam.
Theo thông báo từ Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR), kể từ ngày 3/5/2025, Mỹ chính thức áp dụng mức thuế 25% đối với 332 mặt hàng phụ tùng ô tô nhập khẩu, bao gồm các bộ phận cơ khí, điện tử, truyền động và hệ thống điều khiển. Đây là biện pháp tiếp nối sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump tái áp dụng thuế với ô tô thành phẩm hồi tháng 4, trong nỗ lực bảo vệ ngành công nghiệp ô tô nội địa và giảm thâm hụt thương mại.
Các chuyên gia cho rằng Việt Nam cần đầu tư mạnh hơn vào công nghệ sản xuất, quản lý chất lượng, và chuyển đổi số, đồng thời thúc đẩy hợp tác FDI trong ngành công nghiệp phụ trợ. Đặc biệt, cần đẩy nhanh tiến trình xây dựng các khu công nghiệp chuyên biệt, đồng bộ về logistics và cơ sở hạ tầng để thu hút thêm các đối tác lớn như Nhật Bản, Đức, Mỹ và Hàn Quốc.
Nhiều dự báo cho thấy, 2025 tiếp tục là một năm khởi sắc khi mà xuất khẩu linh kiện, phụ tùng ô tô hứa hẹn là ngành đem lại giá trị xuất khẩu cao. Theo hoạch định của Bộ Công Thương, đến năm 2045, ngành này sẽ tập trung vào sản xuất xe điện, xe hybrid, xe sử dụng năng lượng tái tạo và nhiên liệu xanh. Mục tiêu đến năm 2030, xuất khẩu phương tiện và phụ tùng đạt khoảng 14 tỷ USD và đến năm 2045, con số này sẽ tăng lên 36 tỷ USD.
