Tàu thủy sắt tây là loại đồ chơi gắn với tuổi thơ của nhiều thế hệ 8X, 9X vào mỗi dịp Trung thu.
Xưa kia, nó là niềm ao ước của rất nhiều bạn nhỏ, chỉ gia đình khá giả mới có thể mua.
Tàu thường được sơn màu xanh, đỏ, vàng bắt mắt, mô phỏng lại hình ảnh những chiếc tàu đánh cá hay tàu chiến thời xưa.
Từng chi tiết trên tàu được chế tác khéo léo, tỉ mẩn như ống khói, lá cờ Việt Nam, máy bay, tháp pháo...
Tàu thủy sắt tây được làm từ những lá thép mỏng cán ra từ hộp sắt hay ống bơ. Nguyên lý hoạt động rất đơn giản, lửa đốt nóng "nồi hơi", truyền nhiệt vào ống dẫn nước khiến nước nóng trong ống sôi lên, tạo lực đẩy giúp tàu di chuyển.
Bánh lái của tàu là bộ phận quan trọng, có tác dụng giúp tàu chạy vòng quanh trong chậu nước.
Hiện tại chỉ còn hai cửa hàng trên phố Hàng Thiếc (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) còn bán loại đồ chơi này vào mỗi dịp Trung Thu. Người bán cho biết, do khan hiếm nên giá của chúng không hề rẻ so với những món đồ chơi khác. Một chiếc tàu cỡ nhỏ có giá 100.000 đồng/chiếc, cỡ lớn là 300.000 đồng, cỡ trung là 500.000 đồng và loại tàu to nhất với nhiều chi tiết tinh xảo sẽ có giá 1.000.000 đồng.
Chiếc tàu thủy sắt tây to trị giá 1.000.000 đồng, hút hồn rất nhiều trẻ em.
Người bán cho biết thêm dù giá của những chiếc tàu thủy sắt không hề rẻ nhưng lại đắt khách như tôm tươi. Nhiều phụ huynh muốn con em mình biết được món đồ chơi nổi tiếng thời xưa nên cất công tìm mua.
Khác với những món đồ chơi Trung thu khác đang được trưng bày trên những gian hàng rực rỡ ở phố Hàng Mã, Lương Văn Can...những chiếc tàu thủy sắt lại nằm lọt thỏm giữa đống đồ inox được bày bán ở hai cửa hàng trên phố Hàng Thiếc.
Tàu thủy sắt tây đang dần bị mai một, trở thành ký ức của nhiều người, tuy vậy, chính sự khan hiếm và quá khứ "huy hoàng" lại khiến nó trở nên khác biệt giữa vô vàn món đồ chơi khác và vẫn được săn lùng mỗi dịp đến Tết Trung thu.
