Một dự luật mới đang được quảng bá tại bang Connecticut, Mỹ với mục tiêu giảm hóa đơn tiền điện tăng vọt nhưng lại vấp phải làn sóng chỉ trích vì đe dọa nghiêm trọng đến tương lai của năng lượng tái tạo.
Việc cân bằng giữa lợi ích ngắn hạn về giá điện và chiến lược dài hạn về năng lượng sạch đang trở thành tâm điểm tranh cãi tại bang này.
Cụ thể, dự luật dài 80 trang này bao gồm nhiều điều khoản đáng chú ý. Trong đó, một số điều khoản sẽ cắt giảm chính sách khuyến khích điện mặt trời dân dụng và cho phép điện hạt nhân được cấp tín chỉ năng lượng tái tạo. Điều này có thể khiến nguồn tài trợ quan trọng bị chuyển hướng khỏi các dự án năng lượng sạch khác.
“Đây là một đòn tấn công trực diện vào sự phát triển của điện mặt trời và điện gió ở Connecticut, là đòn đánh vào các nguồn năng lượng mới giúp giảm ô nhiễm”, Chris Phelps, giám đốc bang của tổ chức vận động Environment Connecticut, nhận định.
Mức giá điện cao của bang Connecticut (giá điện dân dụng của bang đứng thứ hai toàn quốc vào tháng 2) đã trở thành chủ đề được bàn luận trong các phiên họp gần đây. Các cuộc thảo luận, dù công khai hay ngầm định, đều xoay quanh quan điểm "không có cơ sở để cho rằng các chương trình năng lượng sạch là nguyên nhân khiến giá điện tăng cao trên toàn vùng New England".
Đây là cơ sở cho một số điều khoản trong Dự luật SB1560, một văn bản lập pháp quy mô lớn được giới thiệu đầu tháng 4 bởi Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ John Fonfara, Chủ tịch Ủy ban Tài chính, Thuế và Trái phiếu. Vị này tuyên bố dự luật sẽ ngay lập tức giúp người tiêu dùng ở Connecticut tiết kiệm đáng kể tiền điện.
Trong một phiên điều trần giữa tháng 4 vừa qua, một số người ủng hộ vì tin rằng dự luật sẽ giúp giảm chi phí, nhưng nhiều người phản đối do lo ngại nguy cơ đe dọa đến năng lượng tái tạo.
Chẳng hạn, dự luật đề xuất xóa bỏ thuế bán hàng đối với điện thương mại và công nghiệp, đồng thời yêu cầu mở rộng chương trình biểu giá điện theo thời gian sử dụng - biện pháp khuyến khích các hộ gia đình giảm dùng điện vào giờ cao điểm bằng cách tăng giá vào những thời điểm đó.
Dự luật cũng đề xuất thay đổi cách mà các chủ hộ có lắp đặt tấm pin mặt trời được đền bù khi hệ thống của họ tạo ra điện dư và đưa lên lưới (bù trừ điện năng - Net metering).
Theo đó, chủ hộ chỉ nhận được tín dụng cho phần điện năng dư cung cấp, chứ không còn bao gồm chi phí phân phối và truyền tải như trong cách tính hiện tại. Lý do được đưa ra là để tránh việc khách hàng không có điện mặt trời phải "gánh" chi phí cho những hộ có lắp điện mặt trời.
Tuy nhiên, theo các nhà vận động, lượng điện mặt trời hiện có tại Connecticut là quá nhỏ để gây ra sự dịch chuyển chi phí mà dự luật muốn tránh. Năm 2024, chỉ hơn 4% lượng điện tiêu thụ trong bang là từ năng lượng mặt trời.
Ngoài ra, dự luật cũng đề xuất loại bỏ khoản phí lợi ích công cộng khỏi hóa đơn điện của khách hàng.
Các nhà vận động cũng lo ngại một thay đổi nhỏ trong câu chữ của dự luật sẽ định nghĩa nguồn điện hạt nhân của nhà máy điện Millstone như một nguồn năng lượng tái tạo loại I. Việc phân loại sẽ cho phép Millstone bán tín dụng năng lượng tái tạo (REC) như một phần của tiêu chuẩn danh mục đầu tư tái tạo (RPS) của bang.
Trường hợp Millstone được phép bán REC loại I, nhà máy này có thể bán với giá rẻ hơn nhiều so với các nguồn năng lượng sạch khác. Khi đó, nguồn cung REC giá rẻ từ Millstone tràn vào thị trường sẽ khiến giá REC trên toàn hệ thống giảm mạnh.
Mặc dù các công ty điện lực có thể chuyển phần tiết kiệm này đến người tiêu dùng, nhưng các nhà vận động cảnh báo rằng giá REC sẽ giảm đến mức không còn đủ doanh thu để hỗ trợ các dự án năng lượng tái tạo mới.
Ngoài ra, nếu Millstone được bán REC, thị trường có thể không còn nhu cầu đối với REC từ điện mặt trời hay điện gió. Tình trạng này có thể đe dọa các dự án năng lượng tái tạo hiện có vốn phụ thuộc vào doanh thu REC, đồng thời ngăn cản các dự án mới được triển khai.
Tuần trước, Ủy ban Tài chính, Doanh thu và Trái phiếu, đã bỏ phiếu thông qua dự luật. Dự kiến, dự luật này sẽ được chuyển đến Ủy ban Năng lượng và Công nghệ để tiếp tục xem xét và có thể sửa đổi.
Theo Canary Media
