Ngày 1.10, Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách lần thứ 8 cho ý kiến dự án luật Viên chức (sửa đổi).
Quy định rõ ngành nghề viên chức được ký thêm hợp đồng
Nêu ý kiến, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Vĩnh Long) cho biết, dự thảo luật cho phép viên chức được ký hợp đồng lao động, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp ngoài công lập là một quy định tiến bộ, phù hợp xu hướng mở rộng cơ hội nghề nghiệp.

Đại biểu Thạch Phước Bình cho rằng cần phải quy định cụ thể lĩnh vực, ngành nghề viên chức được ký thêm hợp đồng làm việc bên ngoài
ẢNH: GIA HÂN
Tuy nhiên, theo đại biểu, nếu không kiểm soát chặt chẽ sẽ dẫn đến xung đột lợi ích khi viên chức có thể lợi dụng vị trí công tác để phục vụ lợi ích cá nhân.
Đại biểu Vĩnh Long kiến nghị luật cần quy định rõ danh mục lĩnh vực, ngành nghề viên chức được phép ký thêm hợp đồng làm việc, tham gia quản lý doanh nghiệp bên ngoài, đồng thời yêu cầu viên chức báo cáo minh bạch và chịu sự giám sát của đơn vị quản lý.
Về hợp đồng làm việc của viên chức, dự thảo luật cho phép tồn tại cả hợp đồng xác định thời hạn và hợp đồng không xác định thời hạn. Theo ông Bình, đây là sự điều chỉnh hợp lý, dung hòa giữa tính linh hoạt và sự ổn định. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị quy định rõ điều kiện, tiêu chuẩn để chuyển từ hợp đồng có thời hạn sang hợp đồng không xác định thời hạn nhằm đảm bảo công bằng.
"Theo tôi cơ chế này cũng nên gắn với việc đánh giá định kỳ, chẳng hạn sau 3 năm liên tục hoàn thành tốt nhiệm vụ thì viên chức có thể được ký hợp đồng lâu dài", đại biểu Bình nêu kiến nghị.
Đại biểu Vĩnh Long cũng tán thành khi dự luật bổ sung quy định mọi hành vi vi phạm trong thời gian công tác dù đã nghỉ hưu thì vẫn bị xử lý. Theo ông, quy định này là cần thiết để đảm bảo kỷ luật, kỷ cương, phòng ngừa hành vi trục lợi trong quá khứ.

Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh phản ánh có sự vênh nhau giữa các luật, nghị định, thông tư trong thẩm quyền tuyển dụng viên chức, nhất là viên chức giáo dục ở cấp xã
ẢNH: GIA HÂN
Song đại biểu cho rằng, nếu áp dụng không giới hạn dễ dẫn đến hình sự hóa các quan hệ hành chính. Đại biểu Bình đề nghị bổ sung nguyên tắc để xử lý đối với những hành vi vi phạm nghiêm trọng, gây hậu quả lớn, đồng thời quy định thời hiệu xử lý để đảm bảo tính nhân văn và sự ổn định.
Bổ sung cơ chế để giám sát, giải trình
Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (đoàn Phú Thọ) phản ánh thực tế quy định thẩm quyền tuyển dụng viên chức đang có sự vênh nhau giữa các luật như luật Tổ chức chính quyền địa phương, luật Nhà giáo cũng như các nghị định, thông tư của Chính phủ, Bộ GD-ĐT, đặc biệt là liên quan tuyển dụng viên chức tại các trường giáo dục mầm non, tiểu học và THCS ở cấp xã.
Đại biểu Mạnh đề nghị dự thảo luật Viên chức cần quy định rất rõ thẩm quyền và sau khi luật đã ban hành thì các nghị định, thông tư của Chính phủ và của các bộ, ngành liên quan phải điều chỉnh theo cho thống nhất để các tỉnh dễ dàng thực hiện mà không có sự vênh nhau.

Thứ trưởng Nội vụ Trương Hải Long cho biết sẽ rà soát, bổ sung cơ chế giám sát với việc viên chức ký hợp đồng làm việc, tham gia quản lý điều hành doanh nghiệp bên ngoài
ẢNH: GIA HÂN
Giải trình cuối phiên thảo luận, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long nhấn mạnh, luật Viên chức sửa đổi lần này đặt trong bối cảnh Quốc hội thông qua loạt các nghị quyết, luật liên quan phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, luật Nhà giáo. Theo đó, các quyền của viên chức đã được mở rộng một cách tối đa nhằm đảm bảo tính tự chủ trong hoạt động nghề nghiệp của viên chức cũng như quyền của viên chức khi ký hợp đồng làm việc ở các đơn vị sự nghiệp công lập khác, hoặc tham gia điều hành doanh nghiệp.
Tuy vậy, ông Long khẳng định, Bộ Nội vụ sẽ rà soát để đảm bảo khi mở rộng các quyền của viên chức tại luật sẽ bao quát và thống nhất với các luật, nghị quyết Quốc hội đã ban hành trước đó. Cùng đó, Thứ trưởng Bộ Nội vụ cũng nhấn mạnh sẽ rà soát, bổ sung cơ chế để đảm bảo việc kiểm soát cũng như giám sát, giải trình để tránh việc lạm dụng quyền khi được ký hợp đồng, hoạt động nghề nghiệp bên ngoài.
Đối với vấn đề thẩm quyền tuyển dụng, ông Long nhấn mạnh, luật Viên chức là luật khung, về nguyên tắc, việc quản lý viên chức phải thực hiện thống nhất với luật Viên chức. Tuy nhiên, tiếp thu ý kiến đại biểu cũng như tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước đó, cơ quan soạn thảo sẽ bổ sung một điều để tránh xung đột pháp lý khi có quy định khác nhau giữa luật Viên chức và các luật chuyên ngành.