Nếu khắp phố phường Hà Nội là những chiếc xe đạp chở đằng sau yên nhiều loại hoa, nhìn các mùa được đưa chầm chậm qua từng ngách phố, thì dọc các con đường ở TP.HCM, đặc trưng là các gánh hàng rong hai bên trĩu đầy món ăn vặt vỉa hè, mà trong đó tám chín phần đều sẽ có các túi bánh tráng vắt vẻo giữa những loại bánh ngọt hay cóc xoài. Có khi bạn sẽ bắt gặp rất nhiều quán bán bánh tráng chất đầy khắp nhà như một nơi buôn thứ thiệt, có khi còn là một chiếc xe đẩy chất nghịt bánh tráng không thấy người bán lấp ló đằng sau.
Một nét đẹp dân dã ai vào Nam cũng thuộc lòng, thì trên mạng xã hội dạo gần đây lại trở nên sôi nổi. Nhưng người ta khoan bàn về thứ đặc sản ngầm có xưa nay hay công thức mới mẻ nào mới xuất hiện cho món ăn này, ra rả trên Facebook và đặc biệt ở Tiktok mấy ngày qua là những tranh cãi về cách ăn bánh tráng thế nào mới chuẩn, hay người ăn phải chấm với gia vị gì, cuốn gì ở bên trong để ngon miệng đủ vừa ý người xem.
Ảnh: @hameyng, @thithi5597, @banhtranghuynhnhi
BÁNH TRÁNG PHƠI SƯƠNG
Bánh tráng là một trong những món ăn vặt đặc sản của miền Nam từ trước đến nay. Ai vào Sài Gòn chơi, đắn đo không biết mua gì về làm quà, thì luôn chọn mua bánh tráng. Không phải là loại bánh tráng gạo thường dùng để nhúng nước rồi cuốn đồ ăn như thịt luộc, rau dưa... trong một bữa ăn chính mà món bánh tráng này được chế biến dành cho những giờ ăn vặt buồn miệng. Bánh tráng ăn vặt có nhiều loại, nó có thể được tẩm muối nhuyễn, dầu, hành lá,... xốc đều và cắt sẵn những miếng vừa ăn đóng thành túi, có thể để nguyên rồi đóng kèm các gói gia vị chấm như sốt sa tế, sốt me... Mà loại bánh tráng người ta bán dùng để chấm với các loại gia vị này, thường là bánh tráng dẻo, có thể cuộn hay vò lại trong tay, dễ xé, dễ nhai - loại này gọi là bánh tráng phơi sương.
Bánh tráng phơi sương có nguồn gốc ở Thị xã Trảng Bàng, Tỉnh Tây Ninh. Bánh dẻo và hơi dai, có vị mặn, dạng hình tròn hoặc được cắt vuông. Nhìn thì tương tự với các loại bánh tráng khác nhưng có màu trắng đục hơn, cứ thế trực tiếp ăn được chứ không cần phải nhúng nước hay nướng giòn.
Bánh tráng phơi sương nhìn thì đơn giản nhưng để làm thì mất thời gian và công sức hơn nhiều so với các bánh tráng khác.
Sau khi xay bột, người làm sẽ bọc vải dày lên nồi nước sôi, múc từng muôi bột dàn đều lên mặt vải theo hình tròn, khi bột chín thì dùng que tre nhấc bánh lên đi phơi. Cũng như bánh tráng bình thường, phơi trên vỉ tre khoảng 3 – 4 tiếng dưới trời nắng to, đợi khi bánh đã se lại thì sau 30 phút lấy bánh ra khỏi vỉ. Với bánh tráng phơi sương, phải làm thêm công đoạn nướng bánh bằng lò và phơi lần hai. Khi nướng bánh vừa chuyển màu trắng đục cả hai mặt, không quá phồng, không quá chín, nổi bọt khí trắng lấm tấm trên mặt thì nhanh tay lấy ra. Canh đến chập tối, lúc sương xuống nhiều lại trải lần lượt từng cái bánh một ra phơi lần hai. Người thợ sẽ phơi bánh tráng ngoài trời từ tối đến sáng tinh sương hôm sau để bánh thấm sương. Khâu này cực kì công vì cần canh thời gian phơi thật kỹ, nếu phơi lâu quá, bánh sẽ ẩm và mềm nhiều, không còn ngon. Để giữ được độ mềm dẻo khi bảo quản bánh, người ta lót lá chuối vào bao rồi mới xếp bánh tráng lên.
TÓM LẠI "DRAMA" XOAY QUANH BÁNH TRÁNG PHƠI SƯƠNG LÀ:
Cự cãi xuất hiện từ một Tiktoker P. được nhiều người theo dõi chia sẻ trải nghiệm giữa hai hàng bánh tráng mà mình đặt mua, nêu ra chất lượng chỗ bán có tên K.D không được ngon cùng những điểm chưa hài lòng. Sau đó một bạn Tiktoker N. phản bác nội dung này, cho rằng bạn P. ăn bánh tráng chưa đúng cách khi cắn bánh bằng răng cửa, như thế là sai và không được đổ lỗi bánh tráng quá cứng, quá dai. Từ sức ảnh hưởng của hai Tiktoker này, kéo sau đó là hàng loạt các clip review bánh tráng phơi sương của nhiều Tiktoker khác, tạo vô số cuộc thảo luận diện rộng dưới phần bình luận ở khắp các clip có nội dung liên quan đến chuyện ăn bánh tráng phơi sương.
Bên dưới các đoạn video này, rất nhiều người bình luận bày tỏ ý kiến. Từ chuyện cách ăn đúng bánh tráng phơi sương như: phải dùng kéo cắt thành miếng nhỏ, phải xé ra từng mảnh, cắn phải dùng răng nhai và đưa bánh ngang để kéo... đến chuyện bánh tráng phơi sương phải ăn kèm loại gia vị gì, đâu mới là nơi bán bánh tráng phơi sương ngon chuẩn.
Hơn nữa, nhiều Tiktoker ở miền Bắc cũng tham gia vào sự kiện này, khi đặt hẳn bánh tráng giao từ Nam ra Bắc, để trải nghiệm thử bánh tráng phơi sương có thực sự ngon như lời đồn. Tuy nhiên cộng đồng mạng lại chỉ trích rằng họ đang ăn sai cách, không nên tẩm nước vào hay vắt chanh vào giữa phần topping rồi cuộn...
RỐT CUỘC ĂN BÁNH TRÁNG PHƠI SƯƠNG NHƯ THẾ NÀO MỚI ĐÚNG CÔNG THỨC?
Từ bao giờ mà chuyện ăn bánh tráng có một quy chuẩn riêng và ai đặt ra quy chuẩn này? Một món quà vặt cực bắt vị vì mặn mặn, cay cay, có khi chua vì chanh tắc có khi béo vì sốt bơ, sốt phô mai... từ trước đến nay chinh phục nhiều người từ già đến trẻ chính vì nó dễ ăn, đơn thuần và dân dã. Khéo bây giờ, lắm người nhiều ý, và ai cũng muốn có một "cái tôi chính kiến" trên mạng xã hội chăng?
Thực tế không có công thức ăn chung nào cho bánh tráng phơi sương, bạn có thể dùng bánh tráng để ăn với bất kỳ gia vị gì mà bạn thích, cũng tự do chọn cắn hoặc xé, cắt ra khi ăn. Có hàng trăm cách ăn tạo thành vô số loại bánh tráng phơi sương khác nhau được bày bán. Trước đây đa phần dân cuồng bánh tráng thường ăn bánh tráng phơi sương muối nhuyễn (được trộn đều muối sẵn) hoặc bánh tráng phơi sương muối tắc (dùng bánh tráng chấm với chén cốt tắc pha muối ớt cay xè). Sau này, một trong những biến tấu nổi tiếng của bánh tráng phơi sương chính là bánh tráng phơi sương cuốn (dùng bánh cuốn với hành phi, tép khô rồi chấm với sốt bơ, hoặc dàn đều muối, sốt bơ, tép khô, hành phi... lên mặt bánh rồi cuộn, xoắn bánh như sợi thừng...)
Ảnh: @ancungminhne_, Phan Thị Mỹ Duyên
MỘT SỐ NƠI BÁN BÁNH TRÁNG PHƠI SƯƠNG NGON TẠI TP.HCM
Bánh tráng phơi sương dẫu không có "drama" vẫn là một món ăn đáng thử. Ở TP.HCM có rất nhiều nơi bán bánh tráng, nhưng chỗ nào bán chất lượng ngon, giá thành rẻ thì không phải ai cũng biết. Dưới đây là một số nơi bán bánh tráng được đánh giá cao về chất lượng và đang được khá nhiều người mua.
Bánh tráng chấm muối nhuyễn KN
Cửa hàng này có địa chỉ để mua trực tiếp là 240/73 Nguyễn Văn Luông, Phường 11, Quận 6 (mở cửa 10 giờ đến 22 giờ). Nếu khá xa mọi người, ở đây có bán online ship trong thành phố và đi các tỉnh thành trong cả nước với menu đa dạng 10 loại bánh tráng phơi sương như: Bánh tráng cuốn tóp mỡ chấm sốt, bánh tráng cay bơ trứng, bánh tráng chấm muối nhuyễn... Đặc biệt ở đây nổi tiếng với loại sốt chấm gia truyền và toàn bộ nguyên liệu đều là tự làm.
Ăn Vặt Nhà Thỏ
Bánh tráng phơi sương ở Ăn Vặt Nhà Thỏ cực hot dạo gần đây chính vì bạn chủ cũng đang làm Tiktoker. Nội dung video mà bạn đăng tải là về quy trình cách phơi bánh tráng ngay tại nhà, cách làm sốt bơ... Theo các video mà bạn cập nhật, lượng đi đơn bánh tráng mỗi ngày lên đến gần 7000 đơn hàng.
Mọi người đánh giá bánh tráng phơi sương ở đây mềm, dẻo và rất khác so với những chỗ bán lấy sỉ ở xưởng. Ngoài ra tiệm còn bán cơm cháy chà công, da heo rim cháy tỏi... rất tiện cho những ai mua online.
Bánh tráng Cô Gánh Chung cư Phan Xích Long
Nói đến bánh tráng phơi sương chấm thì không ai không biết bánh tráng Cô Gánh ở Chung cư A002 Phan Xích Long, Quận Phú Nhuận. Mặc dù cô không nhận bán đi ship các tỉnh nhưng độ nổi tiếng khiến nhiều người tỉnh khác phải mua bánh tráng của cô qua các bạn trung gian. Bánh tráng của cô dẻo dẻo, xịt thêm tí nước, chấm với nước sốt đặc biệt tự làm mặn mặn cay cay, ăn kèm rau răm và trứng cút, phải nói đây là một công thức kết hợp hoàn hảo.
Ảnh: @llickthespoon
