Ngày 11.9, TAND TP.Hà Nội tiếp tục xét xử 29 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Thuận An và một số đơn vị liên quan.
Trước đó, đại diện viện kiểm sát công bố bản luận tội, đề nghị mức án với các bị cáo. Trong số này, Chủ tịch Tập đoàn Thuận An Nguyễn Duy Hưng bị đề nghị mức án 10 - 11 năm tù về tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Bị cáo Phạm Thái Hà, cựu Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, cựu Trợ lý Chủ tịch Quốc hội, bị đề nghị mức án 5 - 6 năm tù về tội lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi.
Bị cáo Phạm Thái Hà (trái) và Nguyễn Duy Hưng tại tòa
ẢNH: PHÚC BÌNH
Ông Phạm Thái Hà có vai trò "không mang tính quyết định"?
Tham gia bào chữa, luật sư của hầu hết các bị cáo đều không tranh luận về mặt tội danh, bởi thân chủ đã thừa nhận hành vi, chỉ muốn trình bày một số tình tiết để giảm nhẹ trách nhiệm.
Luật sư của Nguyễn Duy Hưng cho rằng, trước khi xảy ra vụ án, Tập đoàn Thuận An thực hiện hàng chục dự án xây dựng lớn, đều bị chủ đầu tư nợ tiền, nên áp lực tài chính là rất lớn.
Để xoay sở, Hưng buộc phải tìm mọi cách thực hiện thêm dự án, với hy vọng bù đắp thua lỗ và bảo đảm việc làm cho hàng ngàn lao động. Điều này đã dẫn đến những sai sót đáng tiếc trong việc tuân thủ quy định về đấu thầu.
Theo luật sư, hành vi của bị cáo không nhằm trục lợi cá nhân mà là sự lựa chọn trong tình thế khó khăn, vì sự sống còn của cả tập thể.
Cạnh đó, Tập đoàn Thuận An có nhiều đóng góp cho xã hội, thông qua việc thi công chất lượng nhiều dự án trọng điểm quốc gia. Bản thân Hưng có nhiều tình tiết giảm nhẹ: thành khẩn khai báo, tự nguyện khắc phục hậu quả…
Luật sư mong muốn hội đồng xét xử cho Chủ tịch Tập đoàn Thuận An được hưởng mức án thấp hơn đề nghị của viện kiểm sát.
Bào chữa cho bị cáo Phạm Thái Hà, luật sư cũng không tranh luận về tội danh, song cho rằng vị này có vai trò "không mang tính quyết định" trong vụ án. Luật sư dẫn chứng, Nguyễn Duy Hưng có thể tổ chức bữa cơm tại nhà "lãnh đạo cấp cao", với tầm ảnh hưởng như vậy thì có phải chờ ông Hà nói giúp với lãnh đạo tỉnh Bắc Giang để Thuận An được tham gia dự án hay không.
"Tất nhiên, anh Hà nói là sai, nhận quà cũng là sai. Nhưng tôi muốn mở rộng sang các cái gói thầu khác trong vụ án, rõ ràng Hưng không cần anh Hà mà mọi thứ vẫn trôi chảy", luật sư nói và đề nghị giảm mức án cho thân chủ xuống 3 - 3,5 năm tù, bởi án tù không chỉ để trừng phạt mà còn nhằm giáo dục người phạm tội, "có lẽ lúc bị khởi tố là ông ấy đã ngấm rồi, nói thẳng ra là khiếp đến già".
Một luật sư khác thì cho biết, ông Hà đang mắc chứng ngưng thở, phải điều trị trong quá trình bị giam giữ, mong tòa cân nhắc. Tự bào chữa, ông Hà cũng trình bày ngắn gọn, xin được hưởng khoan hồng.
Đại diện viện kiểm sát trong vụ án Tập đoàn Thuận An
ẢNH: PHÚC BÌNH
"Mức án đề nghị đã rất nhẹ"
Đối đáp với các bị cáo và người bào chữa, đại diện viện kiểm sát khẳng định, đây là vụ án điển hình về vi phạm đấu thầu xảy ra tại nhiều tỉnh, thành. Quá trình xét hỏi đã cho thấy, các bị cáo trong vụ án có sự phân công, phân nhiệm, mỗi người thực hiện một mắt xích trong toàn bộ chuỗi hành vi sai phạm.
"Vì sao Thuận An có thể trúng thầu", kiểm sát viên đặt vấn đề, cho rằng một trong những điểm mấu chốt là tập đoàn đã cấu kết với một số lãnh đạo để được ưu ái ngay từ khi chưa phát hành hồ sơ mời thầu. Từ chỉ đạo của những vị này, phía doanh nghiệp được hưởng lợi thế, tạo điều kiện trúng thầu trái quy định.
Một số luật sư nêu quan điểm các dự án mà liên danh của Thuận An thực hiện đạt chất lượng, cần được xem xét. Đại diện viện kiểm sát cho hay, "chúng tôi không khẳng định công trình không chất lượng", nhưng rõ ràng quá trình thực hiện đấu thầu đã vi phạm quy định pháp luật, gây thiệt hại hơn 120 tỉ đồng cho Nhà nước. Công trình tốt, song phải làm đúng, minh bạch, ai đủ năng lực thì đều có cơ hội tham gia như nhau, giá tốt nhất…, như vậy mới là làm lợi cho Nhà nước, cho xã hội.
Các luật sư còn cho rằng mức án mà phía công tố đề nghị là quá cao. Tuy nhiên, kiểm sát viên khẳng định đã cân nhắc rất kỹ bối cảnh, hậu quả từ hành vi phạm tội, vị trí, vai trò của từng bị cáo để đưa ra mức án đề nghị. Với hầu hết các bị cáo, mức án đề nghị đều trong hoặc dưới khung truy tố, "đã rất nhẹ".
Trong bản luận tội tại phần đầu tranh luận, đại diện viện kiểm sát cho rằng, Nguyễn Duy Hưng là người có vai trò cao nhất, xuyên suốt vụ án. Hành vi của bị cáo đã thao túng, làm suy thoái nhiều cán bộ, đảng viên, khiến nhiều cán bộ cấp cao bị xử lý về Đảng, hành chính và hình sự. Do đó, cần áp dụng hình phạt nghiêm minh để răn đe.
Bị cáo Phạm Thái Hà thì trực tiếp tác động đến cựu Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang Dương Văn Thái, nhằm ưu ái cho Tập đoàn Thuận An tham gia gói thầu xây dựng cầu Đồng Việt, gây thiệt hại hơn 96 tỉ đồng. Thông qua việc này, ông Hà hưởng lợi 750 triệu đồng.
